#ដីធ្លី | Explore Tumblr Posts and Blogs

bi-history · 4 years

Text

លោកអាដុល ហ៊ីត្លែរ

លោកអាដុល ហ៊ីត្លែរ ជាបុរសលេចធ្លោនៅក្នុងទំព័រប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ពិភពលោក ដែលមានរហស្សនាមថា កំពូលមនុស្សផ្ដាច់ការនៃយុគសម័យ។ លោក អាដុល ហ៊ីត្លែរ កើតនៅថ្ងៃទី២០ មេសា ឆ្នាំ ១៨៨៩ និងស្លាប់នៅថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤៥ ដោយសារការធ្វើឃាតសម្លាប់ខ្លួន យកកាំភ្លើងបាញ់សៀតផ្កាខាងឆ្វេងខ្លួនឯង។ ល��កអាដុល ហ៊ីត្លែរជាអ្នកនយោបាយ អាល្លឺម៉ង់ អូទ្រីស និងជាមេដឹកនាំដ៏សំខាន់របស់ គណបក្ស ណាស៊ី Nationalso Zialistische Deutsche Arbeiterpartei (NSDAP) ឫហៅថា ជាគណបក្ស សង្គមនិយមជាតិ អាល្លឺម៉ង់។ អាដុល ហ៊ីត្លែរ ជាអធិកាបតី(មានន័យថា អ្នកដឹកមុខលំដាប់កំពូលបង្អស់) នៃប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ ពីឆ្នាំ១៩៣៣ ទៅឆ្នាំ ១៩៤៥ និង ជាជនផ្តាច់ការ ណាស៊ី អាល្លឺម៉ង់ពីឆ្នាំ ១៩៣៤ ដល់ ១៩៤៥។ អាដុល ហ៊ីត្លែរបានដើរតួយ៉ាងសំខាន់នៃរបបណាស៊ីរបស់អាល្លឺម៉ង់ និង សង្គ្រាមលោកទី២ នៅទ្វីបអឺរ៉ុប។

#រឿងអយុត្តិធម៌ទាំង៣យ៉ាង ចំពោះអាល្លឺម៉ង់និងជប៉ុន

ទី១. ពេលហ៉ីត្លែ សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ជប៉ុន បើកប្រត្តិបត្តិការណ៍ទម្លាក់គ្រាប់បែក លើទីឡុងនៃប្រទេសអង់គ្លេស ពួកសម្ព័ន្ធមិត្តឈ្នះសង្គ្រាមនាំគ្នាចាត់ទុកជាបទឧក្រិដ្ឋសង្គ្រាម ចុះនៅពេលដែលទីក្រុងប៊ែកឡាំង របស់អាល្លឺម៉ង់ ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ជប៉ុន ត្រូវទទួលរងនូវការទម្លាក់គ្រាប់បែករបស់អាមេរិចរាប់សែនតោន និងទីក្រុងហ៊ារ៉ូស្ស៉ីម៉ា.ណាហ្គាសាគី របស់ជប៉ុន ក៏បានទទួលរងនូវមហាវិនាសកកម្មដ៏ធំធេងបំផុតមួយទៀតដែលមិនធ្លាប់មានក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក នោះគឺ គ្រាប់បែកបរិម៉ាណូ២គ្រាប់ របស់អាមេរិក ក្រោមបញ្ជារបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិចលោកហ៊ារីទ្រូម៉ាន់ ចុះម្ដេចក៏ពួកសម្ព័ន្ធមិត្តមិនរាប់បញ្ចូលជាបទឧក្រិដ្ឋសង្គ្រាមផង?

ទី២. សន្ធិសញ្ញាក្រុងវែកសៃ ដែលបានចុះនៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩១៩ ជាសន្ធិសញ្ញាមួយដែលលំអៀងយ៉ាងខ្លាំងទៅខាងមហាអំណាចនៃសម្ព័ន្ធមិត្តឈ្នះសង្គ្រាមគឺ បារាំង_និង_អង់គ្លេស ហើយវាជារឿងអយុត្តិធម៍ខ្លាំងចំពោះអាឡឺម៉ង់ ទើបហ៉ីត្លែ ត្រូវធ្វើបញ្រ្ចាស់នឹងភាពអយុត្តធម៍មួយនេះដើម្បីស្ដាភាពរីកចម្រើនជួនដល់ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់វិញ។

