#μετοχές

[dimocratischris]

McDonald's-Πως είναι η εργασία στον κολοσσό του S&P 500?

Welcome to mcdonald's world!Dive in!!

Αργυρός,Ρουβάς,Μαργαρίτα Νικολαϊδη και τελευταία ο αγαπημένος chef Λεωνίδας Κουτσόπουλος έχουν συμμετάσχει στις καμπάνιες της MCDONALD’S εδώ στην Ελλάδα ανεβάζοντας τις προσδοκίες εμπειρίας του επισκέπτη στα εστιατόρια της.Η εταιρία έχει κυριολεκτικά αρπάξει φωτιά παγκόσμια αλλά και στην Ελλάδα δεν υπάρχει ανταγωνισμός σε αυτό το είδος εστιατορίου.Οι μετοχές επίσης είναι σταθερά ανοδικές.Για να…

View On WordPress

#app macdonald&039;s #fast food #προϊοντα #πληρωμή #χρήματα #δομή #εργασία #θέσεις εργασίας #ιστορία #μετοχές #νυχτερινα #mcdonald&039;s #ronald mcdonald #s&p 500

[crisismonitor]

ProfitLevel:Ποιοι κλάδοι και επενδυτές επωφελούνται από τον πληθωρισμό

ProfitLevel:Ποιοι κλάδοι και επενδυτές επωφελούνται από τον πληθωρισμό

Πώς επηρεάζει ο αυξανόμενος πληθωρισμός τους επενδυτές στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές; Σύμφωνα με την ανασκόπηση της ProfitLevel, μεταξύ των πιο κερδοφόρων βιομηχανιών είναι τα  Εμπορεύματα και το Πετρέλαιο, το Φυσικό Αέριο και η Ηλεκτρική Ενέργεια. Με τον πληθωρισμό να λειτουργεί ως τροχοπέδη, υπάρχουν επί του παρόντος άλλοι τομείς στους οποίους αξίζει να στραφεί η προσοχή, όπως το λιανεμπόριο,…

View On WordPress

#εμπορεύματα #επενδύσεις #μετοχές #Πληθωρισμός

[ilektroniki-efimerida]

Ρωσία: Οι μετοχές βυθίζονται, η μεγαλύτερη πτώση από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία

Το χρηματιστήριο της Μόσχας σημείωσε σήμερα το πρωί πτώση μεγαλύτερη του 10%, κάτω από τις 2.000 μονάδες, που είναι η μεγαλύτερη από την έναρξη της επίθεσης κατά της Ουκρανίας στις 24 Φεβρουαρίου, με φόντο τις εντάσεις σε πολλές περιοχές της χώρας λόγω της "μερικής επιστράτευσης", αλλά και τους αυξημένους κινδύνους για την επιβολή περαιτέρω δυτικών κυρώσεων.

Στις 10.10 GMT (13.10 ώρα Ελλάδος) ο δείκτης MOEX σε ρούβλια έπεσε κατά 10,3% στις 1874,49 μονάδες , ενώ ο δείκτης RTS σε δολάρια έπεσε κατά 10,5% στις 1022,13 μονάδες. Οι τιμές της πλειοψηφίας των blue chips μειώθηκαν στα όρια του 19,2%.

Το δολάρια μειώθηκε κατά 10 καπίκια φθάνοντας τα 57,83 ρούβλια.

Η μεγάλη αστάθεια έχει ταλανίσει τις ρωσικές αγορές την τελευταία εβδομάδα. Το ρούβλι και οι μετοχές ανέκτησαν έδαφος μετά την αρχική τους πτώση, καθώς ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι υπέγραψε διάταγμα για μερική στρατιωτική κινητοποίηση, κλιμακώνοντας σημαντικά αυτό που η Ρωσία αποκαλεί "ειδική στρατιωτική επιχείρηση" στην Ουκρανία.

Τα δημοψηφίσματα σε τέσσερις περιοχές της Ουκρανίας που κατέχουν κυρίως οι ρωσικές δυνάμεις και που είναι σε εξέλιξη, συνιστούν την αρχή ενός σχεδίου του Πούτιν να προσαρτήσει ένα μεγάλο κομμάτι της Ουκρανίας, κάτι που σύμφωνα με τη Δύση αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

"Η ρωσική αγορά είναι πιθανό να αντιμετωπίσει αντίθετους ανέμους καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος κυρώσεων", δήλωσε ο στρατηγικός αναλυτής μετοχών της Alfa Bank, Τζον Ουόλς (John Walsh), επισημαίνοντας την αυξημένη πιθανότητα νέων κυρώσεων της ΕΕ και των ΗΠΑ, καθώς οι μάχες στην Ουκρανία εισέρχονται στον όγδοο μήνα τους.

Την περασμένη εβδομάδα διπλωμάτες ανέφεραν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει την επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές του πετρελαίου, αυστηρότερους περιορισμούς στις εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας προς τη Ρωσία και περισσότερες κυρώσεις κατά μεμονωμένων προσώπων.

Μέχρι τις 09:38 GMT, ο ρωσικός δείκτης MOEX με βάση το ρούβλι ήταν 8% πιο κάτω στις 1.921,7 μονάδες, ενώ ο δείκτης RTS σε δολάρια σημείωνε επίσης πτώση της τάξεως του 8% φθάνοντας τις 1.050,4 μονάδες.

Το ρούβλι ανέβηκε Το ρούβλι μείωσε τις πρώτες απώλειες για να ενισχυθεί σε μια ασταθή συνεδρίαση, εν μέσω ευρύτερης αναταραχής στις αγορές συναλλάγματος, καθώς η στερλίνα έπεσε σε ιστορικά χαμηλό.

Το ρούβλι βρέθηκε να ενισχύεται κατά 0,4% έναντι του δολαρίου, αγγίζοντας τα 57,67 ρούβλια ανά δολάριο και οδεύοντας ξανά προς το ισχυρότερο σημείο του από τις 22 Ιουλίου, στα 56,6525 που σημειώθηκε την Παρασκευή.

Είχε ενισχυθεί επίσης κατά 0,7% και διαπραγματευόταν στα 56,89 έναντι του ευρώ , πλησιάζοντας το χαμηλό σχεδόν τριών μηνών που άγγιξε την Παρασκευή, ενώ είχε σταθεροποιηθεί 0,4% έναντι του γιουάν στα 8,056.

Η πρόσφατη ενίσχυση του ρουβλίου μπορεί να φαίνεται αφύσικη, αλλά το ρωσικό νόμισμα έχει αρκετούς παράγοντες ανάπτυξης, αναφέρει η Alor Broker σε σημείωμά της.

"Τα δολάρια απορρίπτονται λόγω των φόβων που υπάρχουν για την επιβολή νέων κυρώσεων, οι οποίες θα καταστήσουν τις συναλλαγές στο αμερικανικό νόμισμα στη Ρωσία αν όχι αδύνατε��, τότε πολύ δύσκολες και ακριβές", δήλωσε η Alor Broker.

Ένας άλλος παράγοντας στήριξης είναι η φορολογική περίοδος στο τέλος του μήνα, κατά την οποία οι εξαγωγείς της Ρωσίας μετατρέπουν συνήθως τα κέρδη τους σε ξένο συνάλλαγμα, σε ρούβλια για να τα πληρώσουν το δημόσιο ταμείο, η κορύφωση της οποίας πέφτει σήμερα.

Το αργό πετρέλαιο τύπου brent, που είναι παγκόσμιο σημείο αναφοράς για το κύριο εξαγωγικό προϊόν της Ρωσίας, σημείωνε πτώση της τάξεως του 1,1% φθάνοντας τα 85,24 δολάρια το βαρέλι.

Πηγή άρθρου: Ρωσία: Οι μετοχές βυθίζονται, η μεγαλύτερη πτώση από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία

#Ρωσία #Ουκρανία #μετοχές

[astratv]

ΔΕΗ: Πράσινο φως της ΕΓΣ για επαναγορά ιδίων μετοχών

ΔΕΗ: Πράσινο φως της ΕΓΣ για επαναγορά ιδίων μετοχών

Έως και 24 μήνες η διάρκεια του προγράμματος Την έγκριση για τη θέσπιση προγράμματος επαναγοράς ιδίων μετοχών που αντιστοιχούν στο 10% του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ, έδωσε η έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων. Με την απόφαση της, η εταιρεία μπορεί να ξεκινήσει από αύριο 4 Αυγούστου την απόκτηση ιδίων μετοχών με εύρος τιμών από 2,48 έως και 17 ευρώ ανά μετοχή. Η ακριβής χρονική εκκίνηση του…

View On WordPress

#ΔΕΗ #μετοχές #ΟΤ

[bestinfo]

Αγορές: Το δράμα του πρώτου 6μήνου - Κατήφορος για μετοχές, ομόλογα και κρυπτονομίσματα

«Αίμα» έρρευσε στις αγορές μετοχών, ομολόγων και κρυπτονομισμάτων κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, ενώ εκτινάχθηκαν οι αγορές των εμπορευμάτων.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έφερε την «τέλεια καταιγίδα» καθώς η  «φωτιά» του πληθωρισμού και η αύξηση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες προκάλεσαν το δράμα στις αγορές.

Η επενδυτική ψυχολογία παραμένει πιεσμένη, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να μην δείχνει κανένα σημάδι αποκλιμάκωσης και τις πληθωριστικές πιέσεις να επιμένουν, υποχρεώνοντας τις κεντρικές τράπεζες σε ολόκληρο τον κόσμο σε επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων τους, τροφοδοτώντας έτσι τις ανησυχίες για σοβαρή επιβράδυνση ή και ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας.

Περί τα 13 τρισ. δολάρια εξανεμίσθηκαν στις αγορές μετοχών, με τον δείκτη - βαρόμετρο S&P -500 να βιώνει το χειρότερο εξάμηνο από το 1970, την εποχή του στασιμοπληθωρισμού.

Ισχυρό το sell off και στις αγορές ομολόγων με το 10ετές του αμερικανικού Δημοσίου να καταγράφει τους χειρότερους πρώτους 6 μήνες έτους από το 1788.

Η εικόνα των αγορών στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους συνοπτικά έχει ως εξής:

-Δείκτες Wall Street: Ο S&P υποχώρησε 20,58% από τις αρχές του έτους, στο χειρότερο πρώτο εξάμηνο από το 1970. Παράλληλα, σε τριμηνιαία βάση, οι Dow Jones και S&P 500 σημείωσαν την χειρότερη επίδοση από το 2020, όταν και ξεκίνησε η πανδημία. Αντίστοιχα, ο Nasdaq κατέγραψε το χειρότερο τρίμηνο από το 2008, με «βουτιά» πάνω από 20%. Στο α΄6μηνο ο Dow Jones υποχώρησε κατά 15,31% και ο Nasdaq κατά 29,51% .

- Ευρωαγορές: Στο -9% για το τρίμηνο έκλεισε ο Stoxx 600, στη χειρότερη επίδοση από τις αρχές του 2020, ενώ από τις αρχές του 2022 έχει απωλέσει 16,6%.

