jezykiobce-blog1
O tłumaczenia i językach obcych
Ciekawe informacje i fakty dotyczące języków obcych. Ciekawostki językowe – fakty, liczby i mity
42 posts
Don't wanna be here? Send us removal request.
Last Seen Blogs
indydrawsstuff
IndyDraws Stuff
askloba
Ask-Loba
perfectimageconsultants
Untitled
fictional-scenarios
for your fictional needs
cactus-cactus-cactus
I’m Like If Harper Perkins Was Based
Text
6 interesujących faktów o tłumaczeniu na język japoński
Językiem japońskim posługuje się nieco mniej niż 200 milionów ludzi na całym świecie. Ogromna większość osób mówiących w tym języku mieszka głównie w Japonii, Brazylii i Stanach Zjednoczonych. Po drugiej wojnie światowej, Japonia stała się potęgą gospodarczą i technologiczną. Każdego roku milion dokumentów jest tłumaczonych właśnie na japoński.
Rozważmy fakty o tłumaczeniach w tym języku:
1.Japoński posiada 3 różne systemy pisma: Hiragana, Katakana i Kanji, który uważany jest za najbardziej skomplikowany system języka pisanego na świecie. Aby móc pisać w języku japońskim musisz opanować cały alfabet Hiraganai i Katakana. Wtedy, będziesz mógł nauczyć się kilkuset spośród kilku tysięcy symboli Kanji. Japońskie Ministerstwo Edukacji wymaga od uczniów opanowania blisko 2000 tych symboli przed ukończenie szkoły średniej.
2. Potrzeba trochę czasu, aby nauczyć się pisać, chociaż ten język jest sam w sobie dość łatwy. Brak w nim koniugacji czasowników, brak przedimków a rzeczowniki są nieosobowe. Łatwiej jest nauczyć się mówić. To umacnia fakt, że nie każda osoba władająca dwoma językami jest dobrym tłumaczem.
3. Podchwytliwym elementem konstrukcji zdań jest umieszczenie czasowników: znajdują sie one na końcu zdań. To oznacza, że musisz przeczytać całe zdanie zanim zrozumiesz sens. W angielskim podmiot i orzeczenie znajdują się na początku wypowiedzi. Sprawę komplikuje fakt, że w języku japońskim musisz domyślić się co jest podmiotem w tekście w oparciu o kontekst. Podczas tłumaczenia, długie zdania mogą być często mylące ze względu na umieszczenie czasownika. Najlepiej jest zachować zdania krótkie i bezpośrednie.
4. Zwroty grzecznościowe pełnią istotną rolę w tłumaczeniu. Istnieją różne formy zwrotów grzecznościowych, które powinieneś znać, aby nie obrazić kogoś. Użycie zwrotów jest często określane przez pozycje danej osoby, ale również przez wiek i doświadczenie. Łatwo jest popełnić błąd w wyrażaniu szacunku do danej osoby. Tekst, który nie zawiera odpowiednich zwrotów jest traktowany jako źle przetłumaczony.
5. Japończycy nie lubią być niegrzeczni lub konfrontacyjni, nawet w języku pisanym. To powoduje, że ich teksty mogą być niejasne lub błędne. Często proste wyrażenie zajmuje akapit i ciężko jest je przetłumaczyć w całości. To może prowadzić do różnic w tłumaczeniu umów pomiędzy krajami na zachodzie, gdzie ludzie są bezpośredni, jeśli chodzi o kontakty biznesowe. Przeciwieństwem są Japończycy, którzy są mało konkretni i uprzejmi.
6. Przez bardzo długi czas, Japonia dostarczała zgłoszenie patentowe Stanom Zjednoczonym w celu tłumaczenia. Od 2011 roku, Chiny zajmują drugie miejsce spośród dziesiątek tysięcy składanych zgłoszeń patentowych każdego roku. Szacuje się, że blisko 40 procent zgłoszeń pochodzi z Japonii od indywidualnych osób lub firm, to więcej niż od samych Amerykanów.
Japoński jest fascynującym językiem, jednym z głównych języków w międzynarodowym handlu. Nie jest to oficjalny język w Stanach, ale jest bardzo ważny w dziedzinie technologicznej, a dobra jego znajomość jest kolejnym stopniem w radzeniu sobie z językiem koreańskim.
Z względu na trudności w pisaniu i głębokim wpływie kultury na język, ważne jest, aby tłumacz dobrze radził sobie z językami zarówno jak i z kulturą tych języków. Brak płynności w japońskim tłumaczeniu może sprawić, że Twoje teksty będą błędne i nieprofesjonalne.
