#Królowa Polski | Explore Tumblr Posts and Blogs

cantheacrowther · 1 year

Text

Sarmaci wśród sztuki - Polacy na siedemnastowiecznych obrazach

Barokowi Polacy podróżując po Europie z pewnością wzbudzali niemałe zainteresowanie. Sarmackie stroje wybijały się kolorystyką, bogatością i obfitością zdobień oraz ponadczasowym krojem. Artyści tacy jak Velazquez, Rubens czy przede wszystkim Rembrandt musieli owe kostiumy polskie zauważyć i ubrać w nie swoje postacie, chcąc nadać cechę egzotyzmu i fantastycznego przepychu. Czy ich modelami byli Polacy? Nie wykluczone, a nawet całkiem możliwe.

VELAZQUEZ - JUAN MATEOS (1643)

Czy Mateos rzeczywiście się tak ubierał? Tego nie wiemy. Ale wiemy za to, że na tym portrecie łudząco przypomina polskiego magnata z XVII wieku.

PETER PAUL RUBENS - KRÓLOWA TOMYRIS I GŁOWA CYRUSA (1630)

A ta postać, zaraz obok opasłego Turka, czy to nie Polak? Twarz wąsata polska, szabla polska, strój polski. Wszystkiego dopełnia futrzany kołpak.

REMBRANDT - DAWID PODAJE GŁOWĘ GOLIATA SAULOWI (16??)

Jest i nasz faworyt - Rembrandt. Polacy rzeczywiście musieli przypaść mu do gustu. Na powyższym obrazie, zauważyć można że Saul, gdyby tylko odjąć mu długi ogon niesiony przez pacholęta, w swoim wzorzystym żupanie, pasie, baczmagach i kołpaku z kitą piór wygląda całkowicie jak nasz rodowity Sarmata. Dodatkowo postać zaraz za nim, siedzący na koniu strzelec z sajdakiem, czy nie przypomina wam Lisowczyka?

REMBRANDT - JEŹDZIEC POLSKI LUB LISOWCZYK (1655)

Zostańmy w temacie elearów - powyższej postaci nie trzeba raczej przedstawiać nikomu. Obraz doczekał się nawet swojej reprodukcji Juliusza Kossaka. Rembrandt jednak widać zafascynowany polską jazdą, nie przepuścił okazji do namalowania tego jakże kultowego dzieła.

REMBRANDT - CHRYSTUS I JAWNOGRZESZNICA (1644)

Rembrandt znów nas nie zawodzi - wystarczy tylko spojrzeć na postać po prawo od kobiety. Nie widzimy jego twarzy, ale jawnie widać że to polski szlachcic! Praktycznie w centrum obrazu, wręcz przyćmiewa swoim bogatym strojem resztę bohaterów.

REMBRANDT - UKAMIENIOWANIE SZCZEPANA (1625)

Jeździec po lewo - na głowie ma wprawdzie turban... ale kita piór i reszta stroju wydaje się jakby znajoma. Interesująca jest też broń którą trzyma w ręce - czy to przypadkiem nie nadziak?

Takich dzieł można doszukać się bez liku. Czy to spod pędzla włoskich, francuskich, holenderskich malarzy, jedno jest pewne - narodowy strój polski cieszył się niezwykłym zainteresowaniem.

#poland #rzeczpospolitaobojganarodów #polska #xvii century

8 notes · View notes

mri-mg · 1 year

Text

Barok

Barok (port. perła) - XVII - połowa XVIII w. - duże anxiety spowodowane rozwojem nauki (kosmos??? bakterie??? prościej było o nich nie wiedzieć) i kryzysem demokracji (chyba wszędzie oprócz Polszy obalano królow itd.). Poza tym kontrreformacja - chęć reformy KK i walki z niekatolikami, a dzięki niej - nietolerancja religijna. Elementem kontrreformacji był kościelny Indeks Ksiąg Zakazanych.

Symbole baroku:

- Kirke (metamorfoza)

- martwa natura, kwiaty (piękno, nietrwałość i przemijanie)

- labirynt (ciężko jest)

- paw (splendor materialnego świata)

- zegary, klepsydry - upływ czasu, memento mori, vanitas (marność)

- antynomie - sprzeczności, np. poznawanie Boga rozumem

Nurty poezji baroku

- metafizyczna (o życiu, śmierci), np. Mikołaj Sęp Szarzyński

- światowych rozkoszy (o materialnych rzeczach)

- mieszczańsko-plebejska

- ziemiańska

- dworska, np. Daniel Naborowski i J.A. Morsztyn

Marinizm - styl poetycki stworzony przez Gianbattista Marino, polegający na tworzeniu efektownych form utworów, używając wielu środków stylistycznych, np. metafor, hiperboli. Stylu używali np. J.A. Morsztyn

Sarmatyzm - ideologia szlachty polskiej polegająca na wierze, że Polacy pochodzą od starożytnych sarmatów, a Polska jest najlepszym krajem, oazą złotej wolności szlacheckiej.

Sztuka - motywy mitologiczne, biblijne, święci, martwa natura itp.