កាលសង្គ្រាមលោកលើកទី១ ជប៉ុនធ្លាប់ជួយដល់ ពួកសម្ព័ន្ធមិត្តដើម្បីវាយយកឈ្នះអាល្លឺម៉ង់ ក៏ប៉ុន្តែក្រោយចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី១មក ពួកសម្ព័ន្ធមិត្តឈ្នះសង្គ្រាមបែរជាមើលងាយប្រទេសជប៉ុន ដោយមិនទុកជប៉ុន ជាមហាអំណាចស្មើមុខស្មើមាត់នឹងគ្នាឡើយ។ ដូច្នេះហើយទើប ជប៉ុន ក៏បានសម្រេចចិត្តចាកចេញពីអាឌិតបក្សសម្ព័ន្ធ ហើយបានចូលជាសមាជិកនៃសម្ព័ន្ធមិត្តត្រីភាគីជាមួយនឹង អាលឺម៉ង់_និងអ៉ីតាលី ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២វិញម្ដង ដើម្បីប្រឆាំងនឹងអាឌិតបក្សសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួន ដែលមិនផ្ដល់ភាពមោនស្មើមុខគ្នាដល់ជប៉ុន។

នៅថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៣៩ ហ៉ីត្លែ បានចាប់ផ្ដើមវាយលុកចូលភាគខាងលិចនៃប្រទេសប៉ូឡូញ ដែលជាទឹកដីមួយរបស់អាឡ៉ឺម៉ង់កាលមុនសង្គ្រាមលោកលើកទី១ តែក្រោយចាញ់សង្គ្រាមបានកាត់ទៅឲ្យប្រទេសប៉ូឡូញ។ ហើយនៅថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៣៩ សូវៀតក៏លើកទ័ពវាយចូលភាគខាងកើតនៃប្រទេសប៉ូឡូញដែរ ដែលការវាយលុកទាំងសងខាងនេះគឺជាបំពានទាំងស្រុងទៅលើសន្ធិសញ្ញ៉ាក្រុងវែកសៃ ក៏ប៉ុន្តែពួកសម្ព័ន្ធបែជាចោទតែហ៉ីត្លែតែម្នាក់ឯងថាជាបង្ករសង្គ្រាម តែបែរជាអត់ចោទសូវៀតសូម្បីតែបន្តិច ហើយនៅពេលនោះដែ របារាំងនិងអង់គ្លេស ក៏បានប្រកាសសង្គ្រាមទៅលើតែអាឡឺម៉ង់ ជាការឆ្លើយតបទៅការឈ្លានពានរបស់អាឡឺម៉ង់ចូលក្នុងទឹកដីប្រទេសប៉ូឡូញ តែបែរជាអត់បានប្រកាសសង្គ្រាមជាមូយសូវៀតសោះ ដែលនេះជារឿងមួយអយុត្តធម៍ថែមទៀត។

នៅថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៤០ កងទ័ពរបស់អាល្លឺម៉ង់ បានវាយបំបាក់កម្លាំងទ័ពបារាំង ហើយកងទ័ពបារាំងដែលនៅតាមព្រំដែន ដោយបានភ័យតក់ស្លុតនឹងសង្គ្រាមផ្លែករន្ទោលរបស់ទ័ពអាឡឺម៉ង់ ក៏សម្រេចចិត្តដាក់អាវុធសុំចុះចាញ់ និងត្រូវបានចាប់ជាឈ្លើយសឹក ក៏ប៉ុន្តែមិនមែនកងទ័ពបារាំងទាំងអស់សុខចិត្តចុះចាញ់នោះទេ ដោយពេលនោះ លោកឧត្តមសេនីយ៍សាលដឺហ្គោល ដែលជាអនុរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកកិច្ចការសង្គ្រាម និងទើបតែត្រូវបានតែងតាំងជាមេបញ្ជាការកងរថក្រោះបារាំង បានដឹកនាំកងរថក្រោះរបស់ខ្លួនទៅវាយទប់ស្កាត់នឹងរថក្រោះរបស់អាឡឺដើម្បីទុកពេលឪ្យរដ្ឋាភិបាលបារាំងរៀបចំដកថយ។ នៅថ្ងៃទី ១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៤០ រដ្ឋាភិបាលបារាំងបានចាកចេញពីទីក្រុងប៉ារីស ទៅតាំងមូលដ្ឋាននៅ ទីក្រុងបូកដូ ភាគខាងលិចនៃប្រទេសបារាំង ហើយអាល្លឺម៉ង់បានកាន់កាប់ទីក្រុងនេះនៅថ្ងៃទី ១៤ ខែមិថុនា ឆ្នា១៩៤០។