Ο δείκτης DAX-30 υποχώρησε στο α΄6μηνο 2022 κατά 19,52%, ο δείκτης CAC-40 κατά 17,20%, ενώ καλύτερη εικόνα παρουσίασε ο δείκτης FTSE-100, υποχωρώντας 2,95%.

-Ομόλογα: Οι απώλειες των 10ετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου ανήλθαν σε 13%, η χειρότερη επίδοση για πρώτο εξάμηνο, από το 1788(!), καθώς εντείνονται οι ανησυχίες ότι ο υψηλός πληθωρισμός ήρθε για να μείνει και οι επιτοκιακές αυξήσεις θα είναι πολύ μεγαλύτερες από ό,τι αρχικά υπολογιζόταν. Απώλειες 22% σημείωσαν για τα γερμανικά ομόλογα και 25% για τα ιταλικά ομόλογα.

-Εμπορεύματα: Και ενώ οι υπόλοιπες αγορές βίωναν έναν κατήφορο χωρίς τέλος, εκείνη των εμπορευμάτων κάλπαζε με «οδηγό» την ενέργεια. Ήταν το πιο δυναμικό ράλι για τα εμπορεύματα από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο δείκτης CRB Commodities έχει ενισχυθεί 30% από τις αρχές του έτους.

- Πετρέλαιο - Φυσικό αέριο: Το brend το α' εξάμηνο του έτους ενισχύθηκε κατά 40,42%, το β' τρίμηνο κατά 6%, ωστόσο κατέγραψε απώλειες 6,5% για τον Ιούνιο. Το αμερικανικό αργό έκλεισε το α' εξάμηνο του έτους με αύξηση της τιμής του κατά 40,86%, ενώ κέρδισε 5,5% στο β' τρίμηνο, ενώ έχασε 7,8% τον Ιούνιο. Η τιμή του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί κατά 48,45% από τις αρχές του έτους.

-Χρυσός: Υποχώρησε κατά 1,51% στο πρώτο εξάμηνο. Το ισχυρό δολάριο και οι ανησυχίες για την αύξηση των επιτοκίων συνεχίζουν να επιβαρύνουν το πολύτιμο μέταλλο, με τον χρυσό να μην μπορεί να επωφεληθεί από τη συνεχιζόμενη αποστροφή των επενδυτών για τοποθετήσεις που ενέχουν ρίσκο.

- Κρυπτονομίσματα: Το Bitcoin το διάστημα Απριλίου - Ιουνίου καταγράφει πτώση 58% - τη μεγαλύτερη από το τρίτο τρίμηνο του 2011.

Πηγή άρθρου: Αγορές: Το δράμα του πρώτου 6μήνου - Κατήφορος για μετοχές, ομόλογα και κρυπτονομίσματα

#κρυπτονομίσματα #μετοχές #ομόλογα

[pragmatikotitagr]

Γιατί έχει αλλάξει το επενδυτικό story των ελληνικών μετοχών

Εμφανής αδυναμία της Ευρώπης να εξέλθει από τα ενεργειακά προβλήματα και τη γεωπολιτική κρίση, τούνελ ύφεσης (που μόλις αρχίζει), ενίσχυση των φόβων για μόνιμα υψηλό πληθωρισμό την επόμενη διετία: όλα αυτά τα αρνητικά δεδομένα προκαλούν αλλαγές στη στρατηγική προσέγγιση αρκετών μακροπρόθεσμων (long only) επενδυτών στις μετοχικές αγορές.

Την ίδια ώρα, και στο Χρηματιστήριο, οι «βαριές» μετοχές κινούνται χωρίς πολλά περιθώρια διαφυγής από τη γενικότερη πτωτική τάση, διαμορφώνοντας ανάλογα το κλίμα και για τις μικρότερες κατηγορίες μετοχών. Η κύρια μετοχή που δείχνει την τάση στην ελληνική αγορά είναι η μετοχή του ΟΤΕΟΤΕ +1,96%, η οποία τις τελευταίες ημέρες εμφάνισε νέα χαμηλά 52 εβδομάδων.

Αναπόφευκτα, το επενδυτικό story για τις ελληνικές μετοχές αλλάζει, εστιάζοντας σε διαφορετικά δεδομένα και γράφοντας νέα σενάρια.

Μερίδα αναλυτών, επηρεασμένη από τις εξελίξεις στην αγορά ομολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου, εκφράζει πλέον ανοιχτά τους φόβους ότι ίσως βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα πρωτόγνωρη παγκόσμια κρίση, στην οποία οδήγησαν η πολυετής διεθνής νομισματική χαλάρωση, τα προγράμματα ποσοτικής στήριξης (QE) των κεντρικών τραπεζών και τα υπέρογκα δημοσιονομικά πακέτα στήριξης για την πανδημία -αν και η πλειονότητα των αναλυτών δεν συμμερίζεται αυτή την άποψη.

Τα επιτόκια ξεκινούν την ανοδική τους πορεία, αλλά όχι από μηδενική βάση όπως στην προηγούμενη περίοδο αύξηση -άρα δεν βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. O προηγούμενος ανοδικός κύκλος στις μετοχές χαρακτηριζόταν από τη λογική «TINA» («There is no alternative»), όμως σήμερα τα μικρής διάρκειας και χωρίς ��ίνδυνο ομόλογα αποδίδουν πάνω από 4%, οπότε μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει πράγματι μια πολύ καλή εναλλακτική λύση. Σε αυτό το σκηνικό, δεν είναι μόνο οι επενδυτές στην αγορά μετοχών που γίνονται πιο απαιτητικοί, άρα ζητούν καλύτερες αποτιμήσεις, αλλά αλλάζει και η ελκυστικότητα όλων των αποδόσεων, όπως η αγορά των ακινήτων ή το κόστος χρηματοδότησης στις επενδύσεις.

Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι τα παραπάνω θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως προάγγελοι μακροπρόθεσμης ύφεσης και bear market σε ευρεία κλίμακα, χωρίς εύκολες λύσεις για την αντιμετώπισή τους, με δεδομένο ότι οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι κεντρικές τράπεζες έχουν ήδη αρχίσει να αυξάνουν τα επιτόκια με πιο γρήγορο ρυθμό απ’ ό,τι είχαν δώσει στα προηγούμενα guidance.

Οι αποδόσεις και τα στοιχεία με σημασία Υπό το παραπάνω πρίσμα και μετά την προσέγγιση νέων χαμηλών έτους τις προηγούμενες ημέρες, πολλές ευρωπαϊκές μετοχικές αγορές καταγράφουν πλέον σημαντική πτώση έως και 12% με αφορμή το κοκτέιλ αυτών των δυσμενών οικονομικών στοιχείων. Ιδιαίτερη σημασία έχουν η πτώση του S&P 500 κατά 8% σε ένα μήνα, του γερμανικού δείκτη DAX κατά 6% στο ίδιο διάστημα και η πτώση του πορτογαλικού δείκτη PSI 20 κατά 12%.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκθεση των ευρωπαίων hedge fund managers διαμορφώνεται κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας διετίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της EPFR για τον Σεπτέμβριο.

Παράλληλα, στα ευρωπαϊκά ETFs, η αύξηση των εκροών ήταν της τάξεως των 5,3 δισ. δολαρίων τον προηγούμενο μήνα, ποσό που αποτελεί ρεκόρ από τον Απρίλιο του 2012, ενώ από τον Απρίλιο του 2022 μέχρι σήμερα οι (συνεχείς) εκροές προσεγγίζουν τα 100 δισ. δολάρια.

Το τεχνικό στοιχείο που αλλάζει επίσης δραματικά την εικόνα των ευρωπαϊκών και των αμερικανικών μετοχών, είναι η επιστροφή της μεταβλητότητας μετά από απουσία 2 χρόνων. Οι δείκτες μεταβλητότητας του S&P 500 και του Euro Stoxx 50 έχουν ξεκινήσει καλπάζουσα ανοδική πορεία εδώ και μερικές μέρες, προσεγγίζοντας υψηλά δεκαετίας. Οι δείκτες volatility είναι κρίσιμο στοιχείο για τη συνέχεια αφού, αν αγγίξουν ακραία επίπεδα, οι επενδυτές θα αναζητήσουν σιγουριά στα ασφαλή καταφύγια, ρευστοποιώντας τοποθετήσεις σε περιουσιακά στοιχεία υψηλού κινδύνου και κυρίως μετοχές.

Στο μείγμα αυτό έρχεται να προστεθεί η άνοδος στα ομόλογα του Νότου, με βασική εστία την Ελλάδα και την Ιταλία, αλλά και μια δόση αβεβαιότητας σε σχέση με τα αποτελέσματα της νομισματικής πολιτικής, που θυμίζουν ξανά στους επενδυτές τα δομικά προβλήματα της Ευρωζώνης.

Ενδεικτικό είναι ότι οι αποδόσεις στα 10ετή ελληνικά ομόλογα προσέγγισαν το 5% στα τέλη Σεπτεμβρίου, το υψηλότερο επίπεδο τα τελευταία έτη, ενώ λ.χ. πριν ένα έτος ήταν στο 1,3% και το 2020 στα επίπεδα του 0,9%, με το spread με τα γερμανικά 10ετή να έχει κινηθεί και πάλι πάνω από τις 250 μονάδες βάσης.

Παρότι δεν είναι πολλοί αυτοί που φοβούνται ότι η Ελλάδα μπορεί και πάλι να αποτελέσει «σκιάχτρο» για τις αγορές, αφού υπάρχει η Ιταλία για να παίξει αυτόν τον ρόλο τώρα, οι φόβοι εξ αντανακλάσεως και οι δευτερογενείς επιπτώσεις μπορεί να χαλάσουν το story της ανάκαμψης, η οποία έτσι και αλλιώς χάνει τη δυναμική της, όπως θα φανεί και στο δ΄ τρίμηνο του έτους, το οποίο δεν επηρεάζεται από τον τουρισμό. Η γεωπολιτική κρίση εισέρχεται σε νέα φάση, πιο περίπλοκη και πιο ανησυχητική απ' ό,τι πριν.

Συγχρόνως, τους διαχειριστές κεφαλαίων έχει αρχίσει να τους απασχολεί το άτυπο trade-off ανάμεσα στα οφέλη και τις ζημίες που προκαλεί η χαμηλότερη ισοτιμία του ευρώ. Από τη μια πλευρά, η αποδυνάμωση του ευρώ ενθαρρύνει τις εκροές από τις μετοχικές αξίες λόγω των προβλημάτων που προκαλεί στην αποτίμησή τους, από την άλλη όμως ενδυναμώνει τις επιχειρήσεις μέσω της θετικής επίδρασης στην κερδοφορία τους, ειδικά σε εκείνες με εξαγωγικό προφίλ. Επίσης, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η ελληνική μετοχική αγορά έχει ίσως την πιο ισχυρή αρνητική συσχέτιση με την πορεία του ευρώ.

