#rottiger | Explore Tumblr Posts and Blogs

jurjenkvanderhoek · 1 year

Text

HET IS NIET WAAR MAAR HET HAD WAAR KUNNEN ZIJN

Vanuit zijn vogelkijkpunt - een door buurman professioneel gepotdekselde houten blokhut, want Onno is tenslotte tekenaar en geen timmerman - tuurt hij met zijn kijker over de velden van de Rottige Meente, langs de rietkragen en tussendoor de boomtakken. Onno speurt de hooilanden af om te zien of een vogel kop of staart boven het maaiveld uitsteekt. Een schepsel dat de andere vogelaars niet is opgevallen, omdat het zo bijzonder is dat het nauwelijks kan bestaan.

Onno Casper, zoveel heer dat hij zich met zijn voorletters O.C. laat aanspreken, merkt tot zijn spijt op dat de vogelstand qua aantal en soort nogal te lijden heeft onder de levensdrang van de mens. Veel gevederde vrienden zijn naar elders vertrokken of doodgewoon uitgestorven. Dat gegeven gaat hem erg aan het hart en ligt hem zwaar op de maag.

Naast vogelvriend en -spotter is hij uitvinder en beeldend kunstenaar. In die laatste hoedanigheid zet hij zich meer dan vaak op de zetel van de goede god om onder andere meerder en nieuw fauna te scheppen. Naar zijn mening was de schepping na die creatieve en inspirerende zes dagen nog helemaal niet af, denk ik. De natuur heeft meer soorten nodig om te overleven. Naar handelingsbekwaamheid en levensmogelijkheden gaf hij de bedachte beestjes een naam, zoals Adam na de schepping ieder schepsel een naam gaf. O.C. is dus vooreerst God en later Adam in één.

Deze Hooymeijer is een bijzonder mens. Neergestreken vanuit het Westen in de Friese ommelanden op zijn trek naar rustiger vaarwaters. In wat we noemen 'the middle of nowhere', onder de rook van Spanga, is zijn bescheiden onderkomen aan het eind van een scharrelende boerenreed en op doorgang langs een kronkelend fietspad te vinden. In zijn habitat is hij dus uitvinder en zeker schepper. O.C. Hooymeijer vindt iets van niets uit en schept zichzelf en ons een wondere vogelwereld. In zijn boek "van Aarsvink tot Zeebreker" omschrijft en tekent hij 55 niet-bestaande vogels. Een vogelboek bij uitstek om in de bestaande natuur de niet-bestaande vogelwereld inzichtelijk te maken. Maar geen vogelgids om in de natuur de beschreven vogels te ontdekken - want je weet maar nooit. Het boek is te lijvig om in de binnen- of kontzak mee te nemen en op te slaan.

Het boek alvast als gast in Hooymeijers heerlijkheid bekijkende kijk ik eens op van de enkele bladzijde, door het venster schouw ik zijn weidse landschapstuin. En onder invloed van de wonderen die door O.C. de wereld in zijn geholpen ontdek ik zelf een niet-bestaand creatuur daar ergens in het niet gesnoeide struweel. Het is de Hooischedelvink. Staat niet in het boek. Deze kleine vogel echter nestelt op het deels kale hoofd van de schepper hemzelf. Na een te rustig paringsritueel van enkele dagen legt het vrouwtje in een miraculeuze hansklokbeweging slechts één enkel ei in de gedachte van deze heilige geest, die als nestkast en broedmachine gaat fungeren.

Na een week, het kan ook een maand zijn of een jaar, al naar gelang de inspiratie toeslaat, komt het ei uit en vliegen tal van kleine vogels de wondere wereld in. Vogels met verrassende namen als Spitssnavelzwenk en Suid-Afrikaner Lullebekkie, Roodpootalbrak en Kuifkwakadroepie. Deze staan alle in het boek. Beschreven en aangemerkt. Heb ik bij mijn ontdekking nog geen aandacht gegeven aan kleur en gedrag, deze ontdekker schrijft alle hebbelijkheden van de gesnavelden breedvoerig op hen toe. Ik leer de vogels van haver tot gort kennen en zal het Vlierdiefje, de Buidelbroek en de Frommel in het niet-wild zeker ontdekken.

Dus ik zet mij alvast neer in dat door buurman geconstrueerde houten bouwwerk op palen, want een tekenaar is tenslotte geen timmerman, en spied de natuur af van hier tot aan de einder. Alvast voordat ik thuis op toertocht met de hond door bos en veld mijn ogen de kost geef. Natuurlijk zie ik de Roodkophenk, de Kleine Mosselkraker en het Schuitje niet. In gedachten met gesloten ogen komen de Wierpoot, de Buigreiger en het Sneeuwduifje aan- en overgevlogen. Want, alhoewel ik mijn best doe in de fantasie van O.C. mee te gaan, bestaan de uitermate fantasierijk beschreven vogels dus werkelijk niet. Maar het had wel zo kunnen zijn!