(Kokiety Rubensa, Ekstaza św. Teresy, Narcyz)

Filozofia baroku

Blaise Pascal - autor "Myśli" (1669 r.) - łączenie irracjonalizmu (temat) i racjonalizmu (metoda), apologia (obrona) chrześcijaństwa, człowiek jest marną trzciną, ale trzciną myślącą; chrześcijaństwo - dramatyczny wybór człowieka; antynomie (brzydki człowiek stworzony na podobieństwo Boga, Biblia źródłem pocieszenia i strapienia).

Kartezjusz (Rene' Descartes) - cogito ergo sum (myślę więc jestem), dualizm duszy i ciała (współistnieją, ale nie pasują do siebie).

Baruch Spinoza - antynomie ducha i materii, panteizm - Bóg, czyli przyroda. Używał matematyki do filozofii, nie wiem jak ale brawo.

Gottfried Wilhelm Leibniz - racjonalizm, antynomie: jednostka vs wielość, jedność świata vs mnogość świadomości. Też matematyk.

Poezja

"Rytmy abo Wiersze polskie" Mikołaj Sęp Szarzyński

(wydane pośmiertnie 1601 r. - otwierają barok w PL) poezja metafizyczna

Sonet IV. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem

inwersja - szyk przestawny wyrazów

elipsa - pominięcie w zdaniu np. orzeczenia

peryfraza - omówienie (o nasz możny Panie = Boże)

podmiot zbiorowy (my, ludzie)

życie na ziemi to walka (ze swoim zepsuciem)

podmiot jednoosobowy (w 2 połowie sonetu)

człowiek i jego życie są marne, narażone na niebezpieczeństwa

jeśli człowiek zaufa Bogu to z jego łaską na spokojnie wygra życie

Sonet V. O nietrwałej miłości rzeczy świata tego

I nie miłować ciężko, i miłować | nędzna pociecha - paradoks i przerzutnia

czy jest ktoś na tyle bogaty, że się cieszy i niczego nie boi?

miłość - sens życia

ciało - zdradliwe, materialne

dusza - potrzebuje Boga, to on jest miłością

antyteza - walka duszy i ciała

jak nie masz Boga w swoim życiu to przeminiesz marnie - motyw vanitas

Daniel Naborowski

"Na oczy królewny angielskiej, która była za Fryderykiem, falcgrafem reńskim, obranym królem czeskim"

poezja dworska

Panegiryk - utwór pochwalny skierowany do danej osoby, zazwyczaj z okazji ślubu, narodzin dziecka, pogrzebu. Albo propaganda mecenasa. Pierwowzór prasy.

pochwała Elżbiety Stuart - księżniczka angielska, a jako żona Fryderyka V: falcgrafowa reńska i królowa Czech

cały wiersz mówi o tym że jest piękna jak nie wiem

antropomorfizacja

gradacja (stopniowanie) - jej oczy są po kolei jak: pochodnie, słońca, gwiazdy, niebo, bogowie.

komplement

koncept ("niezwykły pomysł poetycki oparty na skojarzeniach i pozornie niezależnych zjawiskach, oddanie harmonii zgodnej niezgodności i niezgodnej zdolności") tu chyba chodzi o to porównanie kolejno do różnych źródeł światła

sceptycyzm

"Krótkość żywota"

motyw czasu, przemijania

jaki jest sens życia? jakie jest przeciwieństwo przemijania?

czas cykliczny 🔃 - uroboros - zatacza koło, powtarza się cyklicznie

czas wertykalny ↗️ - zmierza do wieczności

paradoks

"Na toż"

dopełnienie wiersza "Krótkość żywota"

czas

w sumie nie wiem o co chodzi, mówi o czasie jak poprzedni

wniosek: czas jednak jest wertykalny, jeśli chcesz się odrodzić to musisz wierzyć

"Marność"

motyw vanitas

ciesz się życiem póki możesz, ale tak z umiarem, religijnie

jak będziesz bać się Boga to nie będziesz bać się śmierci 📈📈📈

Jan Andrzej Morsztyn

"Cuda miłości. Sonet"

poezja dworska

są 2 jego sonety o takim tytule 👍

w podr jest ten "karmię frasunkiem miłość i myśleniem"

cały wiersz jest zbudowany z podobnych zdań że coś czymś karmi

gościu chyba marzy o babie

gradacja/stopniowanie bo karmi różne rzeczy

puenta: jest głodny

wiem że brzmię nieprofesjonalnie bo już mam dość ale no tak naprawdę napisał

sam przy tej wszytkiej głód ponoszę strawie

szyk przestawny

pewnie chodzi o to że miłość jest super ale przynosi cierpienie

"Niestatek"

ale jesteś piękna (oczy=ogień, czoło=zwierciadło, ząb=perła)

no chyba że się ze mną nie zgodzisz i się pokłócimy

wtedy jesteś brzydka (oczy=popiół, czoło=maglownica, ząb=szkapia kość)

gradacja

ekspresywizmy - słownictwo nacechowane emocjonalnie

"Do trupa"

podmiot liryczny i adresat są martwi, jeden trafiony strzałą śmierci, a drugi - miłości

słuchaj stary wiem że nie żyjesz ale ja jestem zakochany więc mam gorzej

"Pamiętniki" Jan Chryzostom Pasek

Powstanie: ~1691-95 r., wydane w 1836 r. stały się must readem wszystkich polskich romantyków (ich winą jest m.in. Pan Tadeusz)

Sarmatyzm: mit pochodzeniowy, ideologia i styl życia szlachty; wszyscy myśleli, że złota wolność szlachecka to ustrój idealny, skąd narodziło się przywiązanie do tradycji, konserwatyzm, megalomania (przeświadczenie o własnej wielkości) i ksenofobia (niechęć do obcych), a nawet mesjanizm (Polska zbawi Europę).