Σε αυτό το περιβάλλον η τιμή του δολαρίου είναι τροχοπέδη για τις μετοχές. Όσο η Fed διατηρεί αυστηρή τη ρητορική και την πολιτική της ή οι παγκόσμιες προσδοκίες για την ανάπτυξη δεν πιάνουν το χαμηλό τους, τόσο η αρνητική συσχέτιση μεταξύ του δολαρίου και των περιουσιακών στοιχείων κινδύνου θα παραμείνει. Το δολάριο και η αυστηρή ρητορική της Fed έχει οδηγήσει πάνω από 20% χαμηλότερα τον Nasdaq και τον DAX δημιουργώντας πολλά ερωτήματα. Από τη μια πλευρά, οι χαμηλότερες τιμές στις μετοχές θα βοηθήσουν την επανεκκίνηση της οικονομικής ανάπτυξης, από την άλλη, όμως, η παραμονή του δολαρίου ψηλά θα τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό και τις σκέψεις ότι η ανάπτυξη βαίνει μειούμενη στις μεγάλες οικονομίες -και ειδικά στην Ευρώπη.

Πηγή άρθρου: Γιατί έχει αλλάξει το επενδυτικό story των ελληνικών μετοχών

#αγορά #ελληνικές μετοχές

[justforbooks]

Νίκος Μπακουνάκης

Το βιβλίο «Γκούτλαντ, ο Γουσταύος Κλάους και η χώρα του κρασιού» του Νίκου Μπακουνάκη είναι μια θαυμάσια μυθιστορηματική αφήγηση της ιστορίας του Βαυαρού εμπόρου που ήρθε στην Πάτρα στα μέσα του 19ου αιώνα και δημιούργησε την Οινοποιία Achaia Clauss.

Το βιβλίο Γκούτλαντ, ο Γουσταύος Κλάους και η χώρα του κρασιού του Νίκου Μπακουνάκη είναι μια θαυμάσια μυθιστορηματική αφήγηση της ιστορίας του Βαυαρού εμπόρου που ήρθε στην Πάτρα στα μέσα του 19ου αιώνα και δημιούργησε την Οινοποιία Αχαΐα, έναν εντυπωσιακό μικρόκοσμο ανθρώπων που συνέβαλε με τον δικό του τρόπο στη δημιουργία των κρασιών της Γκούτλαντ, γνωστών σε ολόκληρο τον κόσμο.

Τα γεγονότα και τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν σε αυτό το γοητευτικό ιστορικό ταξίδι που καλύπτει περισσότερο από έναν αιώνα, έως το 1949, και έχει επίκεντρο την Πάτρα συνθέτουν την ιστορία της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης σε μια εποχή που ακόμα διαμορφωνόταν το ελληνικό κράτος.

«Στο εξώφυλλο του βιβλίου, στη φωτογραφία του 1900 που τραβήχτηκε για το τέλος του αιώνα, είναι όσοι εργαζόμενοι βρίσκονταν στην οινοποιία εκείνη τη στιγμή», εξηγεί ο Νίκος. «Από τα ρούχα, τα κοσμήματα αλλά και από τη στάση του σώματος καταλαβαίνουμε ότι εκπροσωπούνται όλες οι κατηγορίες των εργαζομένων, υπάλληλοι, στελέχη, χωριάτισσες που φοράνε λινατσένια ρούχα, παιδάκια με τις ντρίλινες ποδιές, ο φουστανελοφόρος, Γερμανίδες με τα πλαστρόν.

Επίσης, έχει ενδιαφέρον το ότι ανάλογα με το τι είναι κρατούν και διαφορετικό ποτήρι. Υπάρχει και ένας μουσικός Βαυαρός ο οποίος κρατάει το τσίτερ, το παραδοσιακό έγχορδο όργανο της Κεντρικής Ευρώπης, που το είχαν πάρα πολύ στα πανηγύρια. Στο κέντρο είναι ο οινολόγος της εταιρείας, ο Ιάκωβος Κλίπφελ, δίπλα του είναι η γυναίκα του Αδελαΐδα και πίσω του ο γιος του Χέρμαν με τρουά πιες κοστούμι, παπιγιόν και ρολόι με αλυσίδα. Μπορείς να φτιάξεις μια ιστορία με αυτήν τη φωτογραφία».

— Γιατί σε ενδιέφερε ο Γουσταύος Κλάους; Γιατί είναι κατά κάποιον τρόπο παιδικό βίωμα. Μεγάλωσα στην Πάτρα και η οινοποιία του Γουσταύου, η Αχάια Κλάους, ήταν εκεί, παρούσα. Ήταν ένας χώρος όπου πηγαίναμε εκδρομές, αλλά ήταν και η Μαυροδάφνη, ένα παραδοσιακό ποτό την περίοδο του καρναβαλιού – παραμένει, ιδιαίτερα αυτή που έχει την ιστορική ετικέτα και τον κωδικό 601, που ήταν η μυστική συνταγή στο βιβλίο συνταγών του Γουσταύου. Το βιβλίο το αφιερώνω στον παππού μου, ο οποίος είχε γεννηθεί το 1888 και είχε κι αυτός αμπέλια.

Μεγάλωσα μέσα στα αμπέλια, δηλαδή έχω τη μνήμη του αμπελιού, της ζωής στο όριο μεταξύ της πόλης και των κτημάτων, των αγροκτημάτων, του αγροτικού χώρου, της ελιάς, του σταριού, οπότε με ενδιέφερε πολύ ο Γουσταύος. Επιπλέον, όταν άρχισα λίγο να τον ψάχνω, είδα ότι είναι μυθιστορηματικός ήρωας, η ζωή του είναι σαν ένα μυθιστόρημα, οπότε σκέφτηκα να κάνω αυτή την έρευνα, η οποία πραγματικά με οδήγησε σε περιοχές που ούτε καν φανταζόμουν ότι υπήρχαν.

— Οι λεπτομέρειες που περιγράφεις είναι εκπληκτικές. Πού βρήκες τις πηγές για να γράψεις το βιβλίο; Τα περισσότερα στοιχεία σε αυτό το βιβλίο προέρχονται από τα αρχεία της Αχάια Κλάους. Ο Γουσταύος, ως Γερμανός, ήταν πάρα πολύ συστηματικός. Βέβαια, δεν ήταν ο τυπικός Γερμανός, ήταν Πρώσος, Βαυαρός, πιο ανάλαφρος, μολονότι ήταν προτεστάντης και όχι καθολικός, όπως οι περισσότεροι Βαυαροί. Επομένως υπάρχει ένα συστηματικό αρχείο όπου είναι καταγεγραμμένο το παραμικρό. Υπάρχει το μετοχολόγιο, που είναι πάρα πολύ σημαντικό, το πώς οι μετοχές περνάνε από τον έναν μέτοχο στον άλλον, υπάρχουν τα βιβλία εισερχόμενης-εξερχόμενης αλληλογραφίας που περιέχουν τεράστιες πληροφορίες, υπάρχει το βιβλίο επισκεπτών που τηρείται απ’ το 1885 μέχρι και σήμερα, με κείμενα γραμμένα στα γερμανικά και στα ελληνικά της εποχής του Κλάους, δηλαδή περίπου μέχρι τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το μεγαλύτερο μέρος των εγγραφών είναι στα γερμανικά, στα ελληνικά αρχίζουν να γράφονται από το 1920 και μετά. Αλλά το αρχείο δεν είναι μόνο έγχαρτο, το βλέπεις και στο τοπίο, δηλαδή στον τρόπο που είχε διαμορφωθεί με τα κτίσματα. Υπάρχει, επίσης, το αρχείο των μηχανημάτων με τα οχήματα που χρησιμοποιούσαν, τα πυροσβεστικά για να σβήνουν τις φωτιές και τα κάρα που μετέφεραν το κρασί και ήταν ειδικά διαμορφωμένα, κοίλα κατά κάποιον τρόπο, για να τοποθετούν και να σφηνώνουν τα βαρέλια – υπάρχουν και τα εργαλεία με τα οποία έφτιαχναν τα βαρέλια.

Υπάρχει πάρα πολύ φωτογραφικό υλικό, π.χ. με τους ναΐσκους που είχε δημιουργήσει για τους ορθόδοξους και για τους καθολικούς εργαζόμενους. Είναι πολλά τα στοιχεία που μπορείς να πάρεις από τον τόπο που λειτουργεί συνολικά ως αρχείο, και μπορούν να σε βοηθήσει να τον ανασυστήσεις. Ουσιαστικά ήθελα να ανασυστήσω και το τοπίο, και την καθημερινή ζωή, μέσα από τους γάμους και τις κηδείες κ.λπ.

— Το βιβλίο ξεκινάει από την Τεργέστη. Πώς ήταν εκείνη την εποχή; Η Τεργέστη είναι ουσιαστικά το λιμάνι της Κεντρικής Ευρώπης, το λιμάνι της Αυστροουγγαρίας, απ’ όπου ξεκινούσαν όλες οι μεγάλες γραμμές για το Λεβάντε και την Ανατολή, και αργότερα για την Αμερική. Από κει έφευγαν όλα τα πλοία που έπαιρναν τους μετανάστες Σλάβους, Αλβανούς, Έλληνες και Τούρκους και τους πήγαιναν στην Αμερική όταν έγινε η μεγάλη μετανάστευση στα τέλη του 19ου αιώνα. Ταυτόχρονα από εκεί ξεκινούσαν και οι μεγάλες επιβατικές γραμμές, οι οποίες κατέβαιναν την Αδριατική Θάλασσα, έπιαναν δεξιά και αριστερά, δηλαδή στα λιμάνια της Δαλματίας και της Ιταλίας, μετά στην Κέρκυρα, στην Πάτρα, και μετά διακλαδίζονταν. Η μία πήγαινε πήγαιναν προς Αλεξάνδρεια και Άγιους Τόπους, και αργότερα, όταν άνοιξε και η Διώρυγα του Σουέζ, έφταναν μέχρι την Ινδία – ξεκινάω το βιβλίο με ένα πλοίο που έρχεται από την Ινδία, του Αυστριακού Λόυδ, και δύο ναύτες του έχουν πανώλη και πεθαίνουν, αλλά η πόλη δεν ταράζεται απ’ αυτό και συνεχίζει τη ζωή της.

Η άλλη γραμμή πήγαινε προς Κωνσταντινούπολη και Μαύρη Θάλασσα. Επομένως, δεν ήταν μόνο μια πύλη εξόδου της Αυστροουγγαρίας και της Κεντρικής Ευρώπης, όπου έφταναν και σιδηροδρομικές γραμμές κλπ., ήταν ταυτόχρονα και ένα κέντρο αναφοράς όλου του κόσμου των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου. Ήταν μια πόλη κοσμοπολίτικη, γιατί το ορθόδοξο νεκροταφείο της Τεργέστης –σήμερα ένα μνημείο όπου μπορείς να δεις όλα τα ονόματα των εμπόρων που έμεναν εκεί– είχε Αυστριακούς, Ούγγρους, Σλοβένους, Εβραίους, Έλληνες, είχε καταπληκτικά ξενοδοχεία, είχε θέατρα, είχε καταστήματα… Ο ήρωάς μου, ο Γουσταύος Κλάους, παίρνει το πλοίο του Λόυδ που προανέφερα, μιας μεγάλης ατμοπλοϊκής εταιρείας που μετέφερε επιβάτες, εμπορεύματα, ζώα, άλογα κυρίως που προορίζονταν για τους ��ιάφορους τοπικούς πολέμους.