0 notes
Text
Pięć niezbędnych porad na udany projekt tłumaczeniowy
Jesteś dyrektorem światowego marketingu lub kierownikiem projektu i zadajesz sobie pytanie ,,Muszę przetłumaczyć te arkusze produktów w trzech językach. Nie znam języka. Jak rozpocząć ten projekt,,?
Mamy blisko 50 lat doświadczenia w biznesie tłumaczeniowym, dlatego możemy udzielić Państwu kilka podstawowych wskazówek, które pomogą podczas tłumaczenia projektu.
*Upewnij się, że Twoja docelowa grupa odbiorców i język pasują do siebie.
Powiedzmy, że myślisz o tłumaczeniu materiałów marketingowych z języka angielskiego na hiszpański. Czy kierujesz się osobami mówiącymi po hiszpańsku w Stanach Zjednoczonych, Kolumbii, czy Hiszpanii? Ponadto, co jeśli na rynku amerykańskim numeracja jest w formacie dziesiętnym? Powinno być w amerykańskim stylu(na przykład 0.1, 1,000) czy europejskim i latynoamerykańskim (na przykład 0,1, 1 000 czy 1.000)? Jeśli obierasz za cel ludzi, którzy posługują się językiem chińskim to którym krajem się sugerujesz: Tajwanem, Chinami, Hongkong?
*Wybierz firmę tłumaczeniową z bogatym doświadczeniem na rynku usług językowych z doskonałą obsługą klienta.
Zapewne pytasz o ofertę kilka firm tłumaczeniowych. Należy starannie wybrać taką, której oferta będzie dostosowana do twoich potrzeb.Tłumaczenie nie jest prostym zadaniem. Chcesz wybrać firmę, która będzie współpracować z Tobą poprzez odpowiadanie na pytania i dostarczanie wiedzy językowej, której szukasz. Dobry partner pomoże Ci osiągnąć sukces w językach. Musisz zaufać (musisz być pewny), że firma, którą wybrałeś, będzie ekspertem w projektach tłumaczeniowych w językach, których szukasz. Firma musi także być ekspertem w dziedzinie, w której chcesz tłumaczyć. Współpraca z właściwą firmą będzie miała decydujące znaczenie, kiedy chodzi o uzyskanie najlepszego tłumaczenia, pieniędzy i wysiłku. Musisz wykazać ogromne zaufanie, jeśli sam nie znasz języka!
*Zanim zaczniesz projekt zadaj jak najwięcej pytań doradcy klienta.
Jeśli nie wiesz jak Twoje projekty tłumaczeniowe będą wykonywane, spędź czas na rozmowie z doradcą klienta i zadaj tyle pytań ile potrzebujesz, aby upewnić się w swoim wyborze. Na przykład:
Jaki format pliku powinien być zgłaszany i jaki format przyjmie ostatecznie?
Opisać różnicę między jakością a szybkością?
Wymagania jakościowe formatowania:drukowanie lub gotowa prezentacja kontra orientacyjne ukształtowanie?
Wymagania językowe: jakie języki są tłumaczone z i na?
Czy firma tłumaczeniowa prowadzi obsługę DTP?
Jeśli twoje materiały zawierają obrazki z objaśnieniami (tekst osadzony w obrazach), upewnij się, że dostarczysz firmie pliki źródłowe (ilustrator lub Photoshop) na początku pracy. Odtworzenie wykresu kosztuje więcej niż umieszczenie przetłumaczonego tekstu w już gotowy wykres.
*Sprawdź czy twoje pliki źródłowe są kompletne, zanim przekażesz je do tłumaczenia.
Bardzo często, opóźnienie zmian projektu dotyczy niekompletnych plików źródłowych i dodatkowych zmian dla źródła plików po zaczęciu projektu. Jeśli chcesz uniknąć dodatkowych kosztów związanych z projektem, upewnij się, że twoje pliki źródłowe są kompletne. Dotyczy to wszystkich obrazków i wykresów.
Jeśli masz tylko plik PDF jako plik źródłowy, koniecznie przeczytaj tę poradę!