Gatunek: pamiętnik - utwór epicki, prozatorski, w kt. autor spisuje wydarzenia ze swojego życia po jakimś czasie. Przez to często są niewiarygodnymi źródłami, za to dobrze przekazują indywidualność pamiętnikarza.

Fabuła: Pasek opowiada jakie to były wojny i jak raz pojechał do Danii a tam wszyscy się nienormalnie zachowywali

Prawdziwy Sarmata (Zagłoba dla przykładu):

"Skąpiec" Molier

Powstanie: 1668 r., Francja

Gatunek: komedia - jej celem jest rozbawienie odbiorcy. Tu: komedia charakterów (postaci) ale istnieje też komedia intrygi ("Zemsta")

Komizm - właściwość sytuacji, wypowiedzi lub postaci wywołująca śmiech.

Rodzaje komizmu:

- komizm postaci (charakterów) - z zazwyczaj wyolbrzymionych cech lub postaw bohaterów

- komizm słowny - gry językowe, aluzje, anegdoty

- komizm sytuacyjny - mniej wyszukany, wynika z nieoczekiwanego przebiegu zdarzeń, spiętrzenia się zabawnych okoliczności i zachowań.

0. Paryż, dom Harpagona (skąpy, chciwy, brzydki, stary wdowiec, ojciec Kleanta i Elizy).

Eliza x Walery (nie jest bogaty)

Kleant x Marianna (nie jest bogata i ma chorą matkę)

Harpagon ma skarb zakopany w ogrodzie

Swatka Frozyna swata Harpagona i Mariannę

Poza tym Elizę i Anzelma, bo jest bogaty

Harpagon jest lichwiarzem czy coś

Przygotowanie kolacji z okazji narzeczeństw (budget edition)

Kłótnia ojca i syna o Mariannę

Kradzież skarbu (to na pewno nie jeden ze służących)

Policja oskarża Walerego

Przybywa Anzelm, który okazuje się być zaginionym na morzu ojcem Walerego i Marianny - jest bogaty, więc rozwiązuje wszystkie problemy

Kleant mówi staremu że dostanie swój skarb jeśli odda mu Mariannę

Będzie podwójny ślub!

Prawdopodobnie przydałoby się wymienić jakieś zabawne sytuacje

komizm sytuacyjny

scena, w której główny bohater zaleca służbie, by, podając posiłki na uroczystej kolacji, poruszali się w taki sposób, aby nie było widać dziur w ich strojach.

zachowanie Harpagona, gdy Frozyna prawi komplementy jego urodzie, by mu się przypodobać

sceny, w których widzimy tytułowego skąpca jako zalotnika walczącego o względy pięknej Marianny.

komizm postaci -

Krewki sześćdziesięciolatek zalecający się do pięknej dziewczyny, podejrzewający wszystkich dookoła, że czają się na jego majątek, wydający komiczne rozkazy mające na celu zaoszczędzenie niewielkich kwot pieniędzy, niemalże we wszystkim co robi wywołuje uśmiech na twarzy czytelnika.

komizm słowny - wszystko co mówi Harpagon

„Ach, pięknie powiedziane! To najpiękniejsza sentencja, jaką słyszałem w życiu: Po to się je, aby żyć, nie zaś po to się żyje, aby jeść”

vanitas, marność

czas, przemijanie

poezja metafizyczna

poezja dworska

poezja o materialnych dobrach

#matura pl #matura #nmi #pl

4 notes · View notes

igawiteknaywo · 24 days

Text

Jakie są główne różnice między grą w pokera gola a bonus w kasynie?

🎰🎲✨ Darmowe 2,250 złotych i 200 darmowych spinów kliknij! ✨🎲🎰

Jakie są główne różnice między grą w pokera gola a bonus w kasynie?

Poker gola to popularna odmiana pokera, która różni się od tradycyjnego pokera rozdawnego. W grze tej, nie ma wymiany kart ani żadnych wspólnych kart na stole. Zamiast tego, gracze otrzymują pewną ilość kart zakrytych i muszą stworzyć najlepszą możliwą kombinację z tych kart.

Zasady pokera gola są dość proste. Na początku gry każdy gracz otrzymuje pięć kart zakrytych. Następnie odbywa się runda licytacji, podczas której gracze mogą podbijać stawkę, sprawdzać lub spasować. Po zakończeniu licytacji, gracze mogą wybrać, czy chcą odkryć swoje karty i porównać swoje kombinacje.

W pokerze gola, hierarchia układów jest taka sama jak w tradycyjnym pokerze. Najlepszą ręką jest poker królewski, czyli dziesiątka, walet, królowa, król i as tego samego koloru. Kolejnymi najlepszymi układami są m.in. poker, kareta, ful, kolor, strit, trójka, dwie pary, jedna para oraz wysoka karta.

