#katutubong bahay

[delfindakila]

MGA KATUTUBONG BAHAY NG PILIPINAS Kapanahunang bago dumating ang mga Espanyol

#bahay #casa #house #katutubong bahay #mga katutubong bahay #casa etnica #casas etnicas #ethnic house #ethnic houses #bahay kubo #pilipinas #filipinas #philippines

[erosineapsychos]

Siya'y inaanyayahan ang lahat ng mga nagmamahal sa kultura at kalikasan ng Pilipinas na samahan siya sa isa sa kanyang pinakamemorableng paglalakbay, ang pag-akyat ng Bundok Pulag sa Cordillera Region.

Ang Kakaibang Kagandahan ng Bundok Pulag: Isang Pag-akyat at Paglalakbay sa Cordillera

Sa mga malalayang bundok ng Cordillera, natatagpuan ang Bundok Pulag, ang pinakamataas na bundok sa Luzon. Ito'y kilala sa mga malamlam na tanawin ng mga kumikislap na ulap na sumasalubong sa mga manlalakbay tuwing madaling-araw. Ang malamig na klima at makapal na kagubatan ay nagbibigay-buhay sa mga puno ng mossy at dwarf na pino, na nagbibigay ng kakaibang pampamansang tanawin.

Noong panahon ng mga katutubong Igorot, ang Bundok Pulag ay itinuturing na sagradong lugar. Kasama ito sa mga pook ng mga ritwal at pagsambang panrelihiyon. Sa ngayon, ang Bundok Pulag ay naging paboritong destinasyon para sa mga manlalakbay na naghahanap ng malasakit sa kalikasan at kultura ng Cordillera.

Matatagpuan ang Bundok Pulag sa probinsya ng Benguet, na may malapit na ugnayan sa mga lungsod ng Baguio at Bontoc. Ito'y isa sa mga mataas na pook sa bansa, na may taas na higit sa 2,900 metro mula sa ibabaw ng karagatan.

Sa pag-akyat ng Bundok Pulag, may mga kampo at mga bahay na pwedeng tulugan sa mga pook ng Ranger Station at Babadak. Maari ring mangalakal ng mga kagamitan na kailangan sa pag-akyat.

Sa mga kampo, maaaring magdala ng sariling pagkain o maghanap ng mga lokal na resto na nag-aalok ng mga lutong-bahay na pagkain. Ang mga kalakal na gulay at prutas ng Cordillera ay masarap ding subukan.

Ang pag-akyat ng Bundok Pulag ay hindi lamang simpleng trekking. Maaring mag-arrange ng guided tour at sumali sa mga eco-trails na may mga side trip sa mga makasaysayang pook tulad ng Kabayan Mummies at mga native na palayok.

Ang Cordillera ay mayaman sa mga artisanal na produkto tulad ng handwoven na tela, mga kuwento ng Igorot crafts, at mga produktong organiko. Maari ring mag-uwi ng mga sariwang prutas at gulay na mabibili sa mga lokal na pamilihan.

Ang mga katutubong Igorot ay maaring makasama sa pag-akyat at magbigay ng mga impormasyon ukol sa kanilang kultura at tradisyon. Maari rin makisalamuha sa mga komunidad at matutunan ang kanilang mga awit at sayaw.

Sa pag-akyat sa Bundok Pulag, hindi lamang kayo makakaranas ng kakaibang kagandahan ng kalikasan, kundi pati na rin ang malalim na karanasan sa kultura at kasaysayan ng Cordillera. Isa itong paglalakbay na nagbibigay-pugay sa kalikasan at mga katutubong kultura ng Pilipinas.

#for school #dont read #i'm gay #i'm tired

[patrick-starfish17]

Balanga city blog

#Travel goals #Nature #Best place

Cathedral chapel

Ang katedral na ito, na siyang sentro ng Lungsod ng Balanga, ay ang lalawigan ng Bataan na pangunahing sentro para sa Romano Katolisismo. Naglalaman ito ng maraming relihiyosong mga kaganapan at mahahalagang sandali para sa mga mananampalataya, kabilang ang bilang pang-araw-araw na mga misa at nobena, binyag, kumpirmasyon, kasal, at ang huling pagpapala ng namatay. Nagbigay din ito ng tahanan at santuwaryo para sa mga kaluluwang Kristiyano-Katoliko na naghahanap ng patnubay at lakas. Ang lokasyon nito, na direktang sumasalungat sa city hall at plaza, ay sumasalamin sa kumbensyonal na layout ng mga lungsod ng Pilipino na bumalik sa panahon ng Espanyol. Ito ay mapupuntahan sa paglalakad, sa pamamagitan ng pribadong sasakyan, o sa pamamagitan ng tricycle, ang pangunahing paraan ng pampublikong transportasyon ng lungsod.

Bataan world war II Museum

Ang katotohanan na ang isang nakaligtas sa Bataan Death March ang siyang mangunguna sa iyo sa mga exhibit at magbahagi ng kanyang mga personal na kwento, na hindi mo mahahanap sa anumang aklat-aralin, ang dahilan kung bakit sulit na bisitahin ang site na ito. Kahit maliit, ang lokasyon mismo ay magsasabi sa iyo ng maraming tungkol sa kasaysayan nito, hindi banggitin ang tour guide ay isang nakaligtas sa digmaan at ang bituin ng karanasang ito.

Mt. Samat

Maganda ang view ng Bataan mula doon. Ang presyo ng pagpasok ay pwede na dinaman gaanong kamahalan. Pagkatapos ay maaari kang sumakay ng elevator o ilang hakbang patungo sa tuktok ng dambana para sa mas mataas at mas nakamamanghang tanawin.

Balanga Plaza de Mayor

Isang sikat na plaza sa Balanga kung saan maraming tao ang pumupunta at umaalis para bisitahin. lalo na sa mga espesyal na oras tulad ng mga holiday, fiesta, at Pasko. Ang iba pang pagpapakita ng mga katutubong kalakal ay makikita sa iba't ibang Baryo. Ang karamihan ng oras ay ginugugol sa panonood ng mga kilalang tao, pulitiko, at iba't ibang partido na gumaganap. Ang lokasyon ay understated ngunit nagpapakita pa rin ng baroque architecture. Pagsapit ng 10:00 ng gabi, namatay ang mga ilaw. Wala nang mas mahusay kaysa sa bahay.

Doña Francisca Park

isang magandang lugar para sa mga pamilyang may mga anak na mag-enjoy. Ang gusali ay kailangang i-update at mapanatili. Walang masyadong magagamit na paradahan. Ngunit ito pa rin ang pinakamagandang parke ng Balanga kung saan maaari kang maglakad at mag-jog, magtipon kasama ang pamilya at mga kaibigan, ngunit hindi hihigit sa 10 tao, at mag-park ng mga sasakyan sa tabi ng kalsada kaysa sa pangunahing kalsada kung saan nanganganib kang pagmultahin. Bukod pa rito, may mga nagtitinda ng pagkain malapit sa covered court kung saan maaari kang bumili ng mga burger machine at shawarma, na isang medyo malaking ulam sa halagang 100 PHP lamang. Huwag mag-atubiling tuklasin ang parke, ngunit tandaan na dalhin ang iyong basura kapag umalis ka.

#best places to visit #nature #travel goals

[jervintongol]

Baguio: Sa Bawat Liham ng Kalikasan, Aral ng Kasaysayan

Baguio, ang tinaguriang “Summer Capital,” ay para bang isang mahiwagang kaharian sa itaas ng ulap. Sa bawat hakbang mo sa kanyang lupa, maaari mong maramdaman ang kanyang mayamang kasaysayan, ang bango ng mga pine trees, at ang tugtog ng kalikasan.

Kasaysayan ng Baguio City: Sa gitna ng kabundukan ng Cordillera, ang Baguio ay matagal nang kilala bilang isang espesyal na pook kahit bago pa ito maging isang sikat na destinasyon. Ito ay tahanan ng mga katutubong Ibalois, mga unang nanirahan at namuhay sa mga lambak at kabundukan ng rehiyon. Sila ang nagtaguyod ng mga unang pamayanan, at ang kanilang kultura at tradisyon ay nakaugat sa bawat sulok ng lungsod.

(Kuha mula sa Google)

Sa paglipas ng panahon, ang kahalagahan ng Baguio bilang isang lugar ng pamumuhay at kalakalan ay patuloy na lumago. Ang kanyang malamig na klima, mabungang lupa, at ang yaman ng kultura ay kumapit sa mga puso ng maraming tao mula sa iba't ibang panig ng bansa. Nang magkaroon ng modernisasyon sa Pilipinas, nakita ang potensyal ng Baguio bilang isang lungsod na maaaring magtaglay ng iba't ibang aktibidad at serbisyo. Kaya't dito nagsimula ang pag-unlad ng imprastraktura at mga establisyimento. Si Daniel Burnham, isang tanyag na taga-disenyo ng lungsod, ay inatasang magbigay ng anyo at estruktura sa Baguio, at dahil dito, maraming mga palatandaan tulad ng Burnham Park ay ipinanganak. Habang patuloy ang pag-unlad, ang esensya ng Baguio bilang isang lugar ng kultura, tradisyon, at kalikasan ay nananatiling buhay at malakas.

(Kuha mula sa Google)

Mga Karanasan: Nang una kong malaman na kami ay pupunta sa Baguio, hindi ko maikakaila ang aking kagalakan. Sa bawat kwento ng mga kaibigan at kakilala tungkol sa 'City of Pines', laging bumabalik sa akin ang pangarap na maranasan ang lahat ng iyon. Ang paglalakbay namin ay nagsimula sa Bataan, at sa bawat kilometrong layo mula sa aming tahanan, nadama ko ang pag-usbong ng bagong enerhiya at kagitingan. Bagamat ang biyahe ay mahaba at puno ng pag-aantay dahil sa trapik, bawat oras ng paghihintay ay nagiging pagkakataon para sa aming pamilya na mag-bonding, magtawanan, at magkwentuhan ng mga lumang alaala.