Zawsze najlepiej jest dostarczać oryginalne pliki źródłowe. Jeśli plik źródłowy jest tylko w formacie PDF możesz spodziewać się kosztów tłumaczenia. Samo przerobienie pliku PDF w nieuformowany plik tekstowy nie wystarczy. Przekształcony plik kosztuje dwa lub nawet trzy razy więcej w porównaniu do nowo stworzonego pliku tekstowego. Przejrzysty i nieprzekształcony plik tekstowy jest zawsze doskonałym plikiem źródłowym dla najlepszego przekładu języka, kosztów, jakości tłumaczenia i formatowania. Wielokrotnie, podczas przekształcania pliku PDF w plik tekstowy tracisz ukształtowanie, a nawet słowa. Pamiętaj, że to, co dostarczasz jako plik źródłowy jest tym na co będzie patrzył tłumacz. Jeśli dostarczysz niekompletny, źle sformatowany plik źródłowy, dostaniesz w zamian równie niekompletne i źle sformatowane tłumaczenie. Spędź więcej czasu na upewnieniu się, że dostarczysz najlepsze dostępne pliki źródłowe, jakie posiadasz.
Nikt nie lubi zmierzać się z trudnościami i przeszkodami. Spędzaj więcej czasu na wymaganiach pracy, które przekładasz nad rozpoczęcie projektu, abyś miał zapewnioną sprawną obsługę projektu. Nawet jeśli nie znasz języka, wiesz jak uniknąć dodatkowych kosztów, opóźnienia spowodowanych zmianami i innymi komplikacjami. Masz podany schemat, z którym musisz się zapoznać. Jakiekolwiek opóźnienia bądź niekompletne rzeczy wydłużą czas realizacji projektu i otworzą drzwi na popełnianie błędów tłumaczeniowych. Zgodnie z moją radą, poświęć czas przed zgłoszeniem projektu, abyś mógł otrzymać pracę w wyznaczonym terminie i w jakości, której oczekiwałeś.
Mam nadzieję, że te porady są przydatne. Pamiętaj, że wybór najlepszego partnera zaoszczędzi twój czas, pieniądze i wysiłek. Jednak to będzie nadal należało do ciebie, aby wykonać to w należytej staranności, skoro wiesz czym i dla kogo jest to tłumaczenie. Powodzenia w zarządzaniu twoimi projektami tłumaczeniowymi.
0 notes
Link
0 notes
Text
Przewodnik po Bułgarii
Język, kultura i etykieta
Fakty i statystyki
Lokalizacja: Europa Południowo-Wschodnia, leży nad Morzem Czarnym, pomiędzy Rumunią i Turcją
Stolica: Sofia
Ludność: ok. 7 450 349 ( Lipiec 2005)
Grupy etniczne: Bułgarzy 83.9%, Turcy 9.4%, Romowie 4.7%, i inni 2% (w tym także Macedończycy, Ormianie, Tatarzy, Czerkiesi) (spis ludności z 2001r.)
Religie: Bułgarski Kościół Prawosławny 82.6%, Muzułmanie 12.2%, pozostałe religie chrześcijańskie 1.2%, inne 4%
Język
● Bułgarski należy do grupy języków południowosłowiańskich. Posługuje się nim 12 milionów użytkowników w Bułgarii oraz na Ukrainie, Macedonii, Serbii, Turcji, Grecji i Rumunii. Język bułgarski dźwiękowo zbliżony jest do języka macedońskiego i jest blisko spokrewniony z językiem serbskim, chorwackim, bośniackim i słoweńskim.
● Język bułgarski jest pierwszym językiem słowiańskim w którym pisano. Pierwsze zapisy pochodzą z IX wieku i zostały stworzone przy użyciu głagolicy. Przez kolejne stulecia głagolica stopniowo była zastępowana przez wczesne wersje cyliricy.
● Pod koniec XVIII wieku za często stosować zasady pisowni opracowane przez rosyjskiego cara Piotra Wielkiego. W XIX wieku używano kilku wersji alfabetu, zawierających od 28 do 44 liter. W 1870 na popularności zyskał zaproponowany przez Marina Drinova alfabet składający się z 32 liter. Alfabet ten stosowany był aż do reformy językowej w 1945 roku, kiedy to usunięto część liter z alfabetu.
● Obecnie język bułgarski oparty jest na potocznie używanych formach i został znormalizowany po odzyskaniu przez Bułgarię niepodległości w 1878 roku. Podczas panowania osmańskiego wiele słów z języka tureckiego weszło do codziennego użycia. Zauważalne są również liczne zapożyczenia z łaciny, greki, języka rosyjskiego, francuskiego, włoskiego, niemieckiego oraz coraz więcej zapożyczeń z języka angielskiego.