Het boek, een uitgave in eigen beheer en mede mogelijk gemaakt door de Vereniging ter Bescherming van Niet-bestaande Vogels, is een interessant naslagwerk. Het leidt de lezer binnen in de wondere vogelwereld van O.C. Hooymeijer. Hoewel O.C. een flierefluiter is en graag naar bestaande vogels tuurt, verlekkert hij zich met het bedenken van niet-bestaande creaturen en de verhalen daaromheen. Zijn ongebreidelde fantasie voert hem in gedachten door stad en land, over velden en wegen, langs berg en dal om er tomeloze ontdekkingen te doen. Het raakt bij tijd en wijle kant noch wal, maar is door de presentatie nauwelijks nog van echt te onderscheiden. Hij is een verhalenverzinner, een luchtfietser, een Okky Trooi, een Willie Wortel. Maar met een uiterst serieuze ondertoon. Het is niet waar maar het had waar kunnen zijn is O.C.'s lijfspreuk. En dat is waar. Het verhaal is goed, het beeld nog beter en het geheel is uiterst geloofwaardig.

Maar bij al die verzinsels kan de vraag invallen of O.C. Hooymeijer ook een bedacht persoon is, een stripfiguur. Zijn voorkomen heeft daar de sfeer van, zodat journalist Jean-Pierre Geelen zich in zijn voorwoord terecht afvraagt: " Bestaat O.C. Hooymeijer?" En dat meteen beantwoordt met "Jazeker wel, ik heb hem zelf in het wild gezien. Een rare vogel misschien, maar een bijzondere soort." Voordat vogelvriend Geelen vogelaar Hooymeijer aan het woord laat schrijft hij over de levenslustige kunstenaar en zijn bonte verzameling absurditeit, in zijn kunst een ironisch spel spelend met de werkelijkheid. "Een ode, of een buiging misschien, aan het leven, aan het bestaan, maar evengoed een langgerekt Lamento om de vergankelijkheid en het niet-bestaan." Terwijl buiten de werkelijkheid vergaat, zelfs rondom zijn afgelegen atelier is het stiller qua vogelgekweel en insectengezoem dan voorheen, schept hij zichzelf binnen een heel nieuw vogelrijk, "minstens zo fascinerend en veelkleurig als de bekende 'bestaande' vogels. En wij mogen meegenieten."

O.C. verantwoordt in zijn inleiding de keuze voor de niet-bestaande vogel als soort. Aan de hand van een door gebruik beduimelde vogelgids van Elsevier, gekocht bij V&D toen hij als 12 jarige twee voor hem onbekende eenden ontwaarde in een wak van de bevroren singel achter het huis, ontstaat zijn liefde voor verenpak en snavelbek. Vooral de poëtische beschrijvingen in het boekje doen hem bewonderend kijken en verwonderd luisteren naar de schepsels die hij nu bij name kent. Deze manier van omschrijven, zoals vertaald uit het oorspronkelijk Engelse gidsje, is terug te vinden in Hooymeijer's boek.

Gedetailleerd verhaalt hij over de door hem gespotte vogels. Over de verspreiding en het voorkomen, de kleuren van het verenpak en de vorm van de snavel, de lengte van de staart. Over het voedsel en het paringsgedrag, het broeden, de eieren en de kuikens. En, om voor de lezer de vogel in het wild te herkennen, een meestal fonetisch uitgeschreven roep. De Kleine Dradenmaker bijvoorbeeld zingt van FRioet... Friiioeet... Friotee, en de Blauwsnavel blaft KKKaaaiii... KKKAAhaaikaai, terwijl het vrouwtje van de Vuurkop onaangenaam schril KKKAkkkekakKKekkekak kwaakt.

De gegevens over herkomst, vindplaats en gedrag worden afgesloten met volksvogelwijsheid en een gezegde in dialect. En dan blijkt Onno Carel ook nog een kunstenaar aan het aanrecht te zijn, want het boek heeft als uitsmijter een drietal recepten met niet-bestaande vogels als 'im Meereswasser gestrümpte Blauschnabeln'. Deze kerst zal ik zeker het middeleeuwse gerecht 'schrephel in syn rhotting fan fliehgchen anghepicket' proberen, mits ik aan de ingrediënten kan komen bij de kruidenier om de hoek. De schrepel bijvoorbeeld, hoofdact van dit recept, schijnt uitgestorven en zal ik me richten op scharrelkippen of illegaal gejaagde vogels. Deze laat ik hangend in een vliegenkast fermenteren, totdat de lijfjes trillen van krioelende maden. Het water loopt me nu al uit de mond.

'van Aarsvink tot Zeebreker' is een prettig ogend boek, waarvoor fotograaf Linus Harms tekende, en is een waardevol bezit in de boekenkast en de vogelkijkhut. Niet enkel voor de liefhebber van vogels, maar zeker ook voor de bewonderaar van kunst. In het bijzonder het werk van deze kunstenaar, die over een bijzondere vorm van fantasie beschikt. Ga mee in de fantasie van deze luisterrijke kunstenaar, dan wordt het zijn een stukje meer luchthartig. Kijk omhoog en denk zijn vogels tussen de wolken, kwinkelerend boven de velden en hippend op de akkers. Niet de werkelijke wereld wordt door hem in beeld gebracht, maar de imaginaire onechte omgeving krijgt beeltenis. Het verhaal daarbij is weldoordacht en aanvaardbaar als zijnde de waarheid. Maar O.C. Hooymeijer geeft het zelf al op voorhand aan dat het niet-bestaande species betreft. Maar het had waar kunnen zijn.

van Aarsvink tot Zeebreker, De Wondere Vogelwereld van O.C. Hooymeijer. Eigen uitgave, 2022.

#o.c. hooymeijer #aarsvink #zeebreker #niet-bestaande vogels

0 notes