Nakarating kami sa Baguio nang gabi na. Pagtahak pa lamang namin sa kalsada, napansin ko agad ang kakaibang disenyo ng mga bahay, tila ba't sila ay nakikisayaw sa ritmo ng kabundukan. At sa bawat tao na aming nadadaanan, isang ngiti at pagbati ang kanilang handog. Napansin ko rin kaagad ang pagbabago ng temperatura nang kami ay makababa na sa aming kotse. Ang init ng Bataan ay napalitan ng malamig at sariwang simoy ng hangin sa Baguio. Hindi ko malilimutan ang unang hinga ko sa Baguio, para bang binubuo muli ang aking kaluluwa.

Ang aking pinsan, na sumali sa swimming contest, ay isa rin sa mga naging inspirasyon ng aming biyahe. Ang kanyang dedikasyon at pagsisikap ay kitang-kita sa bawat kilos, sa bawat hampas at sipa sa tubig. Bawat palakpak at hiyaw ng suporta mula sa amin ay sumasalamin sa aming pagmamahal at paghanga sa kanya. Bukod sa swimming contest, sinikap naming masubukan at maranasan ang lahat ng inaalok ng Baguio. Mula sa pagsusubok ng kanilang sikat na strawberry taho, paglalakad-lakad sa Session Road, hanggang sa pamumuhay sa Burnham Park, bawat aktibidad ay nagsilbing paalala kung gaano kahalaga ang bawat sandali sa paglalakbay. Sa kabila ng mga tanawin at aktibidad, ang tunay na nagpaiwan sa akin ay ang kabutihang-loob ng mga tao. Sa bawat ngiti, bati, at tulong mula sa mga katutubo at residente, nadama ko ang tunay na kahulugan ng pagiging Pilipino.

Mga aktibidad: Burnham Park Sa puso ng Baguio ay matatagpuan ang Burnham Park. Dito, kami'y nagkaroon ng pagkakataong mag-relax at magpahinga mula sa pagod ng biyahe. Hindi lamang simpleng parke ito; sa loob nito ay may iba't ibang aktibidad na maaari mong gawin. Nag-rowing kami sa malawak na lawa habang pinagmamasdan ang iba't ibang ibon na nagliliparan. Namangha rin kami sa ganda ng tanawin, kung saan masisilayan ang mga makukulay na bulaklak at ang mga puno na may kakaibang hulma.

(Kuha mula sa Google)

Mines View Park Pagkatapos ay nagtungo kami sa Mines View Park, kung saan masasalubong ka ng malamig na hangin at kahanga-hangang tanawin ng mga bundok at lambak. Naglakad-lakad kami sa viewing deck at nagpa-picture sa harap ng makapigil-hininga na tanawin. Sa paligid, maraming tindahan na nagbebenta ng mga pasalubong, kaya naman dito kami bumili ng mga lokal na produkto.

(Kuha mula sa Google)

Night Market sa Harrison Road Nang kami’y gabihin, dumiretso kami sa Night Market sa Harrison Road. Dito, naranasan muli namin ang pag-uukay. Mula sa mga damit, sapatos, hanggang sa mga palamuti, lahat ay mura at may kanya-kanyang kwento. Ang agos ng mga tao, ang ilaw mula sa mga poste, at ang amoy ng kalye ay nagbigay buhay sa aming gabi.

(Kuha mula sa Google)

Strawberry Farm sa La Trinidad Sa susunod na araw, kami naman ay nagpunta sa Strawberry Farm sa kalapit na bayan ng La Trinidad. Agad kaming napahanga sa malawak na taniman ng mabubungang strawberry. Habang kami ay yumuyuko at namumulot ng mga prutas, naranasan namin ang hirap at ginhawa ng mga magsasaka sa kanilang pang-araw-araw na gawain. Ang bawat strawberry ay nagsilbing paalala ng dedikasyon at pagmamahal ng mga magsasaka sa kanilang trabaho. Bago kami umalis, tumikim kami ng sariwang strawberry taho, isang matamis at malasang karanasan na nagpaalala sa amin kung gaano ka-espesyal ang bawat sandali ng aming biyahe.

Teachers Camp Matapos naming maranasan ang kalikasan, nagdesisyon kami na balikan ang kasaysayan. Kaya't tumungo kami sa Teachers' Camp, isang lugar na puno ng istorya. Ito ay itinatag noong 1908 bilang isang training center para sa mga guro sa buong bansa. Habang naglalakad kami sa loob, nararamdaman ang diwa ng nakaraan, ang mga lumang gusali, ang sariwang hangin, at ang tahimik na kapaligiran ay nagpapaalala sa amin sa kahalagahan ng edukasyon at kultura. Ang bawat sulok ay may kuwentong nagsasalaysay ng mga dedikadong guro na dumaan dito.

(Kuha mula sa Google)

The Mansion Sa aming huling destinasyon, bumisita kami sa The Mansion, ang opisyal na tirahan ng Pangulo ng Pilipinas tuwing siya ay nasa Baguio. Sa harap nito ay ang isa sa pinakamalalaking damuhan sa lungsod, at ang kinikilalang iron gate na kahawig ng Buckingham Palace’s gate. Habang naglalakad-lakad kami sa paligid, hindi namin maiwasan ang mangarap; gaano kaya kaganda ang buhay sa loob ng ganitong palasyo? Ang ganda ng arkitektura at disenyo ng Mansion ay sapat na upang palakasin ang aming paghanga at respeto sa opisyal na tirahan ng ating mga lider.

Aking mga Realisasyon: Sa bawat paglalakbay, hindi lamang ang mga paa ang naglalakad, kundi pati na rin ang puso at isipan. Baguio, sa kabila ng kanyang modernisasyon, ay nanatiling isang espesyal na lugar na may kakayahang baguhin ang pananaw ng bawat manlalakbay.

Unang-una, natutuhan ko ang kahalagahan ng pagpapahalaga sa kultura at kasaysayan. Ang bawat puntod ng Baguio, mula sa Teachers Camp hanggang sa The Mansion, ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng pag-alaala at pagrespeto sa mga nauna sa atin. Napagtanto ko na ang kasaysayan ay hindi lamang binubuo ng mga petsa at pangyayari, kundi ng mga kwento, damdamin, at aral na maaari nating gamitin sa kasalukuyan.

Pangalawa, binuksan ng ang aking pagbisita sa Strawberry Farm ang aking mga mata sa kahalagahan ng sipag at tiyaga. Ang bawat prutas na aming napitas ay produkto ng pagpapagal at pasensya ng mga magsasaka. Ito ay nagpaalala sa akin na ang bawat biyaya o tagumpay ay may kaakibat na sakripisyo.

Higit sa lahat, ang Baguio ay nagturo sa akin na ang tunay na halaga ng paglalakbay ay hindi lamang nasa mga lugar na ating pinuntahan kundi sa mga tao na ating nakasama at sa mga karanasan na ating pinagsaluhan. Bawat tawa, kwento, at alaala ay naging pundasyon ng mas malalim na koneksyon at pag-unawa sa isa't isa. Sa pag-uwi namin mula sa Baguio, dala-dala ko hindi lamang ang mga pasalubong at litrato, kundi ang bagong pagtingin sa buhay, mga aral na aking natutunan, at isang puso na puno ng pasasalamat at pagmamahal sa aking bansa.

[itxmikaa]

Nagbabagang Karanasan sa Baguio City

Baguio City, ang lugar na ito ang unang siyudad na aming tinahak bilang isang buong pamilya upang ipagdiwang ang ika- pitong kaarawan ng aking kapatid. Ang paglalakbay na ito ang pinaka memorable at pinaka mahalagang alaala na tumatak sa aking puso maging sa aking isipan.

Naging memorable rin ito sa akin sapagkat amin ding nakita ang tanyag na artista noon na si Katrina Halili, ngunit sa kasamaang palad, hindi kami nabigyan ng pagkakataon upang kumuha ng litrato sa kaniya. Dahil na rin sa malamig na klima ng Baguio City, ako ay nanibago at nasabik dahil hindi ko nararanasan ang ganong klima sa araw- araw sa aming probinsya.

Kahit ako'y isang musmos pa lamang sa mga panahong ito, sariwa sa aking isipan ang mga bagay, destinasyon, at mga aktibidad na aming naisagawa.

(Kuha mula sa Wandering Souls Camper)

Sa kabila ng mga nakakapanabik na mga gawain at tanawin sa Baguio City, ako ay napatanong sa aking sarili kung ano nga ba ang kasaysayan nito.

Bago pa man dumating ang mga Kastila sa Pilipinas, ang teritoryong kilala ngayon bilang Baguio ay tirahan na ng mga katutubong Igorot. Sa kanilang pamamalagi, ipinakita nila ang kanilang sariling kultura, itinayo ang mga hagdang-terasa para sa mga palayan, at nagpatupad ng kanilang sariling sistema ng pamumuhay sa kabundukan.

Sa panahon ng Kastila habang kanilang itinatayo ang kanilang mga misyon sa kabundukan ng Benguet, hindi pa nila natuklasan ang Baguio City bilang isang kalayuan at malayong pamayanan. Hindi masyadong naapektuhan ng kolonyalismo ang Baguio City noong mga panahong ito.

Noong panahon ng Amerikano noong ika-19 siglo, habang sila ay naghahari sa Pilipinas, napagtanto ang potensyal ng Baguio bilang isang lugar na maaaring puntahan upang magpahinga mula sa mainit na klima ng mga lalawigan sa ibaba. Itinatag ni Amerikano Civil Governor William Taft ang Baguio noong 1900, at itinuring ito bilang "Summer Capital of the Philippines".