— Για ποιον λόγο είχε έρθει ο Γουσταύος στην Ελλάδα; Πώς βρέθηκε στην Πάτρα; Τον 19ο αιώνα έχουμε την αποικιακή εξάπλωση των μεγάλων βιομηχανικών χωρών – κεντρική θέση κατείχαν τα προϊόντα υφαντουργίας της αγγλικής βιομηχανίας. Έτσι ένα πολύ μεγάλο μέρος της παραγωγής και του εμπορίου του βάμβακος ήταν στην Κεντρική Ευρώπη, κυρίως γύρω απ’ τη λίμνη Κωνσταντία, και από τις βαυαρικές της ακτές, και από τις ελβετικές. Αυτοί οι έμποροι και οι επιχειρηματίες κατέβηκαν προς τον Νότο, είτε στη νότια Ιταλία, στην περιοχή της Καμπανίας, της Νάπολης, είτε στην Ελλάδα, στα Ιόνια Νησιά και στο νέο κράτος τότε, για να επεκτείνουν το εμπόριο των προϊόντων υφαντουργίας.

Έτσι, λοιπόν, ο Κλάους ήρθε ως διευθυντής μιας τέτοιας εταιρείας ενός Ελβετού που λεγόταν Φεντερίκο Γκρούμπερ, η οποία γρήγορα αυτονομήθηκε από το κέντρο της στη Γένοβα και, εκτός από εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων, άρχισε να κάνει και εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, δηλαδή λάδια, σταφίδες, βελανίδια, που τα χρησιμοποιούσαν σε βυρσοδεψεία για την κατεργασία του δέρματος, μετάξι, σύκα – όλα αυτά τα προϊόντα παρήγε η αγροτική Ελλάδα τότε. Έτσι, το 1852 και στις αρχές του 1860, παράλληλα με το εμπόριο, δημιούργησε την οινοποιία.

— Ήταν 27 χρονών όταν ήρθε. Σε τι συνθήκες βρήκε την Πάτρα; Η Πάτρα ήταν ένα χωριό. Υπάρχει μια περιγραφή του Φλομπέρ, ο οποίος τελειώνει εκεί το μεγάλο ταξίδι στην Ανατολή, που την αναφέρει ως μια πόλη άθλια, και υποτίθεται ότι έμεινε στο καλύτερο ξενοδοχείο της. Στις επιστολές που στέλνει στη μητέρα του της λέει ότι «μένουμε σε ένα ξενοδοχείο που ο θεός να το κάνει, καταγώγιο, η τουαλέτα είναι έξω, σε ένα δωμάτιο που είναι και κοτέτσι, είναι μια τρύπα, και είμαι σίγουρος ότι ο μάγειρας μαρινάρει τα κοτόπουλα και όλα αυτά που μαγειρεύει με τα σκατά. Το μόνο ενδιαφέρον που βρίσκω σε αυτό το ξενοδοχείο είναι ένας νεαρός στον οποίο μόλις αχνοφαίνεται το μουστάκι». Μετά την Επανάσταση του ’21, δηλαδή μετά τη δημιουργία του κράτους, η Πάτρα είναι μία από τις πρώτες πόλεις που σχεδιάζεται από τον Σταμάτιο Βούλγαρη που ήταν μηχανικός της γαλλικής στρατιάς.

Ο Βούλγαρης σχεδιάζει μια πόλη μοντέρνα, κατά μήκος της θάλασσας –γιατί η Πάτρα ως τότε δεν έφτανε στη θάλασσα, ήταν γύρω από το κάστρο, η λεγόμενη Παλιά Πόλη–, η οποία γίνεται πλέον το εμπορικό λιμάνι της δυτικής Ελλάδας και γενικά το κέντρο του εμπορίου σταφίδας, το οποίο άφηνε τεράστιο κέρδος. Χάρη σε αυτό το εμπόριο συγκεντρώθηκαν στην Πάτρα πάρα πολλοί έμποροι, και ξένοι, κυρίως Εγγλέζοι και Γερμανοί, αλλά και Έλληνες που ήταν είτε της διασποράς, δηλαδή από το Λιβόρνο, την Τεργέστη, είτε Έλληνες απ’ τις οθωμανικές επαρχίες, απ’ την Ήπειρο, απ’ τη Σμύρνη.

Επομένως ήταν μια πόλη που είχε δυναμική, έτσι αναπτύχθηκε πάρα πολύ σύντομα, ο πληθυσμός της αυξήθηκε πάρα πολύ. Προς το τέλος του 19ου αιώνα και μέχρι τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 ήταν μια πολύ κομψή νεοκλασική πόλη. Μετά, με την αντιπαροχή κ.λπ., ιδιαίτερα την περίοδο της χούντας, άρχισε να καταστρέφεται αυτό το απόθεμα των νεοκλασικών κτιρίων, μερικά από τα οποία ήταν μέγαρα, ήταν πολύ μεγάλα κτίρια.

— Ο Γουσταύος τι ρόλο έπαιξε στη διαμόρφωση της εικόνας της πόλης; Αναφέρεις ότι βοήθησε να χτιστεί το Δημοτικό Θέατρο. Ο Γουσταύος ανήκε στο μεικτό μεγαλοαστικό στρώμα που αποτελούνταν από Έλληνες, Γερμανούς και Άγγλους, οι οποίοι χρηματοδότησαν την ανέγερση σημαντικών κτιρίων στην πόλη όπως το Δημοτικό Θέατρο και το Δημοτικό Νοσοκομείο –που υπάρχει ακόμα και έχει μετατραπεί σε ένα είδος πολιτιστικού κέντρου–, εκκλησίες, και τα ιδιωτικά τους μέγαρα βέβαια. Έφτιαχναν ένα είδος μετοχικών εταιρειών και με τα χρήματα αυτά χρηματοδοτούσαν τις κατασκευές. Δεν υπήρχε η έννοια του κράτους, υπήρχε μία τοπική αυτονομία θα λέγαμε.

— Το οινοποιείο πότε το φτιάχνει; Το οινοποιείο αρχίζει να το δημιουργεί απ’ το 1861, με την αγορά των αμπελώνων και με την ανέγερση των πρώτων κτιρίων. Μέσα σε μία δεκαετία, 1871-72, όταν κάνει πλέον ανώνυμη εταιρεία την οινοποιία αυτή με μετόχους απ’ όλη την Ευρώπη, κυρίως μεγάλους εμπορικούς οίκους, παίρνει μορφή όλο αυτό το τοπίο, γίνεται όπως το βλέπουμε σήμερα.

— Μίλησέ μου για το τοπίο που διαμόρφωσε. Πρώτα απ’ όλα, αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει ακόμα και σήμερα είναι ένα skyline από πέτρινους πύργους, οι οποίοι είναι ψηλότεροι απ’ όλα τα άλλα κτίρια. Αυτοί οι πέτρινοι πύργοι σχετίζονταν με την προστασία και την άμυνα του οινοποιείου, γιατί ο Κλάους το δημιουργεί στο διάστημα της μεσοβασιλείας, δηλαδή από την έξωση του Όθωνα μέχρι τον ερχομό του Γεωργίου Α’, μια εποχή έξαρσης των ληστειών – άλλωστε και ο ίδιος έπεσε θύμα ληστείας του περίφημου Τάσου Λύγκου του αρχιληστή. Δημιουργεί, λοιπόν, αυτούς τους πύργους, οι οποίοι, εκτός του ότι δημιουργούν μια επιβλητική εικόνα κατά τα πρότυπα των γαλλικών σατό, των οινοποιείων ιδιαίτερα της περιοχής του Μπορντό, είχαν και την πρακτική λειτουργία της προστασίας και της οχύρωσης των εργαζομένων σε περίπτωση που γίνονταν επιθέσεις από ληστές.

Γι’ αυτό υπήρχε σκοπευτήριο μέσα στην οινοποιία και εκπαιδεύονταν οι εργαζόμενοι στη χρήση των όπλων. Περισσότερο θυμίζει Τοσκάνη το τοπίο εκεί, δεν είναι το τοπίο της Βουργουνδίας. Κάποιοι γερμανικοί οδηγοί της εποχής το συνέκριναν με ένα οινοποιείο στη Νότια Αφρική, που είχαν δημιουργήσει Ολλανδοί. Έχει τρεις πύργους, τη βίλα του Γουσταύου, την Γκούτλαντ, η οποία όταν η εταιρεία πέρασε στους Έλληνες ιδιοκτήτες της ονομάστηκε βίλα Κωστάντζα, από το όνομα της γυναίκας του νέου ιδιοκτήτη (είναι μουσείο τώρα), έχει κελάρια – μάλιστα ένα από τα πρώτα ονομάστηκε Μπασίλικα, γιατί είχε τον ρυθμό της βασιλικής.

Το τοπίο συμπληρωνόταν από τα αμπέλια, που ήταν ακριβώς έξω απ’ την οινοποιία –υπάρχει και σήμερα ένα μέρος τους–, τις μεγάλες δεξαμενές που είχε για νερό και γενικότερα από τα βαρέλια. Δηλαδή υπάρχει το χτισμένο κομμάτι, το τοπίο των εξαρτημάτων και των οχημάτων, και το φυσικό τοπίο, κυρίως τα κυπαρίσσια που ορίζουν τους δρόμους, όπως στην Τοσκάνη. Τα κυπαρίσσια τα χρησιμοποιούσαν και για την ξυλεία.

— Τι ήταν το Γκούτλαντ που έδωσε και τον τίτλο στο βιβλίο σου; Γκούτλαντ είναι μια γερμανική λέξη, η οποία όμως δεν υπάρχει στα γερμανικά, είναι το ανάποδο της εύφορης γης. Ήταν η βίλα του, το σπίτι όπου έμενε στην οινοποιία, και υπάρχει αυτούσια σήμερα. Παντού στο υλικό της εποχής και στις διαφημίσεις αναφέρεται ως Γκούτλαντ, μέχρι και στις καρτ-ποστάλ. Μου άρεσε ως τίτλος όχι μόνο γιατί έτσι ονομάστηκε η εταιρεία αλλά γιατί ουσιαστικά παραπέμπει σε μια «χώρα» που κατοικείται, δεν είναι απλώς ένας επιχειρηματικός χώρος. Ζουν σε αυτήν άνθρωποι που παντρεύονται και τα παιδιά τους μεγαλώνουν και πάνε σχολείο εκεί, πεθαίνουν και θάβονται εκεί.

— Και ο ίδιος ζήτησε να ταφεί εκεί, ήταν η πατρίδα του αυτή. Ναι, ακριβώς. Έφτιαξε τον τάφο του εκεί.