Poker gola to emocjonująca gra, która wymaga nie tylko szczęścia, ale także strategii i umiejętności pokerowych. Gracze muszą przewidywać ruchy swoich przeciwników, dobierać odpowiednie taktyki licytacji oraz potrafić ocenić siłę swojej ręki. Dzięki prostym zasadom i możliwości szybkiego rozegrania gry, poker gola jest popularnym wyborem dla wielu fanów pokera.

Bonusy w kasynie online są jednym z najbardziej atrakcyjnych elementów dla graczy. Dzięki nim można otrzymać dodatkowe środki do gry, darmowe spiny czy inne korzyści. Bonusy te mają na celu zachęcenie nowych graczy do rejestracji w kasynie internetowym oraz nagradzanie lojalności tych, którzy regularnie korzystają z usług danej platformy.

Istnieje wiele rodzajów bonusów oferowanych w kasynach online. Jednym z najpopularniejszych jest bonus powitalny, który często obejmuje dodatkowe środki na koncie gracza po dokonaniu pierwszej wpłaty. Inne popularne rodzaje bonusów to darmowe spiny, bonusy bez depozytu, bonusy cashback czy programy lojalnościowe nagradzające regularnych graczy.

Przed skorzystaniem z jakiegokolwiek bonusu w kasynie online, warto uważnie przeczytać regulamin oferty. Warto zwrócić uwagę na warunki obrotu, czyli ile razy należy obrócić otrzymaną premię, zanim będzie można ją wypłacić. Ważne jest również sprawdzenie, czy bonus jest dostępny dla graczy z Polski oraz czy wybrany sposób płatności kwalifikuje do otrzymania promocji.

Podsumowując, bonusy w kasynie online mogą stanowić atrakcyjną okazję do zwiększenia swoich szans na wygraną oraz przedłużenia czasu spędzonego przy ulubionych grach hazardowych. Pamiętajmy jednak o odpowiedzialnej grze i korzystaniu z ofert promocyjnych z rozwagą.

Strategie gry w pokera są kluczowym elementem skutecznego działania przy stole. Bez odpowiedniego planu i taktyki trudno jest odnieść sukces w tej popularnej grze karcianej. Istnieje wiele różnych strategii, z których gracze mogą skorzystać, aby poprawić swoje szanse na wygraną.

Pierwszą strategią jest gra agresywna, w której gracz stawia wysokie zakłady i zmusza innych do podejmowania trudnych decyzji. Ten styl gry może przynieść duże zyski, ale wymaga również dużej pewności siebie i umiejętności czytania przeciwników.

Drugą popularną strategią jest gra ostrożna, w której gracz unika ryzykownych sytuacji i stara się grać bezpiecznie. Choć ta taktyka może wydawać się mniej emocjonująca, to jest skutecznym sposobem na minimalizowanie strat i kontrolowanie przebiegu rozgrywki.

Ostatnią strategią wartą uwagi jest gra zmienna, w której gracz regularnie zmienia styl gry, aby zmylić przeciwników i utrzymać ich w niepewności. Ta metoda wymaga dużej elastyczności i umiejętności adaptacji do zmieniających się warunków przy stole.

Podsumowując, strategie gry w pokera są niezbędnym elementem skutecznego działania przy stole. Gracze powinni zawsze mieć plan działania i dostosowywać go do konkretnej sytuacji. Wybór odpowiedniej strategii może mieć kluczowe znaczenie dla ostatecznego sukcesu w tej fascynującej grze karcianej.

Warunki bonusów kasynowych są istotnym elementem, który należy uwzględnić podczas korzystania z ofert promocyjnych w kasynach online. Dobra znajomość warunków bonusowych pozwala uniknąć niepotrzebnych problemów i zwiększa szanse na zyskowną grę. Istnieje kilka kluczowych warunków, na które warto zwrócić uwagę.

Po pierwsze, należy zapoznać się z wymaganiami dotyczącymi obrotu bonusem. Jest to kwota, którą należy obrócić w grach kasynowych przed wypłatą środków. Im niższe wymagania dotyczące obrotu, tym łatwiej będzie dokonać wypłaty.

Kolejnym istotnym aspektem są gry, które kwalifikują się do spełnienia wymagań dotyczących obrotu bonusem. Niektóre gry mogą mieć ograniczenia lub nie być w ogóle wliczane do obrotu, dlatego warto sprawdzić tę informację przed rozpoczęciem gry.

Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na maksymalną stawkę za pojedyncze zakręcenie podczas korzystania z bonusu. Przekroczenie tej kwoty może spowodować utratę bonusu i wygranych uzyskanych dzięki niemu.

Ostatnim, ale nie mniej ważnym warunkiem jest czas ważności bonusu. Kasyna online często narzucają limit czasowy, w którym bonus musi zostać obrócony. Należy zatem uważnie śledzić ten czas, aby uniknąć utraty bonusu.

Podsumowując, zrozumienie warunków bonusów kasynowych jest kluczowe dla skutecznego korzystania z ofert promocyjnych. Przestrzeganie tych warunków zapewnia uczciwą i satysfakcjonującą rozgrywkę.

