Dheut-e-Zonja, or Zôja-e-Dheut ("Lady of the Earth"), was the Illyrian/Albanian Earthmother of the ancient Balkans, also called Dheun, Dheu, and Toka ("Earth"), and Mëmë-dheu ("Mother Earth"). The Romans identified her with Tellus Mater, Terra Mater, or Magna Mater (Cybele).
The very soil of Dheut-e-Zonja was believed to have the powers of an all-seeing eye that watched humanity from the ground up, knowing everywhere each of us goes. When an Albanian moved to a foreign land, he or she took with them a container of Mother Earth, as the concept of the Earthmother was regionalized.
She was Mother of the Sun-goddess, rebirthing Her every morning. She cared for the dead, their remains buried and their soul going to an underworld paradise. Mourners would get on their knees making forlorn wailing sounds, then place their foreheads on Mother Earth.
She was sometimes paired with Zoh-z, the Albanian Sky-god, with many formulaic sayings or prayers to Earth and Sky. Presumedly he was her husband.
Dheut-e-Zonja was mother of vegetation. Her sacred groves were designated natural sites of great beauty, where it was forbidden to cut down trees, and no house or settlement was permitted, or the offenders' families would suffer longlasting misfortune.
An Albanian and Kosovan folk practice that lasted into the 20th Century provides lingering evidence of an Earthmother cult. Infants and children who were not thriving would be taken to a ritual location by an elderly woman of the family or village, there laid upon the ground, and covered with fresh earth, all except the head, the while reciting prayers or spells of healing. This was believed to impart the Earth's strength to the child.
Figurine: Copper Age ceramic goddess figurine found at Maliqi, Albania.
29 notes
·
View notes
Zëri i Zemrës
Mbyllë sytë për një çast, dhe filloj të mendoj,
papritur më duket, që një zë dëgjoj…
zë i butë, i ëmbël.. por i mbushur me pikëllim
duke pëshpëritur: ”më kthe fatin tim’
Jam munduar të gjejë përgjigjje, se kush më flet ngadalë
mirëpo nuk arrita, prandaj kam rënë në hall,
Unë nuk mora fatin e askujt, përse më torturojnë?
Duke më kërkuar diçka që nuk kam, mendimet m’i trazojnë,
Këto gjëra kapluan kokën time, por dikur erdha në përfundim,
Ai zë që ndëgjova, më ishte zëri im,
zëri i zemrës sime, që llogari më kërkonte,
Për ëndrrat e mia, që unë nuk i ndoqa,
për talentin tim, nga i cili “dorë hoqa”
Mund të duket e çuditshme, mirëpo edhe zemra di të flas,
ndonjëherë di të rrah aq fortë, sa thua se do pëlcas,
Zemra të flet, por ti njeri s’e ndëgjon..
Në ndërdije i ke të gjitha përgjigjet, por nuk i kërkon,
të është dhënë e drejta të jetosh, por as atë nuk e realizon,
nga ky fat i mjerë, as vdekja nuk të shpëton!
Andaj o njeri, gabimin tim mos e bëj dhe ti!
por ndalu dhe dëgjoje, atë që zemra po të thotë,
sepse të vërtetën tënde, kush më mirë nuk ta thotë dot
Thjeshtë vallëzo me tingujt e zemrës, lëri të të udhëzojnë
ngase ata e dinë rrugën, dhe do ta tregojnë!
Prandaj të lutem provo… të paktën nga një vijë fillo..
dhe më pas do të shohësh, një pamje të vërtetë,
Nga duart e tua, do krijosh një realitet!
Po e deshe shkrimin, në rreshta ndenjat na i trego
do të bënë mirë të shohësh, që edhe ti mund t’a bësh,
vulën tënde, në këtë botë ta vësh..
Ҫkado që ke prirje, të lutem vëje në dritë
Kështu misionit tënd në jetë, do t’i vësh një pikë!
Atëherë do të dish, çdo minutë si ta kalosh,
Dhe më në fund, do të mësosh të jetosh!
Lehtë është të vdesësh, dhe të harrohesh me kohë,
Të vie një ditë, që askush mos të njohë,
Por vështirë është të vësh hapin, ëndrrën ta realizosh,
që edhe kur të jesh nën dhe, ende të jetosh!
Andaj mos lejo të tretesh, pa e parë fare vlerën që e ke,
pa e kuptuar se përse, ke ardhur mbi këtë dhe.
Por njeri i nderuar, kushtoj rëndësi vetes,
sepse vetëm kështu, do ta gjesh rrugën e së vërtetës,
Do ta dish vendin, që ty të takon,
do ta kuptosh kush je, dhe pse egizton!
Vepra jote ty, do të mbajë të gjallë në mes nesh,
edhe në ditën, kur ti më s’do jesh!
E;
12 notes
·
View notes