— Τι άνθρωπος ήταν ο Γουσταύος; Ήταν αγαπητός στην Πάτρα; Γιατί αναφέρεις ότι στην κηδεία του τα στεφάνια ήταν λιγότερα από άλλων Γερμανών που είχαν πεθάνει νωρίτερα. Ίσως δεν είχε τόσο ενεργή παρουσία στη δημόσια ζωή, ήταν διακριτική. Ξέρουμε ότι αλληλογραφούσε με τον Χαρίλαο Τρικούπη στα γαλλικά· ο Τρικούπης προφανώς τον θεωρούσε πολύ σοβαρό και ρωτάει τη γνώμη του για φορολογίες, δημόσια έργα κ.λπ. Δεν έχω βρει, όμως, έντονη παρουσία του στα σωματεία της εποχής, γι’ αυτό ίσως τα στεφάνια ήταν λιγότερα. Από τις καταγραφές που έχουμε από εργαζομένους στους οποίους πέρασε η μνήμη του Γουσταύου Κλάους από τους πατεράδες τους, τους πρώτους κατοίκους της «κολονί» –έτσι ονόμαζε την Γκούτλαντ– φαίνεται ότι ήταν ένας άνθρωπος πολύ αγαπητός, πολύ ήπιος.

— Η Πάτρα απέκτησε γερμανική παροικία τον 19ο αιώνα. Πώς είχαν έρθει τόσοι Γερμανοί; Οι Γερμανοί είναι μια πολύ σημαντική ιστορία της Πάτρας, που τελειώνει με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ασχολούνται με το εμπόριο, την εισαγωγή βιομηχανικών προϊόντων και την εξαγωγή αγροτικών προϊόντων. Υπάρχουν οι βασικοί έμποροι και επιχειρηματίες όπως ο Γουσταύος Κλάους, ο Θεόδωρος Άμβουργερ, και αυτοί φέρνουν μαζί τους προσωπικό, πολλούς Γερμανούς που γίνονται διευθυντές εταιρείας, υπάλληλοι στα λογιστήρια ή μεσίτες κλπ.

Έτσι δημιουργείται ένας κρίσιμος πληθυσμός Γερμανών. Επηρέασαν πάρα πολύ την κοινωνία, γι’ αυτό στις παραμονές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και στη διάρκειά του έχουμε αναφορές από τις μυστικές υπηρεσίες και την αντικατασκοπεία της Βρετανίας, της Γαλλίας κλπ. για το κατά πόσο η Πάτρα είναι έρμα της προπαγάνδας των Γερμανών ακριβώς λόγω του κύρους και της παρουσίας της γερμανικής παροικίας στην πόλη.

— Οι Βαυαροί την εποχή που ήρθε ο Γουσταύος έφευγαν μαζικά από τη χώρα. Η Βαυαρία ήταν σε οικονομική κρίση την εποχή εκείνη, όπως όλα τα νοτιοδυτικά κρατίδια της Γερμανίας. Ο ίδιος ο βασιλιάς, το κράτος, παρότρυνε τους Βαυαρούς να φύγουν, μάλιστα δημιούργησε σειρά νόμων κατά των ανέργων, κατά φτωχών, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ένας που απαγόρευε τους γάμους. Δηλαδή, αν ήσουν φτωχός, δεν είχες στον ήλιο μοίρα, δεν μπορούσες να παντρευτείς, είχες το δικαίωμα να παντρευτείς μόνο αν αποφάσιζες να φύγεις ή εάν κατατασσόσουν στα εθελοντικά σώματα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, σε αυτά που έρχονταν στην Ελλάδα για να αντικαταστήσουν τον τακτικό βαυαρικό στρατό που είχε έρθει με την αντιβασιλεία.

Οι Βαυαροί ήρθαν στην Ελλάδα ως εθελοντές, οι παντρεμένοι με τις οικογένειές τους και τα παιδιά τους. Αλλά ενώ τους παρότρυνε ο βασιλιάς Λουδοβίκος και τους υποσχόταν ότι εδώ θα εύρισκαν μια γη της επαγγελίας, λέγοντάς του ότι γι’ αυτό έστειλε εδώ τον γιο του, έρχονταν κι έβρισκαν φτώχεια, αρρώστιες, ζέστη το καλοκαίρι που δεν μπορούσαν να τις αντέξουν. Πολλοί πέθαναν, άλλοι επέστρεψαν. Οι μόνοι που μείνανε ήταν δύο παροικίες αυτών των φτωχών Βαυαρών: η μία αποτελούνταν από αγρότες που εγκαταστάθηκαν στο Νέο Ηράκλειο, στην Αθήνα, και οι άλλοι από ανθρακωρύχους που πήγαν στα ορυχεία της Κύμης για την εξόρυξη κάρβουνου. Οι Βαυαροί της Πάτρας ήταν επιχειρηματίες.

— Και πώς έμειναν στην Ελλάδα κατά τις διώξεις που έγιναν στους δύο πολέμους; Όσοι είχαν διατηρήσει τη γερμανική υπηκοότητα απελάθηκαν ως εχθρικοί υπήκοοι και οι επιχειρήσεις τους πέρασαν σε καθεστώς μεσεγγύησης του ελληνικού δημοσίου. Όσοι όμως είχαν πάρει την ελληνική υπηκοότητα δεν απελάθηκαν, ήταν Έλληνες πια.

— Αναφέρεις ότι οι Τριεστίνοι έπιναν με νερό το Terrano και το Istriano. Οι Έλληνες έβαζαν σόδα… Αυτό το αναφέρει ο οδηγός Μπέντεκερ, ο οποίος περιγράφει καφενείο στην Αθήνα όπου πίνουν Δεμέστιχα με σόδα.

— Τι κρασιά έφτιαχνε το Γουσταύος; Έφτιαχνε τα κρασιά που τότε ζήταγε η Ευρώπη και ο κόσμος. Ενισχυμένα, με υψηλό αλκοολικό βαθμό, και γλυκά στον τύπο του Πόρτο, της Μάλαγας, του Μαρσάλα. Αυτός βρήκε την πρώτη ύλη στην ποικιλία Μαυροδάφνη, την οποία έκανε γλυκό κρασί. Αυτό ήταν το πρώτο κρασί του Γουσταύου. Επίσης, έκανε κρασιά που τα έλεγε «σαν», «σαν Μάλαγα», «σαν Πόρτο», «σαν σέρι», όλα όσα κατανάλωναν στην Ευρώπη, στην Ινδία και στη βόρεια Αφρική. Η Μαυροδάφνη ήταν ένα μαύρο μικρόρωγο σταφύλι που σήμερα είναι πολύ της μόδας γιατί από αυτό γίνεται ξηρό κρασί, το χρησιμοποιούν πάρα πολύ ιδιαίτερα σε οινοποιεία της Πελοποννήσου, της Κεφαλονιάς κ.λπ. γιατί είναι ένα σταφύλι που ευδοκιμεί σ’ αυτές τις περιοχές. Μετά ο Γουσταύος αρχίζει να ανακαλύπτει τοπικές ποικιλίες, τις οποίες έχουμε καταγραμμένες στο βιβλίο των συνταγών του.

Είναι περίπου 1.000 σελίδες, μακρόστενο και στο τέλος βρίσκουμε κωδικοποιημένες τις ποικιλίες. Π.χ. έχει ως AD το Αλεπού Δεμέστιχα, την ποικιλία ροδίτης αλεπού, χρησιμοποιεί επίσης το Φιλέρι, την ποικιλία Τριπολιτσά που είναι το μοσχοφίλερο της περιοχής της Αρκαδίας που έχει φλούδα γκρι χρώματος και κάνουν τώρα τα κρασιά blanc de gris κ.λπ. Χρησιμοποιεί, επίσης, τη βολίτσα, που είναι ένα σταφύλι της ορεινής Αχαΐας, το μαύρο Καλαβρυτινό, το Σάντα Μάουρα, μια ποικιλία της Λευκάδας. Ουσιαστικά αρχίζει να φτιάχνει ξηρά κρασιά και από ξηρή Μαυροδάφνη. Το πρώτο του ξηρό κρασί είναι η Δεμέστιχα, το οποίο είναι και το πρώτο που εμφιαλώνει το 1899, γιατί μέχρι τότε τα κρασιά δεν εμφιαλώνονταν, εξάγονταν σε βαρέλια και τα εμφιάλωναν κατά τόπους.

— Πώς ήταν οι συνθήκες εργασίας στο οινοποιείο και στα αμπέλια; Πάρα πολύ σκληρές. Η δουλειά ξεκινούσε πριν από την ανατολή του ηλίου και τελείωνε περίπου μία ώρα μετά τη δύση του, δηλαδή το καλοκαίρι μπορεί να δούλευαν και 14 ώρες. Ακόμα και όταν εισήχθησαν τα ρολόγια στην εταιρεία, η έναρξη και η λήξη της εργασίας γινόταν με μια καμπάνα, η οποία εγκαταστάθηκε στην κορυφή ενός πύργου το 1872 και υπάρχει ακόμα και σήμερα. Χτυπούσε πριν από την ανατολή, οπότε οι άντρες ξεκινούσαν να πάνε στα αμπέλια, στα βαρελάδικα, στις διάφορες δουλειές που έχει μια οινοποιία όλο τον χρόνο.

— Ξέρουμε πόσο ήταν το προσωπικό; Υπήρχε το μόνιμο προσωπικό που έμενε μέσα στην οινοποιία, στα διαμερίσματα των πύργων που ήταν ενός δωματίου ουσιαστικά – μια οικογένεια μπορεί να μοιραζόταν ένα δωμάτιο ή δύο, με κοινή κουζίνα. Μπάνια δεν υπήρχαν, ήταν έξω, αργότερα μπήκαν μέσα στους πύργους. Αυτοί που έμεναν μέσα ήταν γύρω στους 130, αλλά υπήρχαν και πολλοί εποχικοί εργάτες, οι οποίοι έρχονταν από τα γύρω χωριά· αυτή η οινοποιία έδινε δουλειά και στα γύρω χωριά και οι σχέσεις που δημιουργήθηκαν δεν ήταν μόνο σχέσεις εργασίας, πολλά κορίτσια από τα χωριά αυτά παντρεύονταν μέλη της κοινότητας. Π.χ. πολλοί Μαλτέζοι παντρεύτηκαν Ελληνίδες από τα γύρω χωριά.

— Και ο Γουσταύος πήρε γυναίκα Ελληνίδα. Παντρεύτηκε τη Θωμαΐδα Καρπούνη.