Poker goli (ang. naked poker) oraz bonusy kasynowe to dwa popularne elementy w świecie hazardu online. Poker goli to wariacja pokera, w której gracze grają bez kart zasłoniętych, co oznacza brak klasycznych emocji związanych z ukrywaniem kart. Gry takie cechują się transparentnością i pozbawione są skomplikowanych taktyk związanych z bluffowaniem. Dzięki temu poker goli może być ciekawą alternatywą dla tradycyjnego pokera, szczególnie dla tych, którzy lubią bardziej przewidywalne i szybkie rozgrywki.

Z kolei bonusy kasynowe są powszechną formą promocji oferowaną przez kasyna online, które mają na celu zachęcenie graczy do rejestracji i dokonywania wpłat. Bonusy te mogą przybierać różne formy, takie jak darmowe spiny, bonusy depozytowe czy cashback. Są one świetnym sposobem na zwiększenie szans na wygraną i wydłużenie czasu spędzonego przy ulubionych grach hazardowych.

Porównując poker goli z bonusem kasynowym, trzeba mieć na uwadze, że obie formy rozrywki oferują unikalne doznania i różnorodne korzyści. Poker goli pozwala na prostszą i bardziej zrelaksowaną rozgrywkę, podczas gdy bonusy kasynowe mogą zwiększyć szanse na wygraną i dodatkowo urozmaicić doświadczenie hazardowe. Ostatecznie wybór między pokerem goli a bonusem kasynowym zależy od preferencji gracza oraz tego, co bardziej go interesuje - emocje związane z pokerem czy możliwość skorzystania z dodatkowych korzyści oferowanych przez kasyna online.

0 notes

famousharmonyluminary · 2 years

Text

Królowa Wschodu i Zachodu.

Tydzień temu dostałam z Jasnej Góry propozycję a raczej zaproszenie do napisania recenzji książki o Królowej. O naszej Królowej. Muszę przyznać, że to wielki zaszczyt. Pomyślałam, że spróbuję. No, bo czyż zaszczytem nie jest pisanie o naszej Królowej? Ale też jest to zadanie. No, bo jak pisać o Królowej? Jak pisać o tej Królowej, tak niezwykłej? Tak pięknej, tak wspaniałej, a jednocześnie…

View On WordPress

#duchowa stolica Polski #Grzegorz Górny #Jan Paweł II Wielki #Janusz Rosikoń #Jasna Góra #Królowa Polski #Maryja królowa Wschodu i Zachodu #polska Kana #polskie Loreto #Wydawnictwo Paulinianum

0 notes

beata-andrzejczuk · 5 days

Text

Ulubiony cytat! Każdy stuknąłby się w głowę i spytał ,,o co chodzi" :) Cytat wyrwany z kontekstu, więc przytoczę fragment: ,,Postanowiłam się tymi przemyśleniami podzielić z Bartoszem. I to jak najprędzej! (...) Bartosz już czekał. - Co się stało? - spytał wystraszony. - Zadzwoniłaś tak nieoczekiwanie, żebym wyszedł, jeśli tylko mogę. - Nic takiego się nie stało - uspokoiłam go. - Po prostu chcę mieć z tobą stół. - Słucham? - zrobił wielkie oczy ze zdziwienia. - Chcę mieć z tobą stół - powtórzyłam i roześmiałam się. - No chcę, żebyśmy razem mieli stół. - Natka - patrzył na mnie w osłupieniu - błagam cię, powiedz, o co chodzi. Opowiedziałam Bartoszowi o świętach, o tym, jakie lubię, w jaki sposób chciałabym je spędzać w przyszłości, jak sobie to wyobrażam. - Głuptasku. Będziemy mieli stół największy na tej planecie - szepnął mi prosto do ucha, a potem przytulił mnie tak bardzo mocno. Z nieba spadały na nas pierwsze w tym roku płatki śniegu".

E-book dostępny na LEGIMI. W jednym tomie aż cztery części!

0 notes

pop-culture-diary · 2 months

Text

(E)lekcyjny show

"Bitwa o tron" Teatr Syrena

Premiera: 23 kwietnia 2021

Libretto, teksty piosenek i reżyseria: Jacek Mikołajczyk

Muzyka i kierownictwo muzyczne: Tomasz Filipczak

Choreografia: Santi Bello

Kostiumy: Tomasz Jacyków

Scenografia: Jake Smart

Występują: Łukasz Szczepanik, Anna Terpiłowska, Maciej Dybowski / Hubert Waljewski, Albert Osik, Przemysław Glapiński, Michał Konarski, Marcin Wortmann, Agnieszka Rose, Beatrycze Łukaszewska, Katarzyna Walczak, Magdalena Placek-Boryń / Karolina Gwóźdź, Marta Walesiak-Łabędzka, Jacek Pluta / Marek Grabiniok, Piotr Siejka

Zdjęcia: Teatr Syrena

Tekst pisany na podstawie spektaklu z 18 listopada 2023

Dwa lata nim scenę Teatru Syrena wzięły we władanie angielskie królowe, gościli już na niej inni monarchowie rywalizujący, jak słynna Szóstka, o sympatię widza. Twórcy musicalu o polskich królach elekcyjnych nie ukrywają inspiracji londyńskim hitem, ale „Bitwa o Tron” bez trudu broni się jako całkowicie odrębny spektakl.