Społeczeństwo i kultura
Religia
● Większość Bułgarów jest wyznawcami Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego.
● Kościół odgrywał ważną rolę w zachowaniu poczucia przynależności narodowej w szczególności podczas rządów osmańskich oraz rządów komunistów.
● Pomimo licznych prób rządu komunistycznego Kościół utrzymywał swoją mocną pozycję. Po upadku Związku Radzieckiego i Bułgarskiej Partii Komunistycznej nastąpiło ożywienie ruchów religijnych: zaczęto ponownie obchodzić święta kościelne, a chrzty i śluby kościelne zyskały na popularności.
Rola rodziny
● Rodzina jest podstawową komórką społeczną i centralnym punktem życia dla większości społeczeństwa.
● Dominują rodziny wielopokoleniowe.
● Pod jednym dachem do dziś żyje kilka pokoleń.
● Członkowie rodzin są na ogół bardzo blisko siebie, wspierają się i są dla siebie ogromnym wsparciem.
Społeczeństwo hierarchiczne
● Wspólna cechą dla społeczeństwa silnie ukierunkowanego na rodzinę jest hierarchiczny podział ról i odpowiadających im obowiązków.
● W Bułgarii szacunek oddawany jest osobom starszym oraz posiadającym pewną pozycję w społeczeństwie.
● W codziennych sytuacjach zawsze najpierw witane są osoby starsze, zgodnie z odgrywaną rolą. To im jako pierwszym podaje się obiad i częstuje najlepszym jedzeniem.
● Przywileje tę łączą się również z pewnymi obowiązkami, na przykład osoby te mają ostateczny głos podczas podejmowania decyzji.
Historia i kultura
● Bułgarzy są bardzo dumni ze swojej kultury i swojego dziedzictwa.
● Folklor i opowieści do dziś odgrywają ważną funkcję w społeczeństwie, w którym to historie i legendy przekazywane były z pokolenia na pokolenie.
● Są one przekazywane dalej w pieśniach poetyckich, różnych obrzędach, rytuałach, muzyce, tańcach, strojach oraz biżuterii.
Zwyczaje i etykieta
Powitanie i przedstawianie się
● Bułgarzy należą do społeczeństw dość formalnie podchodzących do pierwszych spotkań. Pierwsze spotkania mają formalny charakter i są powściągliwe.
● Na powitanie składa się mocny uścisk dłoni, bezpośredni kontakt wzrokowy i powitanie zgodne z porą dnia.
● Do ludzi należy zwracać się zgodnie z ich tytułem (jeśli jest znany) lub Panie "Gospodin" / Pani "Gospozha" po których następuje nazwisko.
● Tylko bliscy przyjaciele i rodzina zwracają się do siebie po imieniu i przytulają się lub całują przy powitaniu.
● Należy czekać na ruch ze strony Bułgarów, którzy sami wskażą kiedy znajomość może przejść na bardziej nieformalny stopień.
Wręczanie prezentów
● Prezenty wręczane są z okazji świąt Bożego Narodzenia, urodzin oraz podczas wizyt w mieszkaniu.
● Podstawową zasadą podczas wręczania prezentów jest to, że ich wartość nie może być zbyt wysoka, by nie wprawiać osoby przyjmującej prezent w zakłopotanie.
● Kiedy jest się zaproszonym na kolację miłym gestem jest kupienie kwiatów dla gospodyni oraz butelki alkoholu dla gospodarza.
● Należy unikać chryzantem, lilii oraz mieczyków, ponieważ są to kwiaty wykorzystywane przy pogrzebach. Należy również pamiętać, aby kupić nieparzystą liczbę kwiatów.
● Przy wręczeniu prezentów niemowlęciu należy pamiętać, by kupić nieparzystą liczbę prezentów.
● Przyjęte jest, że prezenty otwiera się zaraz po ich otrzymaniu.
Jedzenie
● Zasady zachowania przy stole w Bułgarii uważane być mogą za zwyczajne, ale kilka z nich wartych jest większej uwagi.
● Kiedy jest się zaproszonym do stołu, należy poczekać na wskazanie miejsca przez gospodarzy.
● Serwetki złożone są po lewej stronie talerza. Jeżeli pozostali goście rozkładają je na swoich kolanach, należy postąpić w ten sam osób. Oznacza to, że posiłek będzie miał formalny charakter.
● Należy poczekać na znak gospodyni, informujący, że można zacząć jeść..