— Η οποία πέθανε και τάφηκε στο Μόναχο. Σε ένα νεκροταφείο που είναι τώρα στο κέντρο του Μονάχου, το οποίο δεν λειτουργεί πια ως νεκροταφείο αλλά είναι σικ περιοχή για βόλτα, ένα πάρκο. Δεν ξέρω γιατί δεν τάφηκε στην Ελλάδα, υποθέτω ότι την ήθελε εκεί η κόρη της – έμεναν και οι αδελφές της εκεί. Ήταν πέντε, μόνο μία έμεινε στην Ελλάδα, η Κατίγκω, που παντρεύτηκε τον γραμματέα της βασίλισσας Όλγας, τον Διονύσιο Μεσσαλά. Αυτή ήταν η μόνη συγγενής που παρέλαβε τον νεκρό Γουσταύο όταν έφτασε στην Πάτρα. Στην Ελλάδα έμεναν και οι αδελφοί της Θωμαΐδας, ο Αιμίλιος Καρπούνης, αξιωματικός του Ιππικού που έμενε στην οδό Μηλιώνη στο Κολωνάκι, και ο άλλος που ήταν ο υπασπιστής του πρίγκιπα Γεωργίου, ο αρμοστής στην Κρήτη και είχε πολύ περιπετειώδη ζωή.

Η Θωμαΐδα ήταν κόρη καλής οικογενείας, ο πατέρας της ήταν αξιωματικός. Ανήκε στην πρώτη γενιά παιδιών των αγωνιστών του ’21, που όταν ήταν μικρά τα πήρε ο Λουδοβίκος στη Γερμανία για να τα εκπαιδεύσει, ώστε μετά να γυρίσουν και να στελεχώσουν το κράτος. Σπούδασε στο Μόναχο, στη στρατιωτική σχολή Ευελπίδων, ήρθε στην Ελλάδα με τον Όθωνα στο Ναύπλιο, που ήταν η πρωτεύουσα, και το 1837 στην Αθήνα. Στο Ναύπλιο παντρεύτηκε την κόρη του Βαυαρού διοικητή του Ναυπλίου, την Αμαλία φονς Τρουνς κι εκεί γεννήθηκε η Θωμαΐδα και η δεύτερη κόρη τους, η Ασπασία, που στη συνέχεια έγινε κυρία επί των τιμών. Στην Αθήνα, επειδή αυτός ήταν στον κύκλο του Όθωνα, ανέλαβε διευθυντής του Εθνικού Τυπογραφείου και του Σφραγιδοποιείου που ήταν το κτίριο της οδού Σταδίου.

Ο πρώτος όροφος έγινε η κατοικία τους, όπου έμειναν μέχρι το 1854 που έπιασε φωτιά. Τον κατηγόρησαν ότι δεν είχε φροντίσει για την πυροπροστασία –ήταν σε διακοπές εκείνο το καλοκαίρι στον Πόρο–, αλλά δεν έχει καμία συνέπεια. Ήταν μια οικογένεια πολυμελής, με πολλές σχέσεις με το παλάτι και κυρίως με τη βαρόνη φον Πλίσκο, που είναι η κυρία των τιμών της βασίλισσας Αμαλίας. Έτσι οι κόρες βρίσκουν γαμπρούς στους χορούς που γίνονταν στο παλάτι, στο πλαίσιο της νέας κοινωνικότητας που δημιουργείται στην Αθήνα. Η Θωμαΐδα, όμως, βρήκε έναν τύπο που δ��ν ήταν απ’ αυτούς, δεν ήταν ούτε διπλωμάτης ούτε αξιωματικός, όπως συνηθιζόταν, αλλά επιχειρηματίας.

— Και παντρεύονται με προξενιό. Ναι, κι αυτό έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον. Ο Αθανάσιος Ρουσόπουλος, που έκανε το προξενιό, είχε σπουδάσει στη Γερμανία, όπου και είχε παντρευτεί μια Γερμανίδα σκωτσέζικης καταγωγής. Ήρθε ως φιλόλογος στην Πάτρα, έμεινε δύο χρόνια στο Γυμνάσιο της πόλης, που ήταν από τα πρώτα του κράτους, κι εκεί μπήκε στον κύκλο των Γερμανών, όπου γνώρισε και τον Κλάους. Όταν ήρθε στην Αθήνα και έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μετά καθηγητής Αρχαιολογίας τού προξένεψε τη Θωμαΐδα Καρπούνη. Ο Ρουσόπουλος, εκτός από αρχαιολόγος που έκανε ανασκαφές, ήταν και ένας από τους μεγαλύτερους art dealers της εποχής. Μολονότι υπήρχε αρχαιολογικός νόμος, ο οποίος έλεγε «αν βρεις, κάτι πρέπει να το καταγράψεις και να ενημερώσεις τις Αρχές», οι έλεγχοι ήταν μηδαμινοί.

Σήμερα είμαστε πολύ ευαίσθητοι στα θέματα της αρχαιοκαπηλίας, αλλά τότε δεν υπήρχε ακόμη αυτή η ευαισθησία. Στην Αθήνα υπήρχε το κατάστημα Μινέρβα, το οποίο πουλούσε αυθεντικές αρχαιότητες και στην Αθήνα, όπου κι αν έσκαβες, έβρισκες αρχαία κομμάτια – ο Ρουσόπουλος, όταν έφτιαξε το σπίτι του στην οδό Λυκαβηττού, βρήκε στο οικόπεδο ένα νεκροταφείο με εκατοντάδες τάφους. Το πάρτι του γάμου του Κλάους με τη Θωμαΐδα έγινε σε αυτό το σπίτι του, όπου από ένα ημερολόγιο μαθαίνουμε ότι χόρεψαν και χορούς βαυαρικούς και επειδή ήταν Γενάρης σερβιρίστηκαν στρείδια που είχαν έρθει απ’ τα Δαρδανέλια και θεωρούνταν μεγάλη νοστιμιά. Ο γάμος έγινε στο παλάτι, γιατί ο Γουσταύος ήταν ευαγγελικός και εκεί ήταν και η μόνη ευαγγελική εκκλησία.

— Είχε μια πολύ ιδιαίτερη σχέση με τη μουσική, την ποίηση και το διάβασμα ο Γουσταύος. Είχε και μια σχέση με τον Βάγκνερ, την οποία απέκτησε μέσω του πεθερού της κόρης του, του Φον Πέρφαλ, ο οποίος είχε προβάλλει πάρα πολύ τον Βάγκνερ. Είχε διοργανώσει το πρώτο μεγάλο Φεστιβάλ Βάγκνερ στο Μόναχο. Μέσω του Πέρφαλ πήγε στο Μπαϊρόιτ όπου ενθουσιάστηκε και ζήτησε από τον αντιπρόσωπό του στη Βαυαρία να στείλει κρασιά στο σπίτι του Βάγκνερ. Εκεί γνώρισε τα κρασιά του Κλάους ο Λιστ, που ήταν πεθερός του Βάγκνερ. Μάλιστα ενθουσιάστηκε και έστειλε μια επιστολή στον Βαυαρό αντιπρόσωπο, ζητώντας να του στείλει κρασιά μαζί με άλλα πράγματα. Ο Γουσταύος διάβαζε –έχει πολλά βιβλία στη βιβλιοθήκη– γαλλικά και γερμανικά.

Ελληνικά ήξερε, γιατί υπέγραφε στα ελληνικά, αλλά και σε πολλά συμβόλαια αναφέρεται ότι η μετάφραση του πρωτοτύπου έγινε από τον χερ Κλάους. Τα βιβλία έχουν τη σφραγίδα του κι έχουν επίσης αρίθμηση με ένα χοντρό μπλε μολύβι, που είναι τεκμήριο της εποχής του. Έχουμε και βιβλία με αφιερώσεις. Επίσης, έχει πολύ ενδιαφέρον το ότι διάλεξε για να μπει στον τάφο του ένα ποίημα του Ferdinand Freiligrath, ενός Ρομαντικού ποιητή που ήταν επαναστάτης, ταυτισμένος με τις εξεγέρσεις του 1848 και με επαναστατικά κινήματα. Ίσως είχε κι ο ίδιος τις σοσιαλιστικές ιδέες που είχαν πολλοί φιλελεύθεροι αστοί εκείνης της εποχής, έμποροι, βιομήχανοι.

— Τι σήμαινε «μεθοδικώς κατασκευασμένα κρασιά»; Ήταν τα κρασιά που κυρίως δεν είχαν ρετσίνα και δεν είχαν και γύψο – τον χρησιμοποιούσαν τότε για το κολλάρισμα του κρασιού, για τη διαύγειά του, κι αυτό επιβάρυνε το κρασί. Στα μεθοδικώς κατασκευασμένα μπορούμε να δούμε δύο πλευρές: από τη μία ήταν οι προσθήκες, κυρίως ρετσίνι και γύψος, και από την άλλη τα κακά βαρέλια που κρατούσαν οινολάσπες και δεν ευνοούσαν την καλή οινοποίηση. Τον 19ο αιώνα γινόταν και μεταφορά του κρασιού με ασκούς οι οποίοι ήταν από τομάρια κατσ��κας, που το έκαναν να βρομάει.

— Μίλησέ μου για τον πρώτο οινικό οδηγό του Μέντσερ του 1878. Είναι ένας οδηγός πάρα πολύ πρωτότυπος. Ο Μέντσερ είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα προσωπικότητα. Ήταν γιος εμπόρου κρασιών, ο ίδιος είχε κάνει την πρακτική του σε έναν μεγάλο έμπορο στο Ντάρμστατ κι αργότερα έγινε και βουλευτής. Αυτός, λοιπόν, κληρονόμησε από τον πατέρα του το εμπόριο κρασιών, αλλά ήταν και ο πρώτος που άνοιξε ελληνική ταβέρνα στη Γερμανία, την «Πόλη των Αθηνών» στην Νεκάργκεμυντ, στις όχθες του ποταμού Νέκαρ, λίγο πριν φτάσει στη Χαϊδελβέργη, αλλά και στη Φρανκφούρτη και στο Βερολίνο. Εκεί λειτουργούσε μέχρι το 2012 και ήταν ένα μνημείο της περιοχής. Ο Μέντσερ εισήγαγε ελληνικά κρασιά στη Γερμανία σε βαρέλια και είχε κάνει και μεγάλη διαφημιστική εκστρατεία με καρτ ποστάλ, κόμικς, γραμματόσημα που έγραφαν «ελληνικά κρασιά» και με διαφημίσεις στις εφημερίδες της εποχής.

Το 1878 αποφασίζει να έρθει στην Ελλάδα να γνωρίσει επί τόπου τα κρασιά, τους αμπελώνες, τους παραγωγούς κ.λπ., και κάνει ένα μεγάλο ταξίδι. Κατεβαίνει με τρένο μέχρι το Μπρίντεζι και από κει παίρνει το πλοίο του Αυστριακού Λόυδ και πρώτος του σταθμός είναι η Κεφαλονιά, όπου εκστασιάζεται με το Μοσχάτο, του αρέσει πάρα πολύ. Συναντάει εκεί έναν Εγγλέζο οινοποιό, τον Ερνέστο Τουλ, ο οποίος είχε αγοράσει μια χρεοκοπημένη οινοποιία, του Πινιατόρου, η οποία στη συνέχεια έγινε γνωστή ως Βινάρια Τουλ κοντά στο Αργοστόλι. Ο Μέντσερ περιγράφει το τοπίο, το πώς ταξιδεύει, το τι τρώει, είναι καταπληκτική η περιγραφή που κάνει. Ταξιδεύει μαζί με έναν Έλληνα ζωγράφο που δεν ξέρουμε ποιος είναι. Μένουν σε ένα πανδοχείο –πάνω τα δωμάτια, κάτω το μπακάλικο– που πουλάει από παστά μέχρι πετρέλαιο και βρομάει. Εκεί τρώνε. Το πρώτο φαγητό που τρώει είναι μαρουλοσαλάτα και αρνί, πάρα πολύ λιπαρό που μυρίζει έντονα. Τον δυσαρεστεί πάρα πολύ ως γεύση, αλλά λέει «ευτυχώς που εδώ υπάρχουν άφθονα πορτοκάλια, λεμόνια και καλό κρασί».

