kitapsecimi

[kitapsecimi]

Kimi zaman iyi okurların iyi yazarlardan bile ender bulunduğundan kuşkulanıyorum.

Alçaklığın Evrensel Tarihi - Jorge Luis Borges

#alçaklığın evrensel tarihi #jorge luis borges #okunur #alıntı

[kitapsecimi]

"Hesabımız, yaygın bir şekilde bilinen ama yeterince takdir edilmeyen iki hakikat üzerinedir. Bunlardan biri Altın Kural'dır. İnsanlarla iyi geçinmenin en önemli aracı mütekabiliyet (karşılıklılık) ilişkisidir.(...) ikinci hakikat, doğamız gereği hepimizin iki yüzlü olduğumuz gerçeğidir."

#Mutluluk Varsayımı #Okunur #alıntı #Jonathan Haidt #Hil Yayınları #Psikoloji #Altın Kural #İkiyüzlülük

[kitapsecimi]

Bazı nörolojik durumlarda olduğu gibi, duygu akıl yürütme sürecinden tamamen dışlandığında, aklın, duyguların kararlarımız üzerinde kötü oyunlar oynadığı zamanlara kıyasla daha da kusurlu olduğu görülür.

#alıntı #okunur #felsefe #bilim #Descartes'in Yanılgısı #Antonio Damasio #Bahar Atlamaz #Varlık Yayınları #Duygu #akıl yürütme #Zihin Felsefesi

[kitapsecimi]

Tipik bir tipik bir Amerikan erkeği yılda 1600 saatten fazla zamanını arabasına ayırır. Arabası yürürken ve aylak aylak dururken, onun içindedir. Onu park eder ve arar. Onu süslemek ve aylık taksitlerini karşılamak için para kazanır. Petrolünü, geçiş ücretini, sigortasını, vergisini ve bandrolünü ödemek için çalışır. Uyanık geçirdiği 16 saatten dördünü yolda ve yola hazırlık için harcar. Bu hesaplamaya ulaşımın hükmettiği diğer faaliyetler için harcanan zaman; yani hastanelerde, trafik mahkemelerinde ve garajlarda, otomobili reklamlarını izlemede veya bir sonraki otomobil alımının kalitesini artırmak üzere düzenlenen tüketici eğitim ile ilgili toplantılarda harcanan zaman dahil değildir. Örnek Amerikalı 7500 mili kat etmek için 1600 saatini verir; yani saatte 5 milden daha az hız. Ulaştırma sanayinden mahrum ülkelerde de insanlar aynı şeyleri yapabiliyorlar: istedikleri yere yürüyorlar ve toplumlarının zaman bütçesinin %28'i yerine yalnızca %3 ila 8'ini trafiğe ayırıyorlar. Zengin ülkelerdeki trafik ile fakir ülkelerdeki trafiği ayıran, çoğunluk için ömür boyunca bir saatte kat edilen ortalama milin fazlalığı değil, ulaştırma sanayince paketlenen ve eşitsiz olarak dağıtılan yüksek dozda enerjinin zoraki olarak daha fazla tüketilmesidir.

Ivan Illich - Enerji ve Eşitlik

#ivan illich #enerji ve eşitlik #iz yayıncılık #alıntı #otomobil #okunur #kültür

[kitapsecimi]

Motosiklette bir kafes yoktur. Her şeyle doğrudan temastasınızdır. Artık, izlemekten öte sahnedesinizdir, bunu kuvvetle hissedersiniz.

Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı

Robert M. Pirsig

#Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı #okunur #felsefe #sokrates #alıntı #Motosiklet #Robert M. Pirsig #Değerlerin Sorgulanması #Ayrıntı Yayınları #Phaidros

[kitapsecimi]

Sıra yazıya gelince Thauth: ‘Ey Kıral, dedi, işte bir bilgi ki bunun sayesinde Mısırlılar daha bilgili ve geçmişi hatırlamaya daha yetkili olacaklar. Bilginin de, belleğin de ilacını buldum!" Kıral cevap verdi "Ey eli hünerli Theuth! Bu dünyada kiminin elinden sanat yaratmak gelir, kiminin elinden de bu sanatın onu kullanacaklara fayda mı, zarar mı getireceğini kestirmek. Harflerin babası olan sen, kendilerine duyduğun sevgi dolayısiyle, verecekleri neticenin tam aksi bir neticeyi onlardan bekliyorsun. Harfleri öğrenenler, artık belleklerini işletmiyecekleri için, unutkan olacaklar: İşte bu bilgiyi elde etmenin sonu! Yazıya güvendikleri için, etraflarındaki şeyleri içerden kendi kendilerine hatırlayacakları yerde, dışardan, kargacık burgacık izler sayesinde hatırlamaya çalışacaklar. O halde sen bellek için değil, hatırlama için bir ilaç buldun. Öğrenime gelince; sen öğrenicilerine ancak gerçeğe benzer şeyleri öğretirsin, gerçeğin kendini değil. Bunlar, senin harflerin sayesinde, öğretmensiz olarak gırtlaklarına kadar bilgiye gömüldüler mi, çoğu zaman hiçbir şeyi doğru dürüst düşünemedikleri halde kendilerini bilgin sanacaklardır. Sonra, gerçekten bilgili adam değil de bilgili adam bozması oldukları için, çekilmez, bir şey olacaklardır!’