Pomysł jest o tyle prosty co szalony. Niech najsłynniejsi królowie elekcyjni rywalizują ze sobą w formacie programu rozrywkowego, występując jeden po drugim ku uciesze gawiedzi, a ważne kobiety z ich życia dostarczają wstęp historyczny i komentują występy niczym jury. Ale spokojnie, panie w składzie: Anna Wazówna (Katarzyna Walczak), Bona Sforza (Beatrycze Łukaszewska), królowa Marysieńka (Magdalena Placek-Boryń) i caryca Katarzyna (Marta Walesiak-Łabędzka) również dostają swój moment (a nawet kilka) w świetle reflektorów. Program prowadzą natomiast najsłynniejsi przywódcy religijni tamtych czasów, ksiądz Piotr Skarga (Jacek Pluta) i ojciec Augustyn Kordecki (Piotr Siejka). Ten wspaniały duet może swobodnie rywalizować najbardziej ikonicznymi parami konferansjerów w historii telewizji, a jego główne zadanie to przeprowadzenie głosowania, w którym pod koniec spektaklu widownia wybierze kolejnego króla.

Ale zacznijmy od gwiazd spektaklu, czyli naszych królów elekcyjnych. Warto zauważyć, wszyscy są sobie równi, co pozwala lśnić aktorom, którzy często grają w Syrenie drugo- lub trzecioplanowe role.

Zaczynamy oczywiście od pierwszego pełnoprawnego (choć krótko nam panującego) króla elekcyjnego, czyli Henryka Walezjusza (Łukasz Szczepanik). Walezy jest w Bitwie o tron kwintesencją stereotypu zniewieściałego francuza, za którego przecież miała go polska szlachta. W mocno sugestywnej piosence „Ja chcę pierwszym być” uwodzi więc Polskę i Polaków, obiecując jej co tylko się da, byle tylko zostać wybranym. Szczepanik prezentuje się tu zjawiskowo, zarówno ruchowo jak i głosowo i natychmiast kradnie serca wszystkich widzów.

Pochodzący z Siedmiogrodu (zwanego też Transylwanią) Stefan Batory (Anna Terpiłowska) aż się prosił o skojarzenie z wampiryzmem. Dostaliśmy więc piosenkę pełną nawiązań do przeróżnych tekstów kultury, w których pojawiają się wampiry. Numerowi „Jak wampir” towarzyszy mroczna atmosfera i zachwycająca choreografia, która sprawia że widz poważnie się zastanawia jakim cudem Anna Terpiłowska jest w stanie jednocześnie śpiewać. Terpiłowska jest jako Batory jednocześnie tajemnicza i władcza, perfekcyjnie panuje nas sceną i widownią, a jej monolog po węgiersku budzi strach widowni.

Zupełnie inaczej został przedstawiony Zygmunt III Waza (Hubert Waljewski), czyli najbardziej zdrowy psychicznie król swej epoki (zdaniem jego siostry, Anny Wazówny). W naładowanej nawiązaniami do popkultury piosence „Najfajniejszy polski król” (chyba najbardziej wpadającym w ucho utworze „Bitwy o Tron”), stylizowany na Eltona Johna Waljewski lśni i to nie tylko od cekinów. Aż kipi energią i radością, a towarzyszy mu chórek złożony z szanownego jury. Ma też imponującą choreografię, łącznie ze staniem na pianinie, na którym przez sporą część utworu wesoło gra.

Choć jego piosenka „Nie chcę być twój” nie jest tak muzycznie porywająca jak utwór jego ojca, Władysław IV (Albert Osik) nadrabia charakterem. To nietypowy przypadek władcy, który ma poczucie, że korona mu się należy jako pierworodnemu synowi poprzedniego króla i nie może się pogodzić z myślą, że szlachta każe mu się prosić o tron. Osik zachwyca, gdy w dramatycznym monologu porusza poważne problemy polskiego ustroju w XVII wieku. Fascynują mnie detale jego choreografii, chociażby fakt, że zawsze gdy unosi dłoń, pokazuje na palcach cyfrę cztery, nakłaniając widownię do głosowania na siebie.

Grany przez Przemysława Glapińskiego Jan Kazimierz ma do zaśpiewania klasyczny showstoper[1] „Padnij i powstań”, po który w pełni można by się spodziewać przerwy. To piosenka patetyczna ponad wszelką miarę, wynosząca do potęgi polski mesjanizm. Glapiński jest tu perfekcyjny; poważny, smutny i porażająco majestatyczny, blaga swój kraj by po raz kolejny podniósł się z popiołów. Za jego plecami widzimy płonące miasto, z którego w pewnym momencie wyłania się stylizowany na feniksa orzeł.

Najbardziej w spektaklu traci niestety Jan III Sobieski (Michał Konarski), którego twórcy obdarzyli balladą śpiewaną w duecie z królowa Marysieńką („Żoneczko”). Po sugestywnym Walezym, przerażającym Batorym, radosnym Zygmuncie, rozdartym Władysławie i epickim Janie Kazimierzu, wypada dość blado, choć to niewątpliwie urocza piosenka, a zarówno Michał Konarski jak i Magdalena Placek-Boryń wznoszą się na wyżyny swego kunsztu, grając parę zakochaną w sobie do nieprzytomności.