ដោយឃើញសភាពបែបនេះ អង់គ្លេសក៏បានបញ្ជួនកងទ័ពរបស់ខ្លួន រួមជាមួយនឹងទាហ៊ានបារាំងជាង10ម៉ឺននាក់ចាកចេញពីប្រទេសបារាំងឆ្ពោះទៅកាន់ប្រទេសអង់គ្លេស ចំណែករដ្ឋាភិបាលថ្មីដែលដឹកនាំដោយ លោកសេនាប្រមុខហ្វ៉ីលីប៉ែតាំង ក៏បានសុំចចារចុះចាញ់សង្គ្រាមជាមួយ ហ៉ីត្លែ ហើយ ឧត្តមសេនីយ៍សាលដឺហ្គោល ដែលកំពុងភៀសខ្លួននៅឯប្រទេសអង់គ្លេសវិញ ក៏បានថ្លែងការរិះគន់ដល់ការសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលបារាំង ហើយក្រោយមកទៀត លោកសាលដឺហ្គោល ក៏ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកប៉ែតាំង កាត់ទោសកំបាំងមុខពីបទក្បត់ជាតិ ប៉ុន្តែនៅពេលនោះ ចលនាតស៊ូបារាំងប្រឆាំងនឹងអាឡឺក៏ចាប់ផ្ទុះឡើងដែរ។

ក្រោយពីសម្រេចជោគជ័យលើទឹកដីបារាំង ហ៉ីត្លែក៏បែកម្លាំងឆ្ពោះទៅរកអង់គ្លេសវិញម្ដង ក្នុងបំណងបង្ខំឲ្យអង់គ្លេសដាក់ខ្លួនចចារចែកអំណាចគ្នាជាមួយនឹងអាឡឺម៉ង់ ដោយអង់គ្លេស ជាមហាអំណាចទ័ពជើងទឹក ចំណែកអាឡឺម៉ង់ ជាមហាអំណាចទ័ពជើងគោក។ នៅពេលនោះបណ្ដាអ្នកនយោបាយ ប្រជាពលរដ្ឋ និងគ្រួសារាជវង្សអង់គ្លេស សុទ្ធឯកភាពសុខចិត្តចចារជាមួយ ហ៉ីត្លែ ក៏ប៉ុន្តែលោកវីនស្តុនឆឺឈីល ដែលជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទើបតែឡើងកាន់ដំណែងថ្មី បានជំទាស់ថា: ក្នុងភាពជាមហាអំណាចដែលមាបសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងមិនគួរយករួចខ្លួនតែឯង ហើយសុខចិត្តទុកសម្ព័ន្ធចោលនោះទេ......។

ដោយមិនអាចបង្ខំឲ្យអង់គ្លេសចចារបាន ហ៉ីត្លែ ក៏បានដាក់បញ្ជាឲ្យកងទ័ពជើងទឹកអាល្លឺម៉ង់ វាយបើកច្រក English Chanel និងបន្តចូលទៅកាន់កាប់ប្រទេសអង់គ្លេស ដែល ហ៉ីត្លែ ឲ្យឈ្មោះថា ប្រត្តិបត្តិការណ៍តោសមុទ្រ ក៏ប៉ុន្តែវាមិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយ ដោយសារតែសម័យនោះ អង់គ្លេសគឺជាមហាអំណាចកងទ័ពជើងទឹកលេខ១ក្នុងលោក ចំណែកនាវាចម្បាំងរបស់អាល្លឺម៉ង់ ត្រូវខូចខាតធ្ងន់ធ្ងូកាលពីវាយចូលប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តតូចៗ។

នៅថ្ងៃទី០៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៤០ បន្ទាប់ពីបរាជ័យក្នុងប្រត្តិបត្តិការណ៍តោសមុទ្រ ហ៉ីត្លែ បានបើកប្រត្តិបត្តិការណ៍ថ្មីមួយដោយបញ្ជាឲ្យយន្តហោះចម្បាំងរបស់អាល្លឺម៉ង់ ទម្លាក់គ្រាប់បែករាប់សែនតោនទៅលើទីក្រុងឡុង នៃប្រទេសអង់គ្លេស ដើម្បីបង្ខំឲ្យអង់គ្លេសចចារបញ្ឈប់សង្គ្រាម។