(Kuha mulla sa Blog Mabuhay Travel UK)

Sandamakmak ang mga masasarap na pagkain ang matatagpuan sa Baguio City, ngunit may isang pagkain na tumatak sa aking isipan at bibig dahil sa lasa nito at dahil ito ay kakaiba. Strawberry taho, inilalako ito ng mga nagtitinda hanggang gabi, kung kadalasan sa atin ay sa umaga lamang mayroong nagbebenta ng taho, sa mga tindero sa Baguio City ay walang pinipiling oras at panahon.

Ang kulay at lasa ng strawberry taho ay higit pang pinapalasa ng arnibal na presa na gawa mula sa sariwang presa mula sa Baguio City. Ito ay isang makatas na pulang arnibal na nagbibigay ng tamang lasa ng pinaghalong asim at tamis, na nagbibigay ng natatanging sarap sa taho. Sa tuwing ako'y humihigop at bawat sipsip sa strawberry taho, nararamdaman ko ang malamig na panahon sa Baguio City na nagbibigay sa akin ng kakaibang saya at aliw bilang isang bata.

(Kuha mula sa Agoda)

Matapos sa aking paboritong pagkain mula sa Baguio City, tayo naman ay dumako sa mga aktibidad na aming isinagawa. Burnham Park, ito ay isa sa mga kilalang destinasyon para sa mga pamilya na namamasyal sa Baguio City. Ang Burnham Park ay mayroong malawak na palaisdaan na kung saan maaari kami ay nag-arkila ng pedal boat at nagsaya kasama ang aking pamilya. Ito ay isang magandang pagkakataon para magpahinga at magliwaliw habang pinagmamasdan ang kagandahan ng kalikasan.

Sa paligid ng parke, nakita rin namin ang mga estatwa at iba't ibang pook na nagpapakita ng kasaysayan at kultura ng Baguio. Isang makabuluhang pook ay ang Igorot Garden, ako ay nakakita ng sari't- saring mga tradisyonal na bahay at kasuotan ng mga katutubong Igorot, nagpapahiwatig ng kanilang kultura at kasaysayan sa Baguio.

(Kuha mula sa Trip Advisor)

Napagpasyahan din naming puntahan ang isang taniman ng mga presa sa Benguet upang maranasan ang pagpitas ng mga presa na aming kakainin. Pagdating namin sa taniman, inabutan kami ng mga magsasaka ng maliliit na sisidlan at binanggit na maaari kaming pumitas ng iilang presa na naayon sa aming binayad.

Hindi sapat ang mga salita upang maipahayag ang kasiyahan at ligaya na aking nadama habang pinagmamasdan ang mga presa habang naglalakad sa pagitan ng mga taniman. May mga bubwit na mamula- mula na presa at may mga lubos nang hinog na handa at puwede nang pitasin. Kami ay binigyan ng mga tagubilin ng mga magsasaka at trabahador ng taniman, ibinahagi nila sa amin ang kung paano nila isinasagawa ang tamang paraan ng pagpitas upang mapanatili ang kalidad ng mga presa.

(Kuha mula sa Flickr)

Nang dumating ako sa Baguio, napukaw ang aking atensyon ang mga marka ng kasaysayan at kultura nito sa pamamagitan ng mga istatwa. Ang tanyag na "Lion's Head" sa Baguio ay isa sa mga simbolo ng maligayang pagtanggap sa mga bisita o mga dayuhan na gaya ko. Dahil dito, isinisiwalat ang kakayahan ng mga mamamayan sa Baguio City na sila ay taos- pusong tumatanggap ng mga dayuhan sa kanilang lugar.

Makahulugan din ang pagkakaroon ko ng tyansa na unti- unting makilala ang mga katutubong Igorot sa Baguio City. Ang mga Igorot ay nagpapakita ng kanilang kultura sa pamamagitan ng kanilang mga kasuotan, tradisyon, at maging sa kanilang mga sayaw.

Sa aking pagdalo sa isang pagtatanghal kung saan ipinakita ng mga Igorot ang kanilang kultura, naibahagi nila ang kanilang malalim na kasaysayan at pagtangkilik sa kanilang lahi.

Sa aking paglalakbay sa Baguio, ito'y nagbigay-diin sa akin sa kahalagahan ng kanilang pagmamahal sa kalikasan, pangangalaga sa kultura, at pagiging bukas at mayroong mainit na pagsalubong sa iba't- ibang uri ng tao. Ang aking karanasan ay nag-iwan ng malalim na pagmumuni-muni sa aking puso at isipan, at ito'y nagpakita ng pag-asa patungo sa isang mas makulay at makabuluhan na hinaharap.

#baguio city

[phil-tastic]

Bahay Kubo - Isinulat at inawit ni HALE

Isang parody ng kilala na katutubong awit na may parehong pangalan, nagpapakita na hindi mawawala sa panahon ang kantang kilala natin sa pagkabata palang dahil sa tono ng kanta

Alam Mo ba Kung saan tayo Tutungo Ilang Gabi Na tayong Nawawala

#Pinoy Music

[upismediacenter]

FEATURE: Tara lamay tayo

Iilan lamang ang mga pagkakataon kung saan nabubuo ang pamilya at nagsasama-sama sa iisang lugar. Kadalasan para ito sa pagdiriwang ng mga kaarawan o kaya naman ay holiday katulad ng Pasko. Ngunit ang artikulong ito ay hindi tungkol doon. Tatalakayin natin ang isa sa mga kaganapan na hindi inaasahan at ni kailanman inaasam—ang pagsasama ng mga miyembro ng pamilya dahil sa isang kamatayan.

Photo credit: Rachelle Baldelomar

Bagamat isang hindi magandang balita, ang pagkamatay ng isang kapamilya ay isang bagay na nakakapagsama-sama sa mga kasapi ng pamilya kahit na gaano man kahaba ang panahon na nagdaan mula nung huli silang nagkita. Luluwas lahat ng mga kamag-anak mo at ang mga kaibigan na matagal mo nang hindi nakikita ay bibisita. Magsisipaglitawan din ang napakaraming tao na ngayon mo lang makikita. Bawat isa sa mga dumadalaw ay may iisang layunin; makiramay at magbigay respeto sa pumanaw.

Naaalala mo ba iyong unang beses na pumunta ka ng lamay? Noong naninibago ka pa sa dapat gawin? Noong unang bisita ko sa lamay, talagang nanibago ako. Maraming pagkakataon na nahuli ko ang aking sarili na nalilito. Aking napansin na ang mga tao sa paligid ay tila gumagalaw nang naka-autopilot. Nakaugalian na siguro nila ang napakaraming pamahiin at patakaran pagdating sa mga mali at tamang gawi. Nakamamanghang isipin na darating ang araw na makasasanayan ko ang pagdalo sa isang lamay.

Kadalasang tumatagal ang lamay mula tatlo hanggang pitong araw—nakadepende ito sa mga kaanak ng pumanaw. Minsan ay mas pinapahaba pa ito kung mayroong mga hinihintay na makikiramay mula sa malayong lugar. Sa loob ng mga araw na ito, parte ng preparasyon ng pamilya ang paghahanda ng catering dahil nakaugalian nang bigyan ng pagkain ang mga bisita, kahit simpleng biskwit lamang. Sa katunayan nga, madalas na may sasalubong sa iyong mga tao na mag-aalok ng biskwit at juice o kaya naman ay isang mainit na kape. Siguro ay naranasan mo na ring mautusan mamigay ng mga ito sa mga bisita.

Isa pang karaniwang makikita sa isang lamay ay ang pasugalan katulad ng paglalaro ng Mahjong at baraha. Bukod sa abuloy na bigay ng ilang mga bisita, isa itong paraan upang makalikom ng pera na gagamitin sa mga gastusin. Parte ng mapapanalunan mula sa pasugalan ay mapupunta para sa kaanak ng namatay.

Iyan ang pagbubuod kung ano-ano ang makikita mo sa isang lamay, mukhang napakadali lang namang hanapin kung saan ka lulugar. Ngunit hindi pa napabibilang diyan ang napakaraming pamahiin na karamihan ay hindi nakabase sa katotohanan at minsan pa ay may kanya-kanyang bersyon ang mga tao base sa mga naituro sa kanila noong bata pa sila.

Lahat ng ito ay nakakapanibago para sa isang bata na unang beses pa lamang makakapunta sa isang lamay. Sa dami ng mga etiquette at paniniwala, na minsan nagtutunggalian pa nga, iisa lang naman ang hangad ng bawat tao doon—gunitain ang buhay ng isang yumao.

Ang kasaysayan at mga kaugalian ng pakikiramay at paglibing sa ating bansa ay resulta ng impluwensya ng maraming bagay. Nangunguna dito ang impluwensyang dulot ng pagsakop sa atin ng mga Espanyol. Dahil sa pagsakop nila sa Pilipinas, tuluyan na nating kinupkop ang mga kasanayan mula sa Kristiyanismo at unti-unti nang nabubura ang ating mga katutubong kultura at tradisyon. Sa kabila nito, may ilan pa ring mga paniniwala sa ibang rehiyon at pangkat etniko na nananatili ang kanilang katutubong ugat. Marami sa mga ito ay masasabing katangi-tangi at hindi pangkaraniwan.