● Nawet jeżeli jest się gościem honorowym, miłym gestem jest pozwolenie najstarszej osobie przy stole na rozpoczęcie posiłku.
● Nie należy opiekać łokci o krawędź stołu. Jednak dłonie powinny pozostawać widoczne przez cały czas.
● Proszenie o dokładkę jest oznaką uznania dla kucharza. Miłym gestem jest prośba o drugą porcję.
● Kieliszki uzupełniane są na bieżąco. Pozostawienie łyka napoju na dnie oznacza, że nie prosimy już o dolewkę.
Protokół i etykieta w biznesie
Powitanie i przestawianie się
● Na powitanie składa się mocny uścisk dłoni, bezpośredni kontakt wzrokowy i powitanie zgodnie z porą dnia.
● Uścisk dłoni wymieniany jest przy powitaniu i pożegnaniu.
● Do ludzi należy zwracać się zgodnie z ich tytułem (jeśli jest znany) lub Panie "Gospodin" / Pani "Gospozha" po których następuje nazwisko.
● Wizytówki wymieniane są podczas pierwszego spotkania.
● Protokół nie składa się z wielu zasad.
● Jeżeli firma działa już długo na rynku (25-50 lat) na wizytówce powinna się znaleźć data założenia.
● Wizytówka zawierać może tytuły naukowe.
● Tłumaczenie wizytówek nie jest obowiązkiem, ale z pewnością wywrze pozytywne wrażanie na odbiorcach.
Spotkania biznesowe
● W Bułgarii ważną rolę odgrywa budowanie relacji międzyludzkich. W dobrym tonie leży bliższe poznanie drugiej osoby przed przejściem do wspólnych interesów.
● Pierwsze spotkanie traktowane jest jako zapoznanie. Podczas kolejnych spotkań prowadzi się poważne rozmowy biznesowe.
● Aby w pełni przedstawić swoje plany, można zatrudnić tłumacza, któremu wcześniej przedstawia się swoja wizję.
● Kontakt wzrokowy odgrywa bardzo ważną rolę i świadczy o szczerości i zaufaniu.
● Wszelkie prezentacje powinny opierać się na faktach i być poparte statystykami. Jeżeli to możliwe, informacje powinny być prezentowanie wizualnie.
● Należy skupiać się na faktach i unikać zbyt gorliwych oświadczeń.
● Podczas omawiania szczegółów współpracy, rozmowy mogą postępować trochę wolniej.
● Bułgarzy nie zawsze trzymają się ostatecznych terminów. Wolą być przekonani, że wszelkie wątpliwości zostały wyjaśnione zanim doprowadzą negocjacje do końca.
● Należy być cierpliwym i nie przyspieszać toku spotkań. Najlepsze interesy ubijane są nocą.
● Spotkania przeważnie trwają dłużej niż początkowo zakładano. Nie należy ich przyspieszać.
● Należy zachowywać pełną formalność i profesjonalizm. Każde nieformalne zachowanie może zostać negatywnie odebrane.
● Bułgarzy wykazują tendencję do odpowiadania w okrężny sposób jeżeli obawiają się, że te informacje mogą zosta�� wykorzystane przeciwko nim. W celu uzyskania odpowiedzi na pytanie należy sformułować je inaczej i zadać ponownie.
Sprawdź ofertę profesjonalnych tłumaczeń języka bułgarskiego.
0 notes
Text
Mechanika techniczna w polskiej literaturze naukowej
Wraz z rozwojem liczby polskich uczelni technicznych oraz wydziałów zajmujących się kształceniem w dziedzinach nauk ścisłych, rośnie również liczba wydawanych na ten temat publikacji. Niektóre z nich dostępne są potem w formie akademickich podręczników, traktujących o takich zagadnieniach jak chociażby matematyka, fizyka i chemia lub tematy bardziej konkretne jak mechanika techniczna, podstawy projektowania, analizy i wykresy statystyczne. Taki rozwój literatury naukowej ma oczywiście sam pozytywny wpływ, ponieważ pozwala rozwijać się polskiej inteligencji, zaś samym studentom daje możliwość szerszego poznania danego zagadnienia – z kilku różnych stron i z różnych punktów widzenia. Nic więc dziwnego, że polskie książki techniczne i podręczniki w tym temacie bardzo często są tłumaczone na obce języki, zyskując uznanie zagranicznych fachowców i ekspertów. Dochodzi nawet do częstych sytuacji, gdy