. 🟢 مخبرالسلطنه، به موردِ دیگری از مناسباتِ دربار و مردم و تباهیِ دوسویهٔ آنها اشاره میکند که وجهی از سقوطِ اقتصادِ ملی را نیز توضیح میدهد. او به نقل از یادداشتی که پدرش [در اردیبهشت ۱۲۵۳ هـ.ش] به ناصرالدینشاه درباره لزومِ اصلاحات و برقراریِ قانون تقدیم کرده بود، مینویسد: . ⚪ «همانطور که اجرای قوانین اسبابِ ترقی میشود، عدمِ امنیت مایهٔ خرابی خواهد شد، مثلِ اینکه نِیشکرِ مازندران را بدونِ ادای قیمت و اُجرت و کرایه میبردند و یک قران از هر باری قُلّوق میگرفتند؛ زراعتِ نیشکر متروک شد. همچنین کاغذسازیِ اصفهان بهعلتِ صرفِ تحریرِ دفترخانهٔ آنجا که مجاناً میبردند، بسته شد. معادنِ ایران کم نیست، ولی اهلِ محل آنجا را کور کردهاند که اسبابِ زحمتِ آنها نشود. همانطور که مالِ رعیت تاراج میشود، همینطور مالِ دیوان به هدر میرود. ... ترقیِ مملکت زراعت و استخراجِ معادن است. در بدوِ دولتِ ابدمدت، اندکتشویق از صناعت شد، چینی و بلور و بَرَک و چوغا آغری و شال هم ساختند و بافتند، ولی مردمِ بیاطلاع دنبالِ مالِ فرنگ را آنقدر گرفتند تا آنها رواج گرفت و اینها از بین رفت.» . 🔴 اهمیت این یادداشتها در آن است که بهخلافِ ادعانامههای اکثرِ روشنفکران که دولت را مسئولِ همهٔ نابسامانیها و خرابیها میدانستند، رفتارهای غیر عقلاییِ مردم را نیز از نظر دور نمیدارد، اما آنچه در همه این نوشتهها ناگفته مانده، این واقعیتِ تاریخِ ایران است که ایرانیان با رفتارِ غیرِ عقلایی خود راهِ تحميلِ مناسباتِ امپریالیستی را به خود هموار کردند. به عبارتِ دیگر، از سدههایی پیش از آنکه موجِ مناسباتِ امپریالیستی به ایران برسد، ایرانیان زمینهٔ ورودِ آن به کشورِ خود را هموار کرده بودند. . . . #تأملی_درباره_ایران #جواد_طباطبایی #نشر_مینوی_خرد . #درباره_اقتصاد_مولد (۴ از ۴) * به مناسبت واپسین روز #سال_رونق_تولید . ۲۹ / #اسفند / ۹۸ . . . #تاملی_درباره_ایران #تولید_ملی #صادرات #واردات #اتاق_واردات #اتاق_بازرگانی #اقتصاد #اقتصاد_مقاومتی #امپریالیسم #روشنفکری #دولت #فرنگ #ایران #اصفهان #نیشکر #مازندران #قوانین #قانون #ناصرالدین_شاه https://www.instagram.com/p/B97BDGVjz6S/?igshid=19d71zhqo4kj8
0 notes
. 🟢 زینالعابدین مراغهای در سیاحتنامهٔ ابراهیمبیگ [۱۲۷۴ هـ.ش] بیتوجهی و خصلتهای ناپسندِ مردمی را مانعی بزرگتر از عدمِ کارآییِ نهادهای دولتی میدانست. . ⚪ ابراهیمبیگ در بازارِ تبریز به عیان دید که همهجا پر از «امتعهٔ خارجی» بود «و از امتعهٔ داخليه نشانی دیده نمیشد» و در این فکر فرو رفت که «شیاطینِ فرنگستان، به قُوّتِ علموصنعت، همهساله چهقدر پول از این مملکت بیرون میکشند.» او از یکی از بازرگانانِ تبریزی سبب را جویا میشود و مخاطبِ او میگوید: . 🔴 «تبریزیان را شما نمیشناسید. اینان تمام، یک "من" هستند. در میانشان هرگز نیم"من" پیدا نمیشود که پنج نفری یکجا جمع شده، یکی را برای خودشان رئیس قرار داده، به دستیاریِ همدیگر، کارِ بزرگی را از پیش ببرند. هیچیک از دیگری تمکین نمیکند. این است که از اینگونه کارهای بزرگ هم خودشان محروماند و هم وطن از ترقیات بازمانده است. پیشتر، چند تن، یکجا جمع شده شراکتِ بزرگی تأسیس نمودند. بعد داعیهٔ ریاست و صدرطلبی - که هر یک جدا در آن خیال بودند - سببِ حدوثِ اختلاف گردیده، بعد از چهار سال اساسِ آن بههم خورد. تنی چند از آن میان مدعی شده تمامی حِصّهها را خود قبول کرد، ولی چندی نمیگذرد که آن هم در جای خود خشک میشود؛ چه واضح [است] که بارِ ده نفر را یک تن به دوش نمیتواند بگیرد.» . . . #تأملی_درباره_ایران #جواد_طباطبایی #نشر_مینوی_خرد . * نگاره: ماکتطور بازار تبریز در #باغ_مینیاتور_تهران #درباره_اقتصاد_مولد (۲ از ۴) * به مناسبت واپسین روزهای #سال_رونق_تولید . ۲۶ / #اسفند / ۹۸ . . . #تبریز #ابراهیم_بیگ #بازار_تبریز #سیاحت_نامه_ابراهیم_بیگ #زین_العابدین_مراغه_ای #تاملی_درباره_ایران #تولید_ملی #صادرات #واردات #اتاق_واردات #اتاق_بازرگانی #اقتصاد #تبریز #آذربایجان #اقتصاد_مقاومتی (در Miniature Museum Garden باغ موزه مینیاتور) https://www.instagram.com/p/B9zW4uxDuS1/?igshid=ngori65xhiz4
0 notes