ក្រោយការបរាជ័យទាំងប្រត្តិបត្តិការណ៍តោចោសមុទ្រ និង ប្រត្តិបត្តការណ៍ទម្លាក់គ្រាប់បែកអង់គ្លេសមក ហ៉ីត្លែ ក៏បានបង្វែទ័ពងាកទៅចូលឈ្លានពានសហភាពសូវៀតវិញ ដែលហ៉ីត្លែ ឲ្យឈ្មោះថា ប្រត្តិបត្តិការណ៍បាបារ៉ូហ្សា ដែលជាកំហុសយុទ្ធសាស្ត្រមួយធ្ងន់ធ្ងូរមួយ ព្រោះថាការចូលឈ្លានពានសូវៀតនៅពេលនោះ គឺស្មើនឹងរុញសូវៀតឲ្យខិតទៅរួមដៃជាមួយនឹងសម្ព័ន្ធមិត្តកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ ជាហេតុធ្វើឲ្យកងទ័ពអាល្លឺម៉ង់កាន់តែបាក់កម្លាំងចុះជាខ្លាំង ហើយធ្វើឲ្យកំលាំងកងទ័ពសម្ព័ន្ធមិត្តមានកម្លាំងកាន់តែខ្លាំងឡើងវិញម្ដង។

ទី៣. ហ៊ីត្លែរ ជាវីរបុរសរបស់ជនជាតិអាល្លឺម៉ង់ តែជាបិសាចរបស់របស់ជនជាតិជ្វីហ្វ។ តេីបងប្អូនដឹងទេថាមូលហេតុអ្វីបានអ៊ីត្លែរ សម្លាប់ជនជាតិជ្វីហ្វ(យ៉ាហូទី) អស់៦លាននាក់នៅសង្គ្រាមលោកលេីកទី២(១៩៣៩-១៩៤៥)? ពីដំបូងឡើយជនជាតិជ្វីហ្វ ជាជនជាតិដែលគ្មានទឹកដីរស់នៅតាំងពីដេីមមក ជាជនជាតិភាគតិចដែលរស់នៅតាមជាយដែនរបស់ប៉ាលេសទីន ហេីយដោយសារតែជនជាតិនេះកេីនទ្បេីងកាន់តែច្រេីន រហូតធ្វើឲមានបញ្ហាកន្លែងស្នាក់នៅអាស្រ័យ ទេីបមានប្រទេសមួយចំនួនទទួលយកចូលទៅរស់នៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន ហេីយប្រទេសដែលទទួលយកទៅច្រេីនជាងគេនោះគឺអាល្លឺម៉ង់។ លុះច្រេីនឆ្នាំកន្លងផុតទៅ ជនជាតិជ្វីហ្វមានចំនួនកេីនទ្បេីងរាប់លាននាក់។ ប៉ុន្តែរឿងនោះគ្មានអ្វីគួរឲបារម្ភទ្បេីយ អ្វីដែលជាបញ្ហានោះគឺជនជាតិជ្វីហ្វចង់បង្កេីតជាប្រទេសរបស់ខ្លួនក្នុងប្រទេសអាល្លឺម៉ង់។

ក្នុងពេលនោះគោលដៅរបស់ជនជាតិជ្វីហ្វគឺធ្វេីយ៉ាងឲបានចូលទៅរស់នៅពាសពេញប្រទេសអាទ្បឺម៉ង់ក្នុងបំណងឲអាល្លឺម៉ង់រលំរលាយនាពេលខាងមុខ។ ដោយសារតែចង់សម្រេចឲបានតាមមហិច្ឆតារបស់ខ្លួន ពួកគេបានចាប់ផ្តេីមរឹតបន្តឹងក្មេងជ្វីហ្វគ្រប់គ្នារៀនឲបានពូកែ ដោយពួកគេបានដាក់លក្ខខណ្ឌថាបេីអ្នកណាប្រទ្បងធ្លាក់"ត្រូវសម្លាប់ចោល"ហេីយបានព្យាយាមបញ្ចូលគំនិតផ្តួលរលំប្រទេសអាទ្បឺម៉ង់ដល់ក្មេងៗទៀតផង។ លុះក្មេងៗធំទ្បេីងពួកគេនឹងបញ្ជូនឲទៅធ្វេីការនៅក្នុងធុរកិច្ចរបស់អាទ្បឺម៉ង់ បន្ទាប់មកទិញភាគហ៊ុន ដីធ្លី និង សហគ្រាសរដ្ឌនានាផងដែរ។ ធុរកិច្ចដែលជនជាតិជ្វហ្វកាន់កាប់ច្រេីនជាងគេគឺធុរកិច្ចរថយន្តដែលក្នុងនោះអាល្លឺម៉ង់គឺជាអ្នកផលិតដំបូងនិងបញ្ជូនរថយន្តទៅលក់នៅបរទេស។ ជនជាតិជ្វីហ្វស្ទេីរតែបានសម្រេចគោលបំណងរបស់ខ្លួនទៅហេីយ ព្រោះគ្រប់ធុរកិច្ចទាំងអស់មានជ្វីហ្វជាម្ចាស់ លេីកលែងតែផ្នែកយោធាប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលឧត្តមសេនីយ៍ អាដុល អ៊ីត្លែរ បានដឹងពីផែនការរបស់ជនជាតិជ្វីហ្វ ដែលសូម្បីតែខ្លួនគេផ្ទាល់ស្ទេីរតែមិនបានសង្កេតទ្បេីយថា ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់កំពុងត្រូវគេលេបត្របាក់ស្ទេីរតែទាំងអស់ទៅហេីយនៅក្នុងពេលនោះ។