Photo credit: Rachelle Baldelomar

Isa na rito ang mga Tinguian na mula sa Abra. Marami sa kanilang mga kaugalian pagdating sa pamamaalam sa mga pumanaw ay ginagawa pa rin hanggang ngayon, tulad ng pagdadamit nang magarbo sa katawan ng pumanaw habang mayroong nakasindi na sigarilyo sa kanyang bibig—na mananatiling nakasindi nang ilang linggo. Mayroon din silang tinatawag na “palpalubos,” na magaganap sa araw ng libing. Ang kanyang bangkay ay ilalabas ng bahay, at sa pangunguna ng isang kinatawan, sasabihin ng kaanak ng yumao ang kanilang mga pamamaalam sa isang kanta. Pagkatapos, ay sasayaw ang mga kaanak upang magsilbing hudyat ng pagwawakas ng kanilang pagluluksa.

Bago ang pagsakop sa atin ng mga Kastila at bago pa man tayo naimpluwensyahan ng Kristiyanismo, ang ating mga ninuno ay naniwala sa animismo. Makikita ang ginagampanang papel ng kalikasan sa pagluluksa at paglamay sa mga B’laan, na nakatira sa timog na bahagi ng Mindanao. Gumagamit sila ng mga binutasang puno ng kahoy o minsan ay kawayan bilang kabaong at sinasabit ito sa sanga ng pinakamataas na puno. Ito raw ay para mas malapit ang katawan ng pumanaw sa langit. Malaki rin ang papel ng tubig sa kanilang mga paniniwala kaya ang mga kaanak ng pumanaw ay minsa’y pumupunta sa ilog upang magdasal.

Mapapansin din ang impluwensya ng Islam sa ilang pangkat etnolinggwistiko sa Mindanao. Isang halimbawa ay ang mga Tausug, na malaking bahagi ng kanilang pagluksa ang pagbabasa ng Quran. Ang bawat lamay ay mayroong limang imam—sa Islam, sila ang mga nangunguna sa pagdadasal at ang tungkulin nila ay maihahalintulad sa mga pari ng Kristiyanismo. Ang limang ito ay walang tigil na magbabasa ng kanilang banal na aklat. Ngunit sa kabila ng impluwensyang Islam, ang kanilang mga paniniwala ay makikitaan pa rin ng bahid ng mga katutubong paniniwala. Katulad na lamang ng mitolohikal na nilalalang na Balbal, isang halimaw na pinaniniwalaan nilang nangunguha ng mga bangkay. Nilalabanan nila ito sa pamamagitan ng pag-iwan ng salamin sa dibdib ng bangkay at ang pagsindi ng apoy o pag-iwan ng kahit na anong bagay na nagbibigay liwanag malapit sa bangkay.

Ilan lamang yan sa mga halimbawa ng kung paano isinasagawa ang paglamay sa ibang bahagi ng bansa na hindi tuluyang niyakap ang Kristiyanismo. Iba man ang mga tradisyon at gawi na ito mula sa ating nakasanayan, hindi maikakaila na bawat isa sa atin ay gusto lamang magbigay respeto sa mga pumanaw. Kahit gaano man magkaiba ang ating kinagisnan, babalik tayo sa iisang dahilan kung bakit natin ito ginagawa. Kahit ano man ang tingin mo sa kamatayan, kinikilala natin ito hindi lang bilang parte ng buhay ngunit ito rin ay isang bagay na handa ang nakararami na paglaanan ng oras at atensyon para sa mga namaalam na. //ni Andrea Almeda

#MC2023 #Feature #Filipino #Andrea Almeda

[yqooooo]

Masasayang ala-ala sa baguio

(Ang mga larawan na makikita ay galing sa internet)

Ang baguio ay isa sa mga pasyalan na aking babalik balikan. Sa pagkat hindi lang ito maganda, Sobrang daming tao na mababait dito na nagkalat at higit sa lahat kaya ako hindi ko ito malilimutan dahil sila mama ay nag pa tayo ng bahay sa baguio banda sa irisan kung saan nakatira ang aming family sa father side. Nung una kong punta sa baguio medyo nakakahilo ang daan papunta dahil ito ay bundok at matarik. Pero kung maliligaw ka man dito sa baguio, pwede ka mag tanong sa mga tao na naka paligid sayo. Makakausap mo din sila ng maayos dahil napaka educado ng mga tao dito.

Sa unang beses na pag punta ko dito kasama ang aking pamilya, Ang una naming pinuntahan ay ang mines view. Dito sa mines view ay matatanaw mo ang ibang lugar sa baguio ng hindi mo na kailangan puntahan pa. Nag kalat ang mga pamilihan ng souvinirs sa mines view. Bago ka makapasok dito ma tatanaw mo agad sa labas pa lang ang mga souvinirs. Sa sobrang saya ko, nakalimutan ko na mag bayad sa entrance. May bayad na din ang entrance papasok ng mines view.

Ang Lungsod ng Baguio ay matatagpuan sa bulubundukin ng Cordillera Central sa hilagang Luzon. Ito'y napapaligiran ng probinsiya ng Benguet. Ang kabuuang sukat ng lungsod ay 57.5 kilometro kwadrado. Ang ayos ng lungsod ay naaayon sa naunang plano ng tanyag na arkitektong si Daniel Burnham. Ang bahay-pamahalaan ng lungsod ay itinayo sa mismong gitna ng lungsod.

Ang Lungsod ng Baguio ay kilala dahil sa kanyang katamtamang klima. Dahil sa kanyang taas, ang temperatura ng lungsod ay mas mababa ng 8 sentigrado kumpara sa temperatura sa mga mabababang lugar. Maburol ang kabuuan ng lungsod at ang kanyang mga lansangan ay ginawa ayon sa ayos ng lupa.

Sa una naming pag bisita sa baguio. Dito namin nila mama naisipan na tumuloy dahil malapit lang din siya sa burnham park at iba pa. Ang mga kuwarto ay nilagyan ng aircon, cable telebisyon, hot shower, safety box at isang mini refrigerator. Manatili sa isang nakakarelaks na kapaligiran sa mismong hotel na may mahusay na pagkain.

Maraming puwedeng gawin upang sumaya sa baguio gaya na pag pitas ng strawberry sa strawberry farm. Ang nabanggit na maaaring gawin para sumaya ay aking experience kasama ang aking pamilya at hinding hindi ko iyon malilimutan. Ang isa sa aking pag sisisi ay kinapos kami sa oras dahil dalawang araw lamang ang aming pag bisita sa baguio at hindi ko na puntahan lahat ng parks sa baguio.

Ang lugar na kung saan nakatayo ang lungsod ay unang tinirhan ng mga katutubong Ibaloi at Kankana-ey. Una itong naging pastulan ng mga baka at mga iba pang alagang hayop. Noong panahon ng pamamhala ng mga Kastila hindi gaano binigyang pansin ang lugar.

#baguio

[bytheashtree]

Kulturang Pilipino: Mga kultura at tradisyon ng mga Pilipino

Nabuo ang kultura at tradisyon ng Pilipinas dahil sa mga pinaghalong impluwensiya ng mga katutubong tradisyon at mga kultura ng mga unang mangangalakal at mananakop nito. Ang kulturang ito ang sumasalamin at nakadadagdag ng ganda sa bansang Pilipinas. At dahil rin dito kilala ang Pilipinas sa mga natatanging kultura at tradisyon.

Mga Kultura at Tradisyon

Ito ang mga ilan sa mga kultura at tradisyon ng mga Pilipino:

Pista

Ang pista ay isa sa mga malalaking pagdiriwang na ginugunita bawat taon sa iba’t ibang dako ng Pilipinas. Tampok dito, saan mang lugar sa kapuluan, ang mga makukulay na parada, mga katutubong seremonya, sayawan, paligsahan, at masasaganang handaan. Ang panahon ng kapistahan ay isa rin sa mga pinaka-inaabangang pagdiriwang na patuloy na dinarayo ng mga turista taun-taon.

Senakulo

​Ang Senakulo ay tradisyonal na pagsasadula ng mga pangyayari hinggil sa mga dinanas ni Hesukristo bago at pagkaraang ipako siya sa krus. Hango ang nasabing tradisyon sa Bibliya at iba pang tekstong apokripa. Kadalasang ginaganap ito sa lansangan o kaya'y sa bakuran ng simbahan. Ang magkakaibigan, magkakamag-anak, at magkakababayan ay magkikita-kita upang panoorin at palakasin ang loob ng mga tauhan sa dula.

Simbang Gabi

​Ang Simbang Gabi ay isa sa mga pinakamatagal at pina-popular na kaugalian ng mga Pilipino tuwing Kapaskuhan. Ito ay kilala din sa tawag na Misa de Gallo na ang ibig sabihin ay "Mass of the Rooster" o Misa ng Tandang. Ang tradisyon na ito ay mahalaga sa bawat Pilipino sapagkat ito ay simbolo ng pagdating ni Hesucristo. Ang Simbang Gabi ay serye ng siyam na araw na nobena para kay Birheng Maria na nag-uumpisa tuwing Disyembre 16 at nagtatapos sa Disyembre 24.

Bayanihan

Ang Bayanihan ay ang sama-samang pagtutulungan ng mga magkakapitbahay o mga magkakabaranggay sa pagbuhat at karaniwang paglipat ng isang bahay, na noon ay kubo na gawa sa nipa at iba pang magagaan na materyales, ng kanilang kasamahan patungo sa isang bagong pwesto. Sinasalamin ng tradisyong ito ang pagkakabuklod-buklod at mapayapang pagsasama at sistema ng tulungan sa isang pamayanan.

Flores de Mayo

Ang Flores de Mayo ay ang pista ng bulaklak na ipinagdiriwang ng mga Filipino sa buong buwan ng mayo bilang pagbibigay parangal kay Birheng Maria. Bawat isang araw sa buong buwan ng Mayo ay naghahandog ng bulaklak kay Maria para sa kaniyang taglay na huwarang kalinisan at kabutihan.