#Sokrates #Platon #Phaidros #Alfabe #Yazının Keşfi #Unutkanlık #Alıntı #Okunur #Hamdi Akverdi #MEB Yayınları

[kitapsecimi]

Çocuklar kendi anadillerini öğrenme konusunda mucizevi bir başarı sergilerler. Bunu nasıl yaparlar? Bazen bir çocuğa bir sözcüğün anlamını başka sözcükler kullanarak öğretiriz: ‘Birader’ erkek kardeş anlamına gelir deriz. Ama son derece açıktır ki, bu işlemin işe yaraması için, anlamları sözlü olarak açıklanmamış sözcükleri çocuğun zaten anlıyor olması gerekir. Sözcükleri tanımlama ya da anlamlarını açıklama girişimi, anlamlara ilişkin mevcut bilgilere tutunarak gerçekleşir ve eğer o ön bilgiler yoksa başarılı olamaz. ‘Erkek’ ve ‘kardeş’ kelimelerinin anlamını bilmeyen çocuğa, ‘birader’ kelimesinin anlamının açıklanması çocuğu bilgilendirmeyecektir.

#Alan Musgrave #Sağduyu Bilim ve Şüphecilik #Epistemolji #Felsefe #Alıntı #Okunur #Dil

[kitapsecimi]

Bu arada ben, “Felsefe Nedir?” öz sorusunun yanıtlanamayacağından yola çıkıyorum. Bir yanıt vermeye çalışıldığında totolojiye düşülecektir: Felsefe, felsefecilerin yaptığı, zaman içinde felsefeciler topluluğu tarafından, felsefe olarak kabul edilen şeydir. Bir üniversite dalı olarak felsefenin günümüzdeki görünümü, güçlü bir biçimde batılı akademik gelenek tarafından belirlenmiştir. Felsefeye daha çok kültürlerarası bir gözle bakılarak, dünyanın öteki bölümlerinin felsefeleri ve başka gelenekler konuşmaya katıldıklarında, uluslararası felsefe söylemi değişecektir.

Heinz Kimmerle, Afrika'da Felsefe- Afrika Felsefesi Kültürlerarası bir Felsefe Kavramına Doğru

#Afrika'da Felsefe #Heinz Kimmerle #Alıntı #Okunur #Kültür #Kültürlerarası Felsefe #Felsefe #Felsefe Nedir #Totoloji

[kitapsecimi]

Ramses'i yok edebilmek için onu gün ışığına çıkartıp, bir müzeye yerleştirmek yeterli olmuştur. Mumyaları kemirip yok eden şey o küçük kurtçuklar değil, simgesel düzeni yer değiştirmeye zorlayan, hiçbir konuda yetkin olmayan ve kendinden önce var olmuş kültürleri çürümeye ve ölüme mahkûm etmekten başka bir şey bilmeyen, onları önce öldürüp sonra bilimsel yöntemler aracılığıyla diriltmeye çalışan bize özgü bir tarih, bilim ve müze anlayışıdır. Tüm bu sırlara karşı yapılan bir saldırı, sırdan yoksun bir uygarlığın saldırısıdır. Bu, üstüne oturduğu temellerden nefret eden bir uygarlıktır. Nesnesini elinden kaçırırmış numarası yaparak o saf biçimini korumaya çalışan etnoloji gibi, müzelik olmaktan kurtarma girişimi de yapaylık halkasına bir halka daha eklemekten başka bir anlama sahip değildir. Büyük paralar harcanarak Cloyters of New York'tan alınarak, çalındığı yere gönderilecek olan Saint-Michel de Cuxa manastırının avlusunu çevreleyen üstü kapalı, kolonlu geçit bunun en güzel kanıtıdır. Herkes de bu geri dönme olayını alkışlamıştır [Bu olay Champs-Elysees caddesindeki kaldırımları araçlardan kurtarma amacıyla yapılan, yeniden ele geçirme denemesine benzemektedir]. Bu sütun başlıkları Amerika'ya herhangi bir nedene dayanarak gönderilmediği için Cloyters of New York tüm kültürleri (değerin kapitalist anlamda merkezileştirme mantığına uygun bir şekilde) bir araya getiren yapay bir mozaiktir. Bu sütun başlıklarının geri gönderilmesiyse daha da yapay bir olaydır, başka bir deyişle simülakrın bir tur attıktan sonra “gerçeklikle” üst üste çakışmasıdır. New York'ta kimseyi kandırmayan sütun başlıkları, bu simülasyon ortamında kalsalardı daha iyi olurdu. Çünkü geri gönderme eylemi bir kurnazlıktan başka bir şey değildir. Sanki hiçbir şey olmamış gibi yapmak ve yapıtlar eski yerlerine ulaştığındaysa sevinç çığlıkları atmak!