Μετά από κει πάει στην Πάτρα, βλέπει την Οινοποιία Αχαΐα, του αρέσουν τα κρασιά, τα βρίσκει όμως πολύ ακριβά και κάνει μια συμφωνία πολυετή ώστε να μην ανέβουν οι τιμές. Μετά πηγαίνει στο Οινοποιείο Τρίπου στην Κόρινθο, που δεν είναι τόσο γνωστό –κι αυτή η οικογένεια έχει παντρευτεί Γερμανούς–, και τον πάνε σε ένα πανηγύρι στη Νεμέα. Δεν λέει ποιες ποικιλίες δοκιμάζει, αλλά κάνει γευστικές παρατηρήσεις, γευσιγνωστικές, λέει ότι τα κρασιά έχουν γεύση ψίχας ψωμιού, αμυγδάλου, γράφει ένα πολύ προωθημένο κείμενο για την εποχή, εντελώς γευσιγνωστικό. Μετά έρχεται στην Αθήνα όπου δεν του αρέσουν τα κρασιά, βρίσκει ένα ενδιαφέρον κρασί σε μαγαζί στην αγορά, αλλά πρέπει πρώτα να περάσει από τη βρόμα και τη δυσωδία των ψαράδικων και των χασάπικων. Μετά πηγαίνει στη Σαντορίνη όπου κάνει παρατηρήσεις σημαντικές. Λέει ότι εκεί υπάρχει μια πρώτη ύλη, τα σταφύλια, τα οποία μπορούν να δώσουν καταπληκτικά πράγματα.

Η Σαντορίνη ήταν γνωστή για το περίφημο βινσάντο, αλλά δοκιμάζει ένα γλυκό κρασί, το Καλλίστη του 1829, ένα πάρα πολύ παλιό κρασί – τα γλυκά κρασιά, επειδή έχουν υψηλό αλκοολικό βαθμό, μπορούν να διατηρηθούν. Γενικά, κάνει περιγραφές του τοπίου, των φαγητών, των ταξιδιών που έχουν πάρα πολύ ενδιαφέρον. Για να πάει από την Αθήνα στη Σύρο κάνει εννιά ώρες με το πλοίο και όταν επιστρέφει τυπώνει τις εντυπώσεις του. Αυτός έγινε ένας δημοφιλέστατος οδηγός, μέχρι το 1896, οπότε οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες δημιούργησαν ένα μεγάλο κύμα ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, είχε κάνει έντεκα εκδόσεις. Είναι ο πρώτος εξειδικευμένος οινικός οδηγός που περιέχει οινοποιούς, γευσιγνωσία, φαγητό, ποικιλίες, τις συνθήκες υπό τις οποίες φυλάσσεται το κρασί, πού πίνεται κ.λπ.

— Μετά τον θάνατο του Γουσταύου τι έγινε το οινοποιείο; Ο Γουσταύος πέθανε το 1908. Το 1914 γίνεται ο πόλεμος και το 1916 φεύγουν οι Βαυαροί από την Πάτρα. Όσοι ήταν Γερμανοί υπήκοοι απελάθηκαν και μετά τον πόλεμο οι περιουσίες τους πέρασαν σε καθεστώς μεσεγγύησης, θεωρήθηκαν, δηλαδή, εχθρικές. Το ίδιο έγινε και με την Αχάια Κλάους, οι μετοχές της βγήκαν σε δημοπρασία και στην περίπτωση αυτή μεσεγγυούχοι ήταν ένας Ελβετός κι ένας Έλληνας απ’ την Πάτρα. Βγήκαν 200 μετοχές κι αυτός που συγκέντρωσε τις περισσότερες –που ανήκαν στη μοναδική κληρονόμο του Κλάους, την Αμαλία, την κόρη του, αλλά και στις αδελφές της γυναίκας του και σε ευρωπαϊκές εταιρείες– ήταν ο Βλάσιος Αντωνόπουλος, έμπορος σταφίδας που καταγόταν από την περιοχή της Βλασίας των Καλαβρύτων.

Εκεί ο Γουσταύος είχε βρει τη Δεμέστιχα σε υψόμετρο 700-900 μέτρων. Έτσι η οινοποιία στον 20ό αιώνα ανήκε στον Βλάση Αντωνόπουλο και μετά στα παιδιά του, Κωνσταντίνο, Ανδρέα και Αλέκο. Είχε κι έναν τέταρτο γιο, τον Βασίλη ή Λαλάκη, ο οποίος διαφώνησε με την οικογένειά του και έφυγε, δημιούργησε τη δική του οινοποιία στη Θήβα, τον Κάβειρο. Ο Βασίλης παντρεύτηκε την κόρη της Κατίνας Παξινού και ήταν ο μπαμπάς του Αλέξανδρου Αντωνόπουλου, του ηθοποιού, και του Φαίδωνα. Ενδιαφέρον, επίσης, έχει και η πολυεθνική κοινότητα που δημιουργήθηκε εκεί και διατηρήθηκε μέχρι το 1980, με τους Ιταλούς, τους Μαλτέζους, τους Έλληνες και τους Γερμανούς που έμεναν μέσα στην οινοποιία.

✔ Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Daily inspiration. Discover more photos at Just for Books…?

#just for books #Νίκος Μπακουνάκης #Portrait #Γκούτλαντ #Οινοποιία Αχαΐα #Achaia Clauss #book review

[solmeister13]

Αν είδες την δυνατότητα να πεις τηλεπαθητικά κάτι σε όλον τον πλανήτη και να σε καταλάβουν, εκτός από "like subscribe και καμπανάκι στο WNC channel" τι άλλο θα έλεγες?

"Πάρε ένα τηλέφωνο κάποιον και πες του μια καλή κουβέντα"

Εκείνη τη μέρα θα γέμιζε όλος ο πλανήτης χαμόγελα.

(Το δικό μου θα ήταν πιο πλατύ γιατί εγώ θα είχα επενδύσει σε μετοχές κινητής τηλεφωνίας την προηγούμενη)

[nofuckinlabels]

Η προσφορά κι η ζήτηση ρυθμίζουνε την κοινωνία

έλεγε ο μεγάλος αδερφός μου Mαρξ. Ένα μικρό, ανήθικο

εμπόριο

κάθε χειρονομία, κάθε λέξη, κι η πιο κρυφή σου σκέψη ακόμα,

μεγάλα λόγια στις γωνιές των δρόμων, οι ρήτορες σαν τους

λαχειοπώλες

διαφημίζοντας όνειρα για μελλοντικές κληρώσεις

τα αισθήματα στο Xρηματιστήριο, στα λογιστικά Xρηματιστήριο, στα λογιστικά βιβλία

δούναι και λαβείν, πίστωση, χρέωση,

ισολογισμοί, εκπρόθεσμες συναλλαγματικές, μετοχές,

χρεώγραφα

κι ας κλαίει αυτή η γυναίκα στο δρόμο, τί σημασία έχει;

«ζούμε σε μια μεγάλη εποχή», οι παπαγάλοι δεν κάνουν

ποτέ απεργία

μικροί, ανάπηροι μισθοί αγορασμένοι με νεκρές

περηφάνειες

γνώση αβέβαιη, πληρωμένη μ’ όλη τη βέβαιη νιότη σου,

βρέχει νομίσματα, οι άνθρωποι τρέχουν σαν τρελοί να τα

μαζέψουν

νομίσματα όλων των εποχών, ελληνικά, ρωμαϊκά, της Bαβυλώνας,

δολάρια ασημένια

η βροχή είναι πυκνή, ανελέητη, πολλοί σκοτώνονται

πλανόδιοι έμποροι αγοράζουνε τα πτώματα ― θα χρειαστούν

μεθαύριο

σαν ανεξόφλητες αποδείξεις της «μεγάλης μας εποχής»,

κι αυτούς τους λίγους στίχους χρειάστηκε ένα ολόκληρο

θησαυροφυλάκιο πόνου, για να τους αποσπάσω

απ’ τη φιλάργυρη αιωνιότητα, σαν τοκογλύφοι οι μέρες μας

μάς κλέβουν τη ζωή, τί ζέστη, θε μου, κι όμως βρέχει,

τί καιρός, μα δε θα μου τη σκάσετε εμένα, κύριοι,

είμαι ιδιοφυία στο είδος σας, πίστωση, χρέωση,

ο Pοκφέλλερ άρχισε

πουλώντας καρφίτσες. Θα χτίσω, λοιπόν, κι εγώ ένα μεγάλο

προστατευτικό σπίτι

με τις πέτρες που μου ρίξατε

Τασος Λειβαδιτης

[konmarkimageswords]

Όταν το 2009 η 17χρονη Rupi Kaur ανέβασε για πρώτη φορά ποίημά της στο Instagram πιθανότατα δεν είχε φανταστεί ότι θα εγκαινίαζε ένα νέο είδος ποίησης, το οποίο θα δημιουργούσε τάση στα social media, με κείμενα μικρής έκτασης τα οποία συνήθως εμφανίζονται σε ειδικά πλαίσια που ενίοτε είναι διακοσμημένα με σκίτσα, γεωμετρικά σχέδια, φωτογραφίες από τη φύση κ.λπ. Η Ινδοκαναδή εμπνεύστρια του instapoetry που έγινε γνωστή μέσα από αποφθέγματα και στίχους αντλεί υλικό από την νοτιοασιατική καταγωγή της, τη μετανάστευση, τη γυναικεία ταυτότητα, τα παιδικά της χρόνια, την αγάπη αλλά και πανανθρώπινες αξίες. 

Αρκετά επιτυχημένα έχει σχολιαστεί ότι οι στίχοι της θυμίζουν εκείνους στην πίσω πλευρά των παλιών ημερολογίων ("Ήσυχο ήσυχο το ποταμάκι, αργοκυλάει στο γαλάζιο το νεράκι"). Με αυτή τη φαινομενικά όχι τόσο πολύπλοκη συνταγή η Kaur έχει σήμερα 4,5 εκατομμύρια followers. To 2015 εξέδωσε σε βιβλίο την πρώτη ποιητική συλλογή της με τίτλο "Milk and honey" η οποία αναδείχθηκε σε νούμερο ένα best seller στους New York Times, μεταφράστηκε σε περισσότερες από 40 γλώσσες και πούλησε πάνω από 4,5 εκατομμύρια αντίτυπα. Δύο χρόνια μετά κυκλοφόρησε η δεύτερη ποιητική της συλλογή, με τίτλο "The sun and her flowers". Σε τρεις μήνες πούλησε περισσότερα από δύο εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. 