Mimo, że jest mniej żywiołowa od eltonowskiego popisu Wazy i mniej majestatyczna od patetycznego wyznania Jana Kazimierza, piosenka „We mnie jest moc” Augusta Mocnego (Marcin Wortmann) jest bez wątpienia najbardziej widowiskową w całym spektaklu i najbardziej zapada w pamięć. Składa się z dwóch części, historycznej, mocno nawiązującej do stylistyki XVIII wieku i współczesnej w formie ostrego metalu. Marcin Wortmann mistrzowsko zmienia style, coraz szybciej i szybciej z każdą zwrotką. Jego August Mocny jest jednocześnie kochającym wojnę metalowcem w czarnej skórze, jak i subtelnym miłośnikiem opery w historycznym stroju, a te przeplatające się osobowości doprowadzają go do coraz większego udręczenia.

W porównaniu z nim nieco blado wypada Stanisław August Poniatowski (Agnieszka Rose). Za to jego piosenka „Chcę cię rozebrać” jest przepełniona grami słownymi, które odnajduje się jeszcze przy dziesiątym czy dwudziestym słuchaniu. Agnieszka Rose potrafi zagrać zarówno szarmanckiego myśliciela, czarującego każdą z królowych, jak i perfekcyjnie pokazać rozpacz i bezsilność człowieka, który do ostatniej chwili łudził się, że uda mu się zmienić swój kraj na lepsze. Zachwyca choreografia Poniatowskiego i towarzyszących mu królowych, szczególnie interakcje króla z carycą Katarzyną, która była przecież kluczową postacią w jego wstąpieniu na tron, jak i abdykacji.

Warto też wspomnieć o umieszczonej po środku spektaklu piosence królowych. „Nowy poczet” to praktycznie manifest feministyczny, wyliczający imiona kobiet, które odegrały kluczowe role w historii Polski. Cieszy mnie wzmianka o nich i fakt, że rola Katarzyny Walczak, Beatrycze Łukaszewskiej, Magdaleny Placek-Boryń i Marty Walesiak-Łabędzkiej nie ogranicza się do dostarczania danych historycznych i pokazywania fascynujących relacji między postaciami historycznymi, które nigdy nie spotkały się w rzeczywistości.

Pokochałam zaprojektowane przez Tomasza Jacykowa kostiumy z „Bitwy o Tron” od pierwszej sceny, gdy królowie wyszli zaprezentować się widzom po raz pierwszy w stylowych dresach. Potem było już tylko ciekawiej. Kostiumy niektórych królów bazują na strojach z epoki (Henryk Walezy i Władysław IV) i najsłynniejszych przedstawieniach każdego monarchy (Jan Kazimierz i Stanisław August Poniatowski), dodając do nich nowoczesne elementy. Inne nawiązują do tematyki utworu (Stefan Batory i Zygmunt III Waza). Oczywiście największe wrażenie robi August Mocny ubrany w dwa kostiumy jednocześnie. Pięknie prezentuje się też jury.

Spektakl używa szczątkowej scenografii (zaprojektowanej przez Jake’a Smarta), składającej się głównie z wyświetlanych z tyłu sceny wizualizacji pasujących do wykonywanej piosenki, czy stanowisk jury stojących tuż przy krawędzi sceny. Zachwyca jednak dobór rekwizytów i ich inteligentnie użycie w choreografii. Mówię tu na przykład o palach towarzyszących występowi Batorego, które odgrywają kluczową rolę w jego popisowym momencie.

Co do Batorego, choć jak wspominałam Anna Terpiłowska jest wprost perfekcyjna jako wampir monarcha, to obsadzenie jej w tej roli może dziwić, nie bardziej niż Agnieszka Rose jako Stanisław August Poniatowski. Niepotrzebnie, zarówno Batory jak i Poniatowski dostali się na tron polski dzięki kobiecie, nic więc dziwnego, że grają ich kobiety.

„Bitwę o tron” odróżnia od innych spektakli (włączając w to podobne strukturalnie „Six”) zaangażowanie widowni w stworzenie zakończenia. Jako że następnym królem elektem zostanie ten, kto otrzyma najgłośniejszą owację, ostatnie kilka minut spektaklu to czysty chaos, podczas którego widownia jasno daje do zrozumienia, kto podbił jej serce. To zapewnia element niepewności, idąc do teatru nigdy nie wiemy kto wygra tym razem i będzie mógł zaśpiewać swoją repryzę. A że programy wyborcze wszyscy mają dość podobne, decyduje poziom piosenki i jej wykonania.

Jak już wspomniałam, spektakl wprost roi się od gier słownych i skojarzeń w takiej ilości, że po prostu nie da się wypalać ich wszystkich podczas pierwszego słuchania. Na szczęście w Teatrze Syrena dostępna jest płyta CD z prawie wszystkimi piosenkami. Mimo wielokrotnego (naprawdę wielokrotnego) słuchania wciąż znajduję na niej smaczki których wcześniej nie dostrzegłam, więc to naprawdę dobry wydatek. Program z kolei wydano w formie teczki przewiązanej sznurkiem i zapieczętowanej woskiem, w której środku znajdziemy pojedyncze karty że zdjęciem każdego Króla i jego opisem, a także informacjami na temat realizatorów spektaklu. To ciekawa odmiana od typowych, wydanych w formie książki programów dostępnych na innych spektaklach.