Jean Baudrillard, Simülakrlar ve Simülasyon

#Simülakrlar ve Simülasyon #Jean Baudrillard #Simülasyon #Simülakr #Okunur #Alıntı #Uygarlık #ABD #Fransa #Gerçeklik #Felsefe #Sosyoloji

[kitapsecimi]

İşrâkîlik veya mistisizm gibi dünyaya olumsuz bakan düşünceler ile bir toplum veya bir medeniyet inşa etme imkânı yoktur. Duyumculuk ve ruhçuluk (spiritüalizm) karşıtlık üzerine konumlanmışlardır, bu açıdan ikisi arasında büyük bir fark vardır; duyumculuk kendi uygarlığını kolayca oluşturabilir ve sürdürebilirken, diğeri uzun insanlık tarihi boyunca çok kısa bir süreliğine veya küçücük bir toprak parçasında bile uygar bir yaşam alanı geliştirememiştir. Aslında işrak felsefesine inananlar, hayatlarını maddî ve duyumsal prensiplere göre yaşamışlardır. Dış ilişkilerinde İşrâkîliğin ve ruhçuluğun prensiplerini yansıtmayan bu kişiler, materyalizm lehine ruhçuluktan ödün vererek uzaklaşmak zorunda kalmışlardır. Çilehanelerinde mistik bir yaşam sürmüş, ancak siyaset sahnesinde kelimenin tam anlamıyla materyalist ve duyumcu olmuşlardır. Roma imparatoru Konstantin, o zamana kadar azizleri ve misyonerleri tarafından mistik ve ruhsal bir öğretiye dönüştürülmüş olan Hristiyanlığı kabullendiğinde, aynı çelişkiyi benimsemek zorunda kalmış; Hristiyan spiritüalizminin bünyesine, putperest Roma'nın materyalizmini ve cahiliyesini aşılamıştı. Ancak bu eylem arzulanan sonucu doğurmadığı gibi, gelişmeler aksi yönde başlar. Bu mistik öğretinin yaşam tarzı yaygınlaşmaya başladığında, Roma medeniyeti çatırdamaya ve gerilemeye, toplum ve uygarlık yavaş yavaş çürümeye başlar. Roma barışı (Pax Romana) dağılmaya yüz tutar. Toplum kendisinde karşı koyacak derman bulduğu bir anda, bu bağnaz mistisizme karşı şiddetli bir reaksiyon gösterir ve kavga materyalizmin zaferiyle sonuçlanır.

Ebu’l Hasan Nedvi, Din ve Medeniyet Üzerine

#Ebu’l Hasan Nedvi #Din ve Medeniyet Üzerine #Roma #İşrakilik #Spiritüalizm #Mistisizm #Materyalizm #Hristiyanlık #Medeniyet #Uygarlık #Okunur #Alıntı #Din #Kültür

[kitapsecimi]

Geleneksel eğitim, resmî değildir, her şeyden önce, aile içinde, yaşlı ve genç kuşakların bir arada yaşamasıyla gerçekleşir.

Heinz Kimmerle, Afrika'da Felsefe- Afrika Felsefesi Kültürlerarası bir Felsefe Kavramına Doğru

#Heinz Kimmerle #Afrika Felsefesi #Gelenek #Eğitim #Aile #Okunur #Alıntı #Felsefe #Epistemoloji

[kitapsecimi]

Düşünme işi, dilin içinde ve dilin üzerinde gerçekleşir.