Γιατί έχουν τόσο μεγάλη επιτυχία οι στίχοι της Rupi Kaur; Πολλοί πιστεύουν ότι η ποίησή της υπερτιμημένη – αρκετοί δεν τη θεωρούν καν ποίηση. Σαφέστατα δεν μπορεί να συγκριθεί ούτε για πλάκα με την Emily Dickinson –παρότι μέρος του κοινού της τη θεωρεί επίγονό της– και αρκετοί υποστηρίζουν ότι δεν λέει κάτι φοβερό πέρα από κοινοτοπίες που όλοι λίγο πολύ έχουμε σκεφτεί. Ωστόσο, όποιος έχει προσπαθήσει να γράψει δημόσια γνωρίζει καλά ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να έχεις απήχηση σε τόσο ευρύ κοινό το οποίο μάλιστα προέρχεται από εντελώς διαφορετικά πολιτιστικά υπόβαθρα. Ίσως η ποίησή της να μην θεωρείται λογοτεχνικό επίτευγμα, όμως η Kaur έχει σαφώς μεγάλο ταλέντο στην επικοινωνία. 

Η τάση που συνδιαμόρφωσε μαζί με άλλους instapoets ανά τον κόσμο, άλλαξε την ποίηση – ή μήπως όχι; Τα social media είναι το εξαιρετικά γρήγορο όχημα για τη διάχυσή της σε ένα ευρύτατο κοινό, το οποίο ίσως να μην έχει άμεση επαφή με το βιβλίο. Αυτό σε πολλές περιπτώσεις βέβαια μπορεί να σημαίνει ότι απευθύνεται σε  ένα κοινό όχι τόσο απαιτητικό. Αν οι instapoets γράφουν καλά, μέτρια ή κακά κρίνεται κατά περίπτωση. Όπως δηλαδή συμβαίνει και με όσους εκδίδουν με τον κλασικό τρόπο. Άλλοι γράφουν βαθιά πολιτικούς και κοινωνικούς στίχους και άλλοι θυμίζουν ατυχείς απομιμήσεις σπουδαίων ποιητών ή life coaches που ρέπουν στην τοξική θετικότητα. Αυτή τη στιγμή είναι δεκάδες οι instapoets που βλέπουν τις μετοχές τους να ανεβαίνουν μεταφορικά και κυριολεκτικά, καθώς οι χιλιάδες ή εκατομμύρια followers τους πέρα από τη χαρά της αποδοχής, αποτελούν πηγή σημαντικού εισοδήματος. 

Ο Βρετανοκαναδός Atticus ο οποίος ζει στην Καλιφόρνια γράφει κυρίως για την αγάπη, τις σχέσεις και τις περιπέτειες της ζωής και τινάζει την μπάνκα στον αέρα – τα βιβλία του έχουν γίνει best seller. Όπως δηλώνει, θεωρεί επιρροές του τον Ζακ Κέρουακ, τον Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ και τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Στις φωτογραφίες του φοράει πάντα μάσκα ή ποζάρει με το πρόσωπο στο ημίφως, καθώς επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του έπειτα από την τραυματική εμπειρία του θανάτου ενός στενού του φίλου από υπερβολική δόση ναρκωτικών.

Ο Αμερικανός Tyler Knott Gregson είναι από τους πρώτους ποιητές παγκοσμίως που χρησιμοποίησαν τα social media για να κάνουν γνωστό το έργο τους και δημοσιεύει κυρίως στο Instagram, στο Tumblr, το Twitter και στο –παλαιολιθικό πλέον, όπως ισχυρίζονται οι νεότεροι– Facebook. Το προφίλ του Gregson στα social media είναι πολύ σαφές. Είναι άνθρωπος της γενιάς του (με ροπή προς το ρετρό), που μεταφέρει τα στοιχεία του δικού του κόσμου στην ψηφιακή εποχή. Έτσι, μια σειρά ποιημάτων του είναι γραμμένα με γραμματοσειρά γραφομηχανής και το φόντο παραπέμπει σε πολυκαιρισμένο χαρτί. Οι στίχοι του έχουν να κάνουν με τα εσωτερικά αδιέξοδα, τις σχέσεις και τις κοινωνικές συνθήκες. Στην ερώτηση πώς θα περιέγραφε τη δική του εμπειρία ως instapoet απαντά ότι νιώθει κάπως άβολα με αυτό τον όρο και ότι πολλοί ποιητές ομαδοποιούνται σε αυτή την κατηγορία μόνο και μόνο επειδή μοιράζονται τη δουλειά τους και στα social media. "Γράφω ποίηση από δώδεκα χρόνων. Πιστεύω ότι οι πραγματικοί instapoets είναι εκείνοι που γράφουν κυρίως λίγους στίχους και αποφθέγματα τα οποία ανταποκρίνονται περισσότερο στον αλγόριθμο που εξυπηρετεί κάποιο θέμα ή ιδέα ή ακόμη και λέξη-κλειδί. Δυσκολεύομαι να αποκαλέσω αυτό το είδος ποίηση. Το 95% των ποιημάτων μου είναι μεγάλης φόρμας και δεν πιστεύω ότι ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Παρόλα αυτά πιστεύω ότι τα social media βοήθησαν πάρα πολύ στο να στραφεί το ενδιαφέρον στην ποίηση και αυτό είναι πολύ σημαντικό", λέει.

Ο Gregson εξηγεί πώς λειτουργούν τα προφίλ που είναι προσανατολισμένα στον αλγόριθμο: οι στίχοι που δημοσιεύουν αποτελούν στην πραγματικότητα ένα παζλ από λέξεις-κλειδιά που γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι θα φέρουν κλικ. "Υπάρχουν instapoets αυτή τη στιγμή που προσλαμβάνουν ομάδες ολόκληρες για να κάνουν αυτή την έρευνα. Κι έτσι οι στίχοι τους αν παρατηρήσετε είναι φτιαγμένοι από συγκεκριμένες λέξεις που επαναλαμβάνονται. Τουλάχιστον όσοι αναγνώστες συναντούν αυτές τις λέξεις συνεχώς ας γνωρίζουν ότι ο κόσμος της ποίησης είναι πολύ μεγαλύτερος και πλουσιότερος" τονίζει. 

[portfolio-investment]

Το χαρτοφυλάκιο άλλαξε

Το χαρτοφυλάκιο άλλαξε επειδή το χαρτοφυλάκιο δεν έχει αλλάξει για περισσότερο από 3 μήνες.

Μπορείτε να κάνετε κλικ εδώ για να δείτε το προηγούμενο χαρτοφυλάκιο.

Το νέο χαρτοφυλάκιο έχει ως εξής:

DUOL (16.41%) COO (16.33%) AXON (16.50%) BXC (16.40%) CR (17.95%) DHI (16.41%)

Όλες οι μετοχές προέρχονται από το χρηματιστήριο των ΗΠΑ, όπως το NASDAQ, το NYSE.

[το παραπάνω χαρτοφυλάκιο είναι μόνο για μάθηση και επικοινωνία. Συναλλαγείτε με αυτόν τον τρόπο, είστε με δική σας ευθύνη.]

#χαρτοφυλάκιο

[romios-gr]

«Το χρέος των ΗΠΑ αυξάνεται 1 τρισεκατομμύριο δολάρια κάθε 90 ημέρες. Ζούμε τη μητέρα όλων των φουσκών, και οι μετοχές, τα ομόλογα, τα ακίνητα θα καταρρεύσουν» Το Bitcoin χτυπά οροφή, αλλά το θέμα που με απασχολεί περισσότερο είναι ο 3ος Παγκόσμιος Πόλεμος, ανέφερε ο Robert Kiyosaki Την ανησυχία του για την πιθανότητα να ξεσπάσει, λόγω έξαρσης των γεωπολιτικών εντάσεων, Τρίτος Π... Περισσότερα εδώ: https://romios.gr/tromachtiki-provlepsi-rompert-kigiosaki-oi-trapezes-tha-katarreysoyn-eimaste-sta-prothyra-toy-tritoy-pagkosmioy-polemoy/

#ΑΡΘΡΑΑΠΟΨΕΙΣ #Κοινωνια #Ορθοδοξία #ΠοικιλαΘεματα #Είμαστε #θα #καταρρεύσουν #Κιγιοσάκι #Οι #Παγκόσμιου #πολέμου #πρόβλεψη #πρόθυρα #Ρόμπερτ #στα #του #τράπεζες #Τρίτου #Τρομαχτική

[crisismonitor]

CVC: Ράλι μετά το IPO: Ποιοί μπήκαν και πόσα πήραν οι ιδρυτές

Οι μετοχές της CVC Capital Partners Plc ανέβηκαν έως και 29% αφού η από αναβολή δημόσια πρόταση συγκέντρωσε 2 δισ. ευρώ. Continue reading CVC: Ράλι μετά το IPO: Ποιοί μπήκαν και πόσα πήραν οι ιδρυτές

View On WordPress

#CVC #επενδύσεις #Χρηματιστήριο

[astratv]

«Κανείς μέχρι σήμερα δεν μου έχει ζητήσει να αγοράσει τις μετοχές της ΑΕΛ»

«Κανείς μέχρι σήμερα δεν μου έχει ζητήσει να αγοράσει τις μετοχές της ΑΕΛ»

Με δήλωση του, ο μεγαλομέτοχος της ΠΑΕ ΑΕΛ Αλέξης Κούγιας επισημαίνει τα εξής: «Τις τελευταίες ημέρες, το «γνωστό άρρωστο» περιβάλλον της ΑΕΛ που χωρίς να έχει δώσει ούτε μία δραχμή για να αγοράσει ένα εισιτήριο αγώνα και που τα τελευταία 7 χρόνια είναι ζήτημα εάν έχει παρακολουθήσει έστω και ένα αγώνα της ΑΕΛ, διακινεί διάφορα σενάρια περί είτε συμφωνίας, είτε ενδιαφέροντος διαφόρων προσώπων για…

View On WordPress

#Mέχρι #αγοράσει #ΑΕΛ #δεν #έχει #ζητήσει #Κανείς #μετοχές #μου #να #σήμερα #της

[lxrradio]

SABRINA CARPENTER - ESPRESSO

Περιμέναμε πριν το Coachella, όπου και εμφανίστηκε ζωντανά, να κυκλοφορήσει το νέο της single η Sabrina Carpenter και τελικά, δε μας απογοήτευσε με το “Espresso”. Η νεαρή star που βλέπει το ταλέντο της και τη μουσική της να εξαπλώνονται όλο και περισσότερο και τις μετοχές της να ανεβαίνουν όσο προχωρά στην καριέρα της, ανέβηκε στο stage του Coachella το σαββατοκύριακο που μας πέρασε, ενώ λίγες…

View On WordPress

#SABRINA CARPENTER - ESPRESSO

[tourism-news]

Κίνα: Ο πλουσιότερος Κινέζος που θεωρείται πολύ …Ιάπωνας και βλέπει τις μετοχές του να πέφτουν