Podsumowując, „Bitwa o tron” to spektakl na którym ciężko się źle bawić. Dowodem niech będzie zaangażowanie widowni w odbywające się pod koniec głosowanie. A jeśli przy okazji uda się zainteresować kogoś polską historią, przemycić trochę wiedzy historyczne i pokazać postaci z dawnych wieków jako prawdziwych ludzi, to tylko lepiej. Oczywiście, nie powinniśmy traktować „Bitwy o tron” jako podręcznika do historii, a nie każdy odnajdzie się w tym typie humoru, ale na to nie da się nic poradzić. Ja w każdym razie jestem zakochana w tym spektaklu i z pewnością jeszcze do niego wrócę.

Ale to tylko moja opinia, a ja nie jestem obiektywna.

[1] Showstopper – piosenka wywołująca tak entuzjastyczną reakcję ze strony publiczności, że przedstawienie trzeba na chwilę przerwać, często ostatnia piosenka przed końcem aktu.

#Teatr Syrena #recenzja #teatr #musical

0 notes

maksimlustiger · 1 year

Text

Afrykański powiew z sekwojami w tle

Jedno z polskich miast wpadło na genialny pomysł utworzenia afrykańskiego osiedla w ramach mądrego kosmopolityzmu.

Grupa przeszło tysiąca pięciuset osób o korzeniach afrykańskich zamieszka w zrewitalizowanej dzielnicy nadmorskiego miasta. Osiedle pamiętające czasy przedwojenne zwane ‘Meksyk” uzyska zupełnie nową infrastrukturę opartą na dwukondygnacyjnej zabudowie zintegrowanej z przestrzennymi bryłami zieleni w formie prostopadłościanów, naprzemiennie wkomponowanych w “spacje” między wolnostojącymi budynkami jednorodzinnymi.

Idea architektoniczna skądinąd zaczerpnięta z lat dwudziestych i trzydziestych dwudziestego wieku, kiedy projektowano funkcjonalne, estetyczne osiedla dla robotników zatrudnianych w nowo powstałych Fabrykach Motoryzacyjnych(np.Fabryki Forda). W ramach socjalizacji i integracji sprzyjającej duchowi pracy grupowej opartej na więzi i lojalności wobec Pracodawcy oraz na wzajemnym szacunku.

Osiedle obsadzone zostanie specjalna odmianą (europejską) baobabów dostosowanych do zmiennego klimatu północnoeuropejskiego. Te niezwykłe drzewa zostały eksperymentalnie wyhodowane w Pracowni Dendrologicznej Polskiej Akademii Nauk. Trwają prace nad wszczepieniem w polski pejzaż niezwykłej , niskopiennej (bo liczącej zaledwie 20 metrów-wielkość kamienicy w centrum Warszawy)odmiany sekwoi.

Dzięki takiemu nietuzinkowemu pomysłowi miasto portowe uzyska zupełnie nowy internacjonalny charakter. A idea miasta otwartego na morze i świat nabierze wiarygodnego znaczenia.

Nowo przybyła z Afryki społeczność nada miastu nowego kolorytu.Dzieci i młodzież będą mogły uczyć się pieśni i tańca rdzennych mieszkańców Afryki.Słuchać fascynujących legend o dzikich zwierzętach i Duchach Przyrody. A ciemnoskóra ludność przyjaźnie przyjęta przez mieszkańców miasta chętnie ulegnie kulturowej asymilacji.

Idylliczna niemal sytuacja integracji międzykulturowej mająca na celu wymianę wierzeń i poglądów. Nie wykluczająca ciemnoskórej ludności z trybu kultury europejskiej.Jak to miało miejsce w początkach dwudziestego wieku w Anglii przesiąkniętej wciąż duchem “Wiktoriańszczyzny”, gdzie tworzono w ramach pseudo socjalizacji getta na obrzeżach wielkomiejskich aglomeracji (Londyn). Młoda królowa Elżbieta pełna tolerancji i akceptacji , chcąca realnych transformacji kulturowo społecznych staje w obliczu żelaznego Patriarchatu , wobec niezmiennych prawie zasad Lordów.

Tak My Mieszkańcy Miasta, Europejczycy i zarazem Kosmopolici twórzmy nową jakość relacji międzyludzkich w obrębie zarówno własnej kultury jak i kultury z krańców Świata.

Kreujmy miasta otwarte na nowe wpływy cywilizacyjne zdolne akceptować odmienność w każdym wymiarze życia Homo Sapiens.

Budujmy kolorowo kulturowe aglomeracje utkane z różnych ras i obyczajów jak wielkie miasta świata (Nowy York, Londyn,Paryż).

Niech nowa dzielnica portowego miasta stanie się dobrym przykładem otwartości na Świat i ludzi.

Bibliografia:

Zygmunt Bauman “Płynna nowoczesność”,

Andrzej Szahaj - wykład “Losy Pracy: Od Fordyzmu do Postfordyzmu”

Nikolaus Pevsner “ The Sources of Modern Architecture and Design”

#kosmopolizyzm #integracja kulturowa

0 notes