កាលបេីដឹងដូច្នោះហេីយ តេីមហាអំណាចដូចអាល្លឺម៉ង់នឹងនៅស្ងៀមដូចម្តេចនៅពេលដែលជនជាតិភាគតិចជ្វីហ្វជាន់ពីលេីក្បាលដោយមិនដឹងខ្លួនបែរនេះ? ចាប់ពីតាំងពេលនោះមក ការប្រល័យពូជសាសន៍ជ្វីហ្វក៏បានកេីតទ្បេីង ត្រឹមតែ២ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ប្រជាជនជ្វីហ្វរាប់លាននាក់ត្រូវបានសម្លាប់សល់តែប៉ុន្មានសែននាក់តែប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកនៅសេសសល់ទាំងនោះក៏បានរត់ភៀសខ្លួនចេញទៅក្រៅប្រទេសក្នុងនោះ "អាល់បឺតអាញស្តាញ" ជាភស្តុតាងបញ្ជាក់ថា តេីជ្វីហ្វព្យាយាមធ្វេីឲក្មេងៗឆ្លាតដល់កម្រិតណា។ ចាប់តាំងពីមានការសម្លាប់រង្គាលមក មហិច្ឆតាចង់គ្រប់គ្រងប្រទេសអាទ្បឺម៉ង់របស់ជ្វីហ្វត្រូវបរាជ័យ។ នេះគ្រាន់តែជាផ្នែកមួយក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តប៉ុណ្ណោះ ព្រោះថាអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដែលកេីតទ្បេីងសទ្ធតែមានហេតុផលរបស់វា ប៉ុន្តែរូបភាពនៃការសម្លាប់ជនជាតិជ្វីហ្វយ៉ាងសាហាវឃោឃៅនេះបានធ្វេីឲ្យហ៊ីត្លែរនិងបក្សណាស៊ី ត្រូវអ្នកដទៃមេីលមកថាជាមនុស្សដែលគ្មានបេះដូង និងគ្មានធម៌មេត្តា ប៉ុន្តែចិត្តរបស់ពួកគេប្រហែលរឿងទាំងនេះអាចជាតួនាទីដែលពួកគេត្រូវធ្វេីក៏អាចថាបាន។

ក្នុងសៀវភៅអាថ៌កបាំងរបស់ជនជាតិជ្វីសសរសេរដោយលោកSigmund Freud ក៏បានសរសេដែររថា ជនជាតិជ្វីហ្វនៅពេលពួកគេបានគ្រប់គ្រងគ្រប់សរសៃរឈាមរបស់ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ហើយ អ្វីដែលត្រូវធ្វើបន្តនោះគឺលេបប្រទេសអាល្លឺម៉ង់តាមផែនការរបស់ពួកគេដែលបានរៀបចំ ទម្រាំតែហ៊ីត្លែរដឹងរឿង គឺស្ទើរតែហួលពេលទៅហើយ... ដល់ពេលហ៊ីត្លែរឡើងកាន់អំណាច ជនជាតិជ្វីហ្វប្រហែល១០លាននាក់នៅសល់តែប៉ុន្មាន១សែននាក់ប៉ុណ្ណោះ.......។

0 notes