Tinikling

Ang tinikling ay isa sa pinakakilalang katutubong sayaw ng Filipinas. Nagmula ang sayaw sa Leyte. Ang maingat na pag-iwas ng babae’t lalaking mananayaw sa nagpipingkiang kawayan ay halaw sa masigla ngunit mahinhing pag-iwas ng ibong tikling sa patibong na inilalatag ng mga magsasaka sa kanilang palayan.

Barong Tagalog at Baro't Saya

Ang Barong Tagalog ay isang binurdahang pantaas na baro at kinikilalang pambansang kasuotang panlalaki sa Pilipinas. Unang tinawag na baro ng Tagalog, ang kasuotang ito ay may apat na siglo na ring ginagamit sa bansa at patuloy na pinapaganda upang masabayan ang pagbabago ng lipunan. Kabilang ito sa mga popular na kasuotan para sa mga mahahalagang pagdiriwang at kasiyahan sa Pilipinas, gaya ng kasal, mga sagala, maging sa burol at paglilibing.

Ang Baro't Saya naman ay ang pambansang kasuotang pambabae ng Pilipinas na binubuo ng manipis at binurdahang pang-itaas, at palda o saya na makulay at kadalasang guhitan. Gamit ang bakya bilang sapin sa paa, ang mga kababaihang nagsusuot nito ay may hawak ding abaniko upang gawing pantakip sa kanilang mukha o kaya'y sa kanilang dibdib. Ang pagsusuot nito ay alinsunod sa utos ng mga Espanyol na takpan at damitan ang hubad na katawan ng mga katutubo, lalo na ng mga kababaihan, sa kanilang pagdaong sa bansa.

[thoughtfulflapdeanpeanut]

Lakbay - Sanaysay

Halina't tuklasin ang natatanging ganda at mga ala-ala na nagbigay kulay sa nakaraan sa ating kasaysayan dito sa lugar ng Vigan City.  

   Mahigit dalawang taon na ang lumipas mula ng magsimula ang COVID-19 na siyang nag-ugat ng pandemya, at maraming bansa ang naapektuhan nito. Isa na rito ang ating mismong bansang Pilipinas, dahil dito maraming sistema at patakaraan ang nabago,  maraming ipinatupad na protokol na kinakailangang sundin ng mga tao. Isa nasa naging protokol ng pamahalaan ang hindi basta pag-alis ng mga tao, maraming indibidwal ang pinaghigpitang makalabas sa kanilang mga tahanan at makapunta sa kung anong destinanasyon ang kanilang paroroonan. Balik tanaw, bago lumaganap ang pandemya, buwan ng disyembre, ang aking pamilya ay nagdesisyong magbakasyon nang-sa-gayon ay  magkaroon din kami ng "family bonding". Napagdesisyonan namin na magtungo sa lungsod ng Vigan sa region ng Ilocos Sur. Sinulit namin ng aking pamilya ang aming lugar na napili sa pamamagitan ng pamamasyal sa mga lugar na sikat at natatangi rito.  Tila ang aming naging paglalakbay ay nag-iwan ng markang kasiya-siya sa aming mga puso at nagsilbing ala-ala na maibabahagi namin sa iba. Kayo? Handa na ba kayong suriin kung anong mga lugar ang aming mga napuntahan? Narito ako upang magbigay kaalaman at maipasyal kayo sa napaka gandang lugar ng Vigan, na siya ring tinagurian bilang "Living City of History" Ngayon, tayo ay maglalakabay, samahan ninyo akong gumunita ng mga ala-alang nabuo namin sa Vigan sa pamamagitan ng Lakbay-Sanaysay. 

Mga Destinasyon:  

Calle Crisologo 

Sa pagpunta sa Vigan maraming turista ang hindi papayag na hindi makapunta sa destinasyon ng Calle Crisologo. Sapagkat ito ay pinakatanyag na lugar ng turista sa lungsod ng Vigan. At sa mga turistang iyon ay kasama kami ng aking pamilya, sa pagpunta namin doon ay tila nabighani ang aming mga puso sa ganda na natatangi nito, nakita namin ang preserbasyon na isinagawa ng mga Pilipino. Ito ay nagpakita ng mayamang kultura na nagmula sa ating kasaysayan, nag-iwan ng bakas ng mga ala-ala sa sinaunag panahon na hanggang sa kasalukuyan ay ating magugunita. Sa Calle Crisologo ay bumungad sa amin ang kalye na aspaltado ng "cobblestone" na tumutugma sa mga pamana ng mga bahay na layning sa magkabilang panig. Isa pang nagbigay  atraksiyon sa amin ang aming obserbasyon na walang modernong sasakyan ang mayroon doon sapagkat ang modernong sasakyan ay ipinagbawal.  Ang pinapayagan lamang na makapasok ay ang mga kalesa. Lahat ng mayroon sa lugar na iyon ay kaakit-akit at tila kapananabikan na karanasan sa mga turistang nagtutungo sa Vigan. 

 Syquia Mansion Museum 

  Isa ang Syquia sa pinaka tanyag na mansiyon  sa Vigan at ngayon ay ginawa itong museyo upang manatili ang  preserbasyon. Ang Syquia Mansion Museum ay matatagpuan sa Quirino Boulevard. Sa pagpasok namin dito ay nakita kaagad namin ang mga pinalamutian na mga antigong kasangkapan, na siyang pumukaw sa aming mga mata at nagbigay atraksiyon mayroon din mga iba't ibang klase ng mga sining, at eksibit mula sa panahon ni Pangulong Elpidio Quirino, isang katutubong taga Vigan. At karagdagang kaalaman na ang  nakamamanghang bahay ay pagmamay-ari ng asawa ni Quirino, na kabilang sa mayayamang pamilya ng Syquia. 

Vigan Cathedral 

  Sa aming pamamasyal sa Vigan hinding-hindi mawawala sa "travel list" namin ang pagbisita sa mga simbahan. At isa sa pinaka importanteng "landmark" sa Ilocos Sur's capital city ang Vigan Cathedral o kilala rin sa tawag na Saint Paul Metropolitan Cathedral. Ito ay matatagpuan sa harap ng plaza sa Salcedo, kaya't napakaraming turista ang maaring makita rito. Sa pagpasok namin sa loob ang katedral ay napaka laki ay puno ng mga ilaw na palamuti. 

 Bantay Church Bell Tower 

  Ang Bantay Church Bell Tower ay isa sa naging paborito kong pasyalan sa Vigan, para sa akin isa ito sa nagbigay ng napakagandang tanawin, perpektong pagkuhanan ng mga larawan na maaring maging isang magandang ala-ala sa hinaharap. Sa mas malayong pag-akyat ng mga hagdan dito ay siyang mas nagbibigay ganda sa kung ano ang aming nakikita.

  Jar Factory 

Kasama ang aking buong pamilya, kami ay nagpasyang magtungo rin dito sa Jar Factory sa Vigan. Noon ay napapanood lamang namin sa telebisyon kung paano isinasagawa ang mga paso ngunit sa pagpunta namin doon ay nalaman at naranasan namin ang mismong paggawa.

Mindoro Beach of Vigan 

At sa aming panghuling araw sa Vigan hindi mawawala sa aming mga destinasyon na pupuntahan ang pinaka aabangan ng marami tuwing bakasyon. Inubos namin ang aming buong oras sa maghapon sa pagliliwaliw at pagtatampisan sa karagatan ng Mindoro Beach of Vigan. Marami ang nag-aakala na ang Vigan at para lamang sa mga turistang nagnanais balikan ang nakaraan sapagkat ito ay puno ng kasaysayan. Ang lungsod ng Vigan ay mayroong ipinagmamalaki na "beach" na suwak sa pampamilyang awting, ang Mindoro Beach ay nag-aalok ng isang napaka gandang tanawin ng West Philippine Sea. Ang buhangin doon ay itim na pinong-pino at napaka kinis na parang isang pulbos.

Ang mga destinasyon na nabanggit ay ilan lamang sa natatanging pasyalan na maaring puntahan ng mga turista sa lungsod ng Vigan na siyang bibihag ng iyong puso. Ikaw ay maglakbay at umipon ng napakaraming memorya na babaunin mo sa hinaharap na siya ring babalik-balikan mo sa iyong paggugunita.

Paalala: Ang mga litrato ay hindi mismong nagmula sa may-akda, ito ay kinuha lamang sa internet na siyang nagsilbing reperensiya upang mas maging kapana-panabik ang iyong paglalakbay sa pamamagitan ng Lakbay-Sanaysay.

[lianromano]

Ang Aming Karanasan sa Summer Capital ng Pilipinas

Isinagawa nila Marco Romano at Justin Perales

Una

Ayon sa mga Pilipino, ang tag-araw o Summer ay isa sa mga pinakahinihintay na pahanon kada taon. Panahon kung saan ay walang pasok ang mga mag-aaral at kadalasan natatapat sa panahon na marami sa mga nag tratrabahong magulang ang walang ring trabaho wala masyadong ginagawa. Maraming pamilya ang nagkakayayaan para mag bakasyon dahil maganda ang panahon. Kaya’t kami ay samahan sa aming paglalakbay sa Summer Capital ng Pilipinas.

Panimula

Noong Marso 2014, Kami ng aking buong kapamilya ay tumungo sa napakalamig na lugar na tinatawag na Baguio. Marami ang mga tao o dayuhan sa Baguio nung panahon na iyon dahil tag-araw na at marami ang gustong maibsan ang init ng panahon. Maliban doon mayroon mga lugar sa Baguio na magaganda ang tanawin. Lalo na ay mababait at marunong makisama ang mga taga Baguio.

Kalagayang Heograpikal

Saan nga ba matatagpuan ang Baguio?

Alam nyo ba na ang lungsod ng Baguio ay matatagpuan sa bulubundukin ng Cordillera Central sa hilagang Luzon at napapaligiran ng probinsya ng Benguet. Ang kabuuang sukat ng lungsod ay 57.5 kilometro kwadrado. Ang ayos ng lungsod ay naaayon sa naunang plano ng tanyag na arkitektong si Daniel Burnham. Ang bahay-pamahalaan ng lungsod ay itinayo sa mismong gitna ng lungsod.

 Kilala rin ang lungsod na ito dahil taas ng lugar at sa klima nito na napakalamig. Ang lungsod ng Baguio ay 10 degrees ang pinakamababang klima na naintala. Maburol ang kabuuan ng lungsod at ang kanyang mga lansangan ay ginawa ayon sa ayos ng lupa.

Akomodasyon

Maraming kapamilya ang kasama namin sa Baguio kaya’t napag-isipan namin na maghanap ng pribadong matutuluyan para iyon ang aming matuluyan at makatipid kami dahil pwede naman kaming magsama-sama. Sobrang laki ng bahay na aming natuluyan at napakaganda nito at higit sa lahat, malinis. Ang bahay ay napakasulit dahil paglabas mo ay may terrace para magkape o magkwentuhan sa umaga. Kumpleto ang mga kagamitan maliban sa pagkain. Malapit din ito sa mga maraming tao o maraming kabahayan kaya’t paglabas mo ay masaya at maingay dahil marami kang makikitang turista. Pagdating ng gabi ay masarap magpaapoy ng kahoy o mag-ihaw nang walang nasasagabal na ibang tao.

Kasaysayan

Ang lugar na kung saan nakatayo ang lungsod ay unang tinirhan ng mga katutubong Ibaloi at Kankana-ey. Una itong naging pastulan ng mga baka at mga iba pang alagang hayop. Noong panahon ng pamamahala ng mga Kastila hindi gaano binigyang pansin ang lugar. Dahil sa klima ng lugar, nahikayat ang mga Amerikano na ayusin ang lugar bilang isang bakasyonan. Noong taong 1901, inumpisahang gawin ang Kennon Road. Sa pamumuno ng mga Amerikano at sa tulong ng mga manggagawang Pilipino at mga Hapon, inukit ang daanang ito sa pagitan ng mga bundok at sinusundan ang ilog ng Bued mula sa bayan ng Rosario sa lalawigan ng La Union hangang sa Kafagway. Naging madali ang paglalakbay patungo sa lugar na ito, at pagkatapos ng ilang taon ay lumaki ang populasyon. Idineklarang Summer Capital ng Philippine Commission ang lungsod noong ika-1 ng Hunyo taong 1903. Noong 1904, inatasan ang sikat na arkitekto na si Daniel Burnham na gawan ng plano ang pagpapaunlad ng lungsod.

Mga Bagay Na Maaaring Gawin Sa Boracay

Hindi maipagkakaila na dinarayo ang lungsod ng Baguio dahil sa napakaraming bagay na pwedeng gawin dito tulad na lamang ng paglilibot sa Burnham Park. Ang lugar na ito ay nagbigay aliw sa amin sa kadahilanang nag-uumapaw ang mga aktibidad na bigay nito. Dito ay maaari kang magbisikleta at mamangka kasama ang iba't-ibang tao na nakadadagdag aliw sa kapaligiran. Hindi kami nainip dito dahil napakaingay ng paligid na nagdulot ng kasiyahan sa aming lahat.  Isa pa, ang pagpunta sa pasyalang ito ay tunay na naghandog sa amin ng napakaraming masasayang ala-ala na siguradong babaunin namin hanggang sa aming pagtanda.

Pasalubong

Napaka sarap ng strawberry sa Baguio kaya’t bumili kami neto ng marami para iuwi. Habang kinakain namin kasi ang strawberry hindi namin namamalayan na nauubos na naming ang dalawang boses sa isang upuan lang. Matapos kumain ng strawberry jam kami ay naglalakad at napadaan sa mga nagtitinda ng handcrafted souvenirs at naisipan naming bumili tanda na kami ay nanggaling sa lungsod ng Baguio. Ang nanay ko at mga tiyahin naman ay dumaan sa nagtitinda ng walis dahil maganda raw ang walis na gawa sa Baguio. Kami naman mga bata ay binilan ng damit na may tatak na Baguio.

Konklusyon

Ang kabuuan, ang mga gawain na iyon ay nagawa naming sa loob ng tatlong araw lang ngunit ang tingin naming ay halos isang linggo dahil sa sobrang saya na aming naranasan sa lungsod ng Baguio. Sa sobrang saya hanggang ngayon ay naaalala ko parin ang mga naganap noong kami ay nandun pa sa lungsod. Ang sarap isipin na kahit minsan o madalas, na mag outing basta na enjoy ang bawat oras ay talagang sulit.

#BaguioPhilippines #Lakbaysanaysay #Travel #Pilipinaskongmahal #Pilipino

[rosemariebasila]

KULTURA AT TRADISYONG PILIPINO

Ang kultura ng Pilipinas o kalinangan ng Pilipinas ay pinaghalong impluwensya ng mga katutubong tradisyon at mga kultura ng mga unang mangangalakal at mananakop nito noon. Ang pananakop ng mga Kastila sa Pilipinas, sa pamamahala ng Espanya na tumagal ng mahigit tatlong daan tatlumpu’t tatlo na taon, ay may malaking kontribusyon sa kultura ng Pilipinas. Wika Ang wika ay bahagi ng ating kultura. Ang wika bilang kultura ay koliktibong kaban ng karanasan ng tao sa tiyak na lugar at panahon ng kaniyang kasaysayan. Sa wika makikilala ng bayan ang kaniyang kultura kung saan natututuhan nating yakapin at ipagmalaki ito sa iba. </p>

MGA TRADISYON AT KULTURA NG MGA PILIPINO

PAGGALANG SA MGA NAKATATANDA

Isa sa mga kultura ng Pilipino ang pagmamano, pagsasabi ng po at opo tanda ng paggalang sa mas nakatatanda sa kanila. </p>

PIYESTA

Ang piyesta ay isa sa mga malalaking pagdiriwang na ginugunita bawat taon sa iba’t ibang dako ng Pilipinas. Tampok dito, saan mang lugar sa kapuluan, ang mga makukulay na parada, mga katutubong seremonya, sayawan, paligsahan, at masasaganang handaan. Ang panahon ng kapistahan ay isa rin sa mga pinaka-inaabangang pagdiriwang na patuloy na dinarayo ng mga turista taun-taon. Isa lamang ang pista sa mga tradisyong nakaugalian na ng mgaFilipino bago pa man dumating ang mga dayuhang mananakop ng bansa bilang pag-alaala at pasasalamat sa diyos ng kalikasan at espiritu ng kani-kaniyang mga ninuno.

PAGDIRIWANG NG FLORES DE MAYO

Ang Flores de Mayo ay ang pista ng bulaklak na ipinadiriwang sa buwan ng Mayo bilang parangal kay Birheng Maria. Kadalasan bawat isang araw ng buwan ay naghahandog ng bulaklak kay Birheng Maria para sa kaniyang taglay na huwarang kalinisan at kabutihan. Ang pagdiriwang ng Flores de Mayo ay pinaniniwalaang nagsimula noong 1854 nang ang Vatican ay nag-proklama ng doktrina ukol kay Imakulada Conception. Ito ay unang ipinagdiwang sa Bulakan at kinalaunan ay lumaganap sa mga lalawigan ng Laguna, Batangas, at Pampanga.

PAMAMANHIKAN

Ito ay ang mahusay na paghingi ng pahintulot ng magulang ng lalaki sa magulang ng babae sa isang pag-iisang dibdib. Ang kasal ay sagradong bagay at ang mga paghahanda pa lamang para sa dakilang okasyong ito ay humahabi na ng magaganda at makukulay na mga pagtitipon at pagdiriwang. Ang pamanhikan ay galing sa salitang panhik at kaugnay rin ng salitang mamamanhik na may kahulugang makikiusap. Hindi basta’t papanhik sa bahay, kundi makikiusap pa sa mga magulang ng dalaga upang tulutan nang maipakasal ang kanilang anak na dalaga.

PAGHAHARANA

Ang Harana ay ang tradisyonal na pagkanta ng isang lalaki sa may ibaba ng bintana ng bahayng babaeng kaniyang nililigawan bilang pagsuyo at pagpapahiwatig ng kaniyang lubos na pagmamahal sa babaeng kaniyang hinaharanhan. Ito ay kadalasang nagaganap tuwing gabi. Angromatikong tradisyon na ito ay bahagi ng panliligaw na namana ng mga Pilipino sa mga Kastila. </p>

PAGDIRIWANG NG MAHAL NA ARAW

Ang Mahal na Araw ay ang panahon ng paggunita at pagbabalik-loob ng mga Kristiyanong Filipino sa tagapagligtas na kumakatawan kay Hesukristo. Taon-taon, ipinagdiriwang ito upang palalimin ang pananampalataya, binubuhay ang mahabang tradisyon ng mga Kristiyano, gaya ng pag-aayuno at pamamanata. Nakikiisa sa ginawang pagpapakasakit ni Hesukristo para sa kaligtasan ng buong daigdig. Naniniwala na muling nabuhay si Hesukristo at magbabalik bilang patotoo sa mga ipinangaral nito sa kaniyang mga alagad at mananampalataya.

PAGDIRIWANG NG SIMBANG GABI

Ang simula ng pagdiriwang ng Pasko sa iniibig nating Pilipinas ay inihuhudyat ng Simbang Gabi. At nitong madaling-araw ng ika-16 ng malamig na Disyembre ay sinimulan na ang masayang Simbang Gabi sa lahat ng mga simbahan sa buong Pilipinas. Sa mga kababayan natin na may panatang dumalo sa Simbang Gabi at makinig sa Misa de Gallo, maaga pa’y gising na sila upang maghanda sa pagsimba. Tampok sa Simbang Gabi ang Misa de Gallo na ginagawa ng siyam na madaling-araw, bilang paghahanda sa pagdiriwang ng Pasko pagsapit ng ika-25 ng Disyembre. Sa mga kababayan naman natin na hindi makagising ng 3:00 ng madaling-araw para dumalo sa misa, sila’y nagsisimba na lamang sa anticipated mass ng Simbang Gabi na idinaraos sa mga simbahan tuwing 8:00 ng gabi.

[danicaclavecillas]

Mga masasarap na pagkain ng Cebu

Cebu City ay tinatawag din bilang “Queen City of the South” at naging isa sa mga magandang destinasyon ng mga turista sa Pilipinas.

Bukod sa mga magagandang tanawin at pasyalan sa Cebu, kilala rin sila sa kanilang masarap at malinamnam na pagkain. Narito ang ilang sa mga pagkain na binabalik-balikan sa Cebu:

Lechon

Inasal ay isang Cebuano term para sa Lechon. Maaari itong maging Inasal na Manok o Inasal na Baboy ( Lechon Manok o Lechon Baboy). Ang Cebu ay ang nag iisang lugar sa Pilipinas na pinaka-sikat pagdating sa Lechon dahil sa kakaibang lasa ng kanilang produkto. Kung ito ay iyong titikman ay nais mong bumalik balik sa Cebu para sa kanilang Lechon. Kakaiba ang lasa at walang kapantay.

Siomai

Ang Siomai sa Tisa ay isang paboritong paboritong Cebuano local dish na may kakaibang lasa kumpara sa iba pang magagamit na komersyo na siomai’s na ibinebenta sa ibang lugar. Nagmula ito at ibinebenta ng mga lokal na tindahan sa Brgy. Tisa, Cebu City.

Ginabot

Ang crispy dish na ito ay ang tasa ng Cebu sa chicharon bulaklak o pork crackling. Karamihan sa mga oras na pinakamahusay na ipinares sa puso (nakasabit na bigas) at malamig na Sparkle o Mountain Dew. Gayunpaman, ito ay isang pagkain sa kalye na dapat gawin nang katamtaman. Ang Ginabot ay gawa sa bituka ng baboy na pinatuyo at inasnan bago pinirito hanggang sa maging kulay ginto ang kayumanggi.

Chicharon

Ang Cebu ay tahanan ng maraming mga napakasarap na pagkain na nakakiliti sa mga panlasa ng mga Cebuano nang maraming henerasyon. Ang isang makasalanan ngunit masarap na napakasarap na pagkain na natagpuan sa Lungsod ng Carcar ay ang chicharon o pork crackling. Oo, ang iba pang mga lugar sa kapuluan ay nag-aalok ng snack-inducing snack item na ito, ngunit ang chicharon sa Carcar ay isang napakasarap na pagkain na hindi makatiis ng sinuman.

Otap

Ang Otap ay isang kaibig-ibig, manipis, hugis-itlog na hugis-gamot sa Filipino na gawa sa puff pastry. Ang mga paggagamot na ito ay karaniwang maliit sa sukat, masaganang sinabugan ng asukal, at may hindi kapani-paniwalang malutong at malutong na pagkakayari. Pinaniniwalaan na ang otap ay nagmula sa Cebu, at ngayon ay kumakatawan ito sa isang produkto ng lagda ng buong rehiyon.

Ang mga matamis na biskwit ay magagamit sa maraming mga lokal na merkado at tindahan at karaniwang tinatangkilik bilang isang light dessert o isang matamis na meryenda sa hapon.

Larang

Linarang ang isa din sa mga dapat subukan na pagkain pag ikaw ay napunta ng Cebu. Ang kadalasang isda na ginagamit dito bilang sangkap ay molmol (parrotfish) o bakasi (eel). Pwede din ang tagotongan (pufferfish), pagi (stingray) at pating (shark) ngunit ito lamang ay nahahain sa Pasil, malapit sa Talisay City Hall. Ang linarang ay kilala sa lasa nitong maasim na maanghang na pagkain bilang “comfort food” o “recovery food” para sa may mga “hangover” dahil bukod sa kaanghangan nito ay depende din sa isdang ginamit na dumadagdag sa pampainit ng katawan.

Humba

Humba o “hoom-bah” ay isang uri ng nilaga na liempo o tiyan ng baboy na hinaluan ng pulang asukal, suka, toyo, bawang, asin, paminta, star anise, dahon ng laurel, puso ng saging, tubig at tausi. Ito ay yung bersyon ng mga Cebuano ng kanilang sariling uri ng adobo. Ang tanging pinagkaiba nila ay ang paglagay ng tausi at puso ng saging na wala sa adobo. Hinahanda ito depende sa mga gusto kumain nito. Pwedeng araw araw, tuwing fiesta o di kaya tuwing may espesyal na okasyon tulad ng kaarawan. Ang lasa ng Humba ay matamis na maasim na may alat dahil sa tausi.

Bingka Dawa

Pagdating sa pagkain, ang mga Pilipino ay medyo malikhain. Maaari silang lumikha ng isang gamutin sa halos anumang bagay. Maaari rin silang pagsamahin ang dalawang pinggan at lumikha ng bago. Marami sa mga item sa pagkain na ito ay minamahal hindi lamang ng mga residente kundi ng mga bisita sa isla. Karaniwang nagdadala ang mga bisita ng isang pakete na puno ng mga goodies na ito sa bahay. Bukod sa minamahal na Peanut Browas, Toasted Mini Mamons, at Butterscotch, mayroon ding ilang katutubong mga masasarap na pagkain na mahahanap mo sa iba`t ibang bayan ng Cebu. Ang bingka dawa ng Asturias ay isa lamang sa mga masasarap na gamutin.

Natatakam kaba sa sarap?tara na sa Cebu!

[miniaturetacopuppy]

Ang mga katutubo ng Batanes, na tinawag na Ivatan, ay namuhay ng isang matahimik na buhay sa isang nakahiwalay na isla sa mga henerasyon. Nakatayo sa rehiyon ng Lambak ng Cagayan, ang Batanes ay isang idyllic, halos hindi nagalaw na lalawigan sa hilagang bahagi ng Pilipinas kung saan buhay na buhay ang kulturang Ivatan. Ang kanilang katutubong wika ay tinawag na "Chirin nu Ivatan" o mas karaniwang kilala bilang Ivatan. Ang kultura ng Ivatan ay naiimpluwensyahan ng paligid nito lalo na napapaligiran ito ng malaking tubig kaya ang pangingisda ang pangunahing hanapbuhay nila. Ang mga bahay sa Batanes ay binubuo ng mga bato kung saan tinawag nilang "Dakay House" na may makapal na bubong ng cogon, ang mga bahay na ito ay makatiis at makaligtas sa anumang mga kalamidad tulad ng malakas na hangin at bagyo (Montilla, 2017).

Maraming tradisyonal na pagkain ang nakakaakit ng mga pasyalan tulad ng sikat na "Dibang", na inasnan na pinatuyong lumilipad na isda, ang "Uvud", na ginawa sa banana stalk pith, "Lunvis", na inasnan na baboy. Ang isang endemikong damit ng mga Ivatans ay tinatawag na "Vakul", ito ay isang headdress na pinoprotektahan ang kanilang ulo mula sa init ng araw; karaniwang ito ay gawa sa abaca fiber ng "vuyavuy" na halaman. Ang Ivatan ay mayroong tatlong magkakaibang mga katutubong awit ang "laji", "kanta" at "kalusan". Ang "laji" ay mga sinaunang liriko na kanta na dapat ipakanta kapag natapos na silang magtrabaho. Ang "kalusan" naman ay inaawit habang nagtatrabaho. Ang mga Ivatan ay mayroon ding mga alamat na tinatawag na "kabbata". Mayroon din silang "rawod", sumasayaw ng pakikipagsapalaran ng mga ninuno ng Ivatan habang nakatakas sila sa isang sakuna (Montilla, 2017). Ang iba`t ibang Rituals at Festivals ay maaari ring obserbahan tulad ng "Kapayvanuvanua" na kung saan ay isang seremonya, pagbubukas para sa panahon ng pangingisda, ito ay madalas na tinukoy bilang "Ceremonial at Ritual Opening ng isang pangingisda port upang makuha ang pabor ng mga espiritu-naninirahan sa dagat ”Ang ritwal ay nagmula sa paniniwala na ang ilang mga nakahihigit na nilalang ay nagmamay-ari at kumokontrol sa dagat at mga kayamanan nito. Ang mga mangingisda ay nagsasakripisyo ng "sadiew" ng pantalan ng pangingisda sa paraan ng isang ritwal na kailangang gawin, ito ay pagsakripisyo ng isang baboy at hayaang ang dugo nito ay tumulo sa tubig (Montilla, 2017). Gayunpaman, masasabi natin isang kahangahanga ang mga Ivatan kahit nagbabago na ang mundo pinanatili nila ang kagandahan ng  mga katutubo ng Batanes.

[filipiknowsbygio]

Bakit Masaya Maging Pilipino?

Isang Pagpapakilala sa Kultura at mga Tradisyon ng Pilipinas

Kung ika’y isang Pilipino, halina’t palalawigin natin ang pagpapahalaga sa mga tradisyon ng bansa. Kalahating Pilipino? Sumama ka na rin, mayroon pa ring pagka-Pilipino riyan sa dugo mo. Banyaga o ibang lahi? Walang problema! Halika rito, ituturo ko sa iyo ang kultura ng Pilipinas at kung gaano kasaya maging parte nito. Huwag kang mag-alala, walang masama sa pag-aaral ng ibang kultura kung hindi mali ang mga binibigay na impormasyon.