Heinz Kimmerle, Afrika'da Felsefe- Afrika Felsefesi Kültürlerarası bir Felsefe Kavramına Doğru

#Heinz Kimmerle #Afrika Felsefesi #Felsefe #Okunur #Alıntı #Düşünme #Dil #Kültür #Kültür Felsefesi

[kitapsecimi]

Atasözleri, Gyekye'nin serimlemesinde Afrika düşüncesinin kaynakları olarak, birinci sırada anılıyorlar ve başka yazarlar tarafından da öncelikli olarak kullanılıyorlar. Neden? Atasözleriyle felsefe dili arasındaki özel bağıntı nerede yatıyor? Atasözlerinde, belirli deneyimler üzerinde düşünsemenin sonuçları ‘teleskopik’ olarak özetlenmiştir. Atasözleri deneyimden ‘damıtılmışlar’dır. ‘Eliptik (eksiltili) ve enzimematik’ anlatım biçimiyle nitelendirilirler. Çoğu kez ‘çekirdeksi’ ve ‘özlü’ ya da ‘şifreli’ olarak tanımlanırlar. Bu açılardan, Akan atasözleri, aforizmasal felsefeyle, örnekse, Heraklit'in ya da Sokrates'in felsefeleriyle karşılaştırılıyorlar.

Heinz Kimmerle, Afrika'da Felsefe- Afrika Felsefesi Kültürlerarası bir Felsefe Kavramına Doğru

#Kwame Gyekye #Afrika #Heinz Kimmerle #Afrika'da Felsefe #Felsefe #Aforizma #Sokrates #Atasözü #Herakeitos #Okunur #Alıntı #metafelsefe #Rekürsiv Felsefe #Kültür

[kitapsecimi]

Değerlerimiz, yaptığımız bilimin bütünleyici bir parçasıdır; bu anlamda bilim her zaman için Felsefedir.

Immanuel Wallerstein, Bilginin Belirsizlikleri

#Felsefe #Bilim #Değerler #İmmanuel Wallerstein #Bilginin Belirsizlikleri #Okunur #Alıntı

[kitapsecimi]

Modern Dünya sistemi, sistemsel bir kriz içindedir, bunun sonucunda bilgi yapılarımızda da bir kriz söz konusudur. Bundan dolayı, bir değil iki temel toplumsal belirsizlikle karşı karşıyayız. Bu belirsizliklerden ilki; inşa etmekte olduğumuz yeni tarihsel sistemin doğasının ne olacağıdır. İkincisi ise; inşa etmekte olduğumuz yeni bilgi yapılarının epistemolojisinin ne olacağıdır.

Immanuel Wallerstein, Bilginin Belirsizlikleri

#Epistemoloji #Modern #Kriz #Bilgi #Bilgi Teorisi #Toplumsal #Tarihsel #İmmanuel Wallerstein #Bilginin Belirsizlikleri #Felsefe #Okunur #Alıntı

[kitapsecimi]

Niçindir ki dış dünyanın bilgisini kazanmada çok daha başarılı olmuşken anlığı keşfetme uğraşında böylesine az ilerleme elde ettik? Uzak yıldızların ve bulutsuların kendilerine uyumlu olarak davranıyor göründükleri yasalar bulduk; ama çok daha yakınımızda yatan ve ulaşabilmek için apaçık bir ayrıcalıktan yararlanıyor göründüğümüz insan anlığını anlamada eşit ölçüde başarılı olamadık.

Walter Kaufmann, İnsanı Anlamak-1 Goethe Kant Hegel

#Walter Kaufmann #İnsanı Anlamak-1 #Beyin #Zeka #Akıl #Düşünce #Yıldız #Bulutsular #Fizik #Biyoloji #Psikoloji #Felsefe #Okunur #Alıntı #Bilim

[kitapsecimi]

Görsel yolaktaki hücrelerin tetikleyici özelliklerini belirlemek, tek bir hücre içine bir mikroelektrot yerleştirmek gibi hassas bir ustalık gerektiriyor. Bu işlem hayvanın canını yakmadan yapılıyor. Gerçekleştirdikleri maymun deneyinde Amerikalılar hayvanın gözlerinin önüne bir taç konturu koyduklarında, saptayıcı hücreden bekledikleri ilk zayıf tepkiyi aldılar. Bundan cesaretlenip, taç konturunda oynamalar yaparak konturu insan eline çok benzer bir şekle gelene kadar uzattılar. Hücre daha canlı bir şekilde ateşleme yaptı. Deneyi insan elinin şekliyle yinelediklerinde, hücreden gelen kesik kesik impulslar hücrenin amacını keşfetmeye yakın olduklarını gösterdi. Sonunda, bir maymun elinin şeklini verdikleri kontur karşısında ‘Hücre çılgına döndü… hücreden akan elektrik boşalmaları saniyede 1000 seviyesindeydi.’ Deney, maymunun beynindeki o tek bir hücrenin görevinin maymun elini tanımak olduğunu kanıtladı.

Alan Musgrave, Sağduyu, Bilim ve Şüphecilik – Bilgi Kuramına Tarihsel Bir Giriş

#Alan Musgrave #Sağduyu Bilim ve Şüphecilik #Epistemolojik İnanç #Bilgi Felsefesi #Bilgi Kuramı #Bilgi Teorisi #Beyin #Okunur #Alıntı #Felsefe