Kung maihahalintulad mo ang kultura ng Pilipinas sa isang bagay, ano iyon? Bibigyan kita ng limang segundo upang mag-isip. Isa, dalawa, tatlo, apat, at lima; okey, tapos na ang oras. Sa akin, maihahalintulad ko ang kultura ng bansa sa pakpak ng paruparo. Sa pagkakaroon ng iba’t ibang kulay na pakpak ng paruparo masasalamin ang kultura ng Pilipinas mula sa pinaghalong impluwensya ng mga katutubong tradiyon at mga kultura ng mga unang mangangalakal at mananakop. Marikit, natatangi, at masayang pagmasdan—iyan ang normal na tugon sa tuwing makakikita ka ng pakpak ng paruparo. Parehas din ang kultura ng Pilipinas at pakpak ng paruparo sa pagkakaroon ng kakayahan maging progresibo o makalipad.

Heto na ang inyong pinakahihintay! Nakasaad sa ibaba ang mga tradisyon ng mga Pilipino na kailanma’y hindi malalaos. Buksan ang inyong mga mata, isip, at puso sa pagbasa.

Pagsasabi ng “po” at “opo” – Bilang pagpapakita ng galang, ang mga Pilipino, lalo na ang kabataan, ay nagsasabi ng “po” at “opo” sa tuwing sila’y nakikipag-usap sa mga matatanda o kaya naman sa mga hindi nila kakilala. Sa simpleng mga salita tulad ng mga ito, naipadarama ang respeto at kagalakan ng mga Pilipino sa pakikipag-ugnayan.

Pagmamano – Tulad na lamang ng pagsasabi ng “po” at “opo”, ang pagmamano ay isa ring paraan ng pagpapakita ng respeto. Kadalasang ginagawa ito sa mga nakatatandang kamag-anak o kalapit. Ginagawa ito sa paraan ng pagkuha ng ibinibigay na kamay ng matanda at paglapat nito sa noo. Natatangi ito sa bansang Pilipinas! Makikita mo talaga kung gaano pinahahalagan ng bansa ang respeto lalo na sa mga nakatatanda.

Bayanihan – Ang mga Pilipino rin ay mahilig makipag-tulungan, sa kakilala man o hindi. Ang isang paraan ng pakikipagtulungan sa bansa ay ang bayanihan kung saan binubuhat ng mga kasapi ng komunidad ang bahay-kubo ng kasama nila tungo sa bago nitong lokasyon. Sa modernong panahon, maaari na rin gamitin ang salitang bayanihan bilang isa pang terminolohiya ng tulungan.

Mainit na pagtanggap sa mga bisita – Hilig ng nakararaming Pilipino gawing komportable ang kanilang mga bisita hanggang sa makakaya nila. Madalas pinakakain nila ang kanilang mga bisita o kaya’y pinatutulog sa bahay kung malayo pa ang pinanggalingan. Ginagawa ito ng mga Pilipino dahil kung bibisita rin naman sila sa ibang bahay, nais nilang maturing nang maayos.

Umiikot ang konbersasyon sa pagkain – Sa Pilipinas, sikat ang katagang “Kumain ka na ba?” at “Kain tayo!”. Sinasabi ang mga ito sa tuwing nagkikita o bumibista ang isang tao sa may-bahay. Ang mga ito ay mayroong mga literal na ibig-sabihing umiikot sa pagkain ngunit marami itong maaaring kahulugan. Kadalasan, paraan din ang mga ito ng pagtatanong kung kumusta na ba ang isang tao.

Pagkakaroon ng malaking pamilya – Sa Pilipinas, normal ang magkaroon ng isang tahanan kung saan kasama mo pa ang iyong mga lolo at lola dahil sa katangiang mapagmahal sa pamilya ng mga Pinoy. Sa Pilipinas din uso ang pabubuklod-buklod ng mga pamilya at pagbisita ng mga anak sa kanilang mga magulang kahit may sari-sarili na silang mga pamilya. Isa pa, sikat ang pakakaroon ng reunion sa bansa dahil dito makikilala ang mga malalayong kamag-anak at makahahanap ng koneksyon.

Maligayang tradisyon ng pasko – Naranasan mo na bang makapag-pasko sa Pinas? Kung oo, alam mo na siguro ang kulay ng mga kalsada—napupuno ng kutitap ng iba’t ibang kulay ng Christmas lights. Nagsisimula ang panahon ng pasko sa Pilipinas pagsapit ng ber months; dito, nagsisimula na ang kaniya-kaniyang pag-aayos ng Christmas decors. Sa bansa rin nauso ang produksyon ng Parol, mga makukulay na hugis-bituing palambitin. Sa mismong pagsapit ng pasko, normal na magkaroon ng malalaking pagsasama-sama ang mga magkakamag-anak o magkakaibigan. Syempre, hindi mabubuo ang pagsasama-sama kung walang pagkain. Natatangi ang mga inilalapag sa lamesa tuwing pasko—hamon de bola, queso de bola, iba’t ibang uri ng salad, at iba pa.

Iba’t ibang mga produkto – Kilala ang mga Pilipino bilang malikhain at sa bawat lugar sa Pilipinas, mayroong ipinagmamalaking mga produkto ang mga tao. Halimbawa, sikat ang mga sapatos na gawang Marikina dahil sa angking tibay nito. Ang rattan handicrafts naman ay sa Bohol.

Natatanging mga putahe – Ang mga Pilipino, lalo na ang mga Kapampangan, ay kilala bilang magagaling magluto. Sa Pilipinas makatatagpo ng masasarap at natatanging pagkaing impluwensiya ng mga karatig na bansa o ng mga mananakop. Nariyan ang sinigang, sisig, bulalo, at marami pang iba!

Sa mga tradisyong nakalista sa taas, hindi talaga maikukubling natatangi ang Pilipinas pagdating sa mga ito. Makulay talagang mamuhay sa Pilipinas, kaya kung hindi ka pa nakapupunta rito, subukan mo na!

Matapos malaman ang mga tradisyon ng Pilipinas, ano ang iyong naramdaman? Nais kong malaman! Maaari kang mag-comment kung saang tradisyon ka pinakanatuwa at bakit.

#pinoy #pilipino #filipino #filipinx #filipina #philippines #wika #kultura #pilipinas #tradisyon #filipinoculture #filipinocuisine

[itsthatcertainjenesaisquoi]

Ang Once Upon a Tune ni Gary Granada ay isang kanta na naglalarawan sa mga isyung politikal ng ating bansa. Ang tono nito ay hango sa mga katutubong kanta ngunit ang mga liriko ng kanta ay nagpapabatid ng mga problemang politikal na talamak noong panahong inilabas ito (1994). 

Noong unang beses na napakinggan ito, naisip ko na matalino ang paghango ng tono galing sa mga katutubong kanta sapagkat naging madali ang pagsabay sa kanta at mas tumatak sa aking isipan ang mensahe ng kanta. Inasahan ko din na mas matanda ako kaysa sa kanta dahil sa mga nilalaman nito ngunit nagkamali ako. 

Bagaman mahigit na 25 taon na ang nakalipas mula nang inilabas ito, masasabi kong angkop padin ang kantang ito sa ating panahon. Ang parte ng kanta na “Bahay-kubo nang tumakbo; Ay naging palasyo ng nakaupo” ay pwede ding gamiting panlarawan sa mga kandidato ng eleksyon sa ating panahon. Sa umpisa ay ipinapakita nila na gaya lang sila ng mga ordinaryong tao at nakakarelate sila sa publiko ngunit kapag nahalal na ay mapapansin mo  ang agwat sa pagitan ng kanilang kapalaran at kahirapan ng publiko. Iyon ay kung hindi nila sikaping itago ang kanilang kayamanan upang makaiwas sa mga buwis. 

Sa parte naman ng kanta na “Libreng personal na grocery” ay naalala ko ang aming kamag-anak na isang opisyal ng gobyerno. Kahit hindi sya pulitiko ay napapansin kong may mga inuuwi siyang kahon-kahong groceries na galing sa kapitolyo. Karamihan sa mga ito ay noodles, mga delata, mga gatas, at sanitary napkins. Ang mga ito ay kadalasang matagal nang nakatambak at malapit nang mag-expire. Sa katunayan, marami sa mga ito ay inaabot na ng expiration sa kaniyang bahay, lalo na ang mga noodles at delata, bagaman naipamigay na niya ang iba sa mga ito. Nanghihinayang ako lalo na’t iniisip ko ang madaming mga Pilipinong nagugutom sapagkat napakalaki ng pera ng bayan ang nasasayang lamang dahil napupunta sa basurahan o sa tiyan ng mga opisyal. 

Doon naman sa parte na “Sampung mga daliri panay malilikot; Nangangalabit, nandidikta, at nangungurakot”, hindi ko na kailangang magbigay ng tiyak na halimbawa dahil masyado na itong karaniwan at kapag nagbanggit pa ako ay tamadin na kayong magbasa sa haba. Nasisigurado ako na kung isa kang Pilipinong lumaki sa Pilipinas ay may naiisip ka nang halimbawa. 

Mahaba ang kantang ito at puno ng mga isyung politikal na sinauna man ay maituturing na kontemporaryo, gaya ng political dynasties at paglaho ng pondo, ngunit hindi ko na iisa-isahin. Ngunit masasabi ko na isa ang kantang ito sa mga dahilan kung bakit mag-aaral ako ng mabuti at sisiguraduhing pagdating ng panahon na ako na ang boboto, hindi ko iboboto ang mga taong may mga ugaling inilarawan sa kantang ito, at kung sakaling mahalal sila, ipapaalam ko sa publiko ang kanilang mga asal upang hindi na sila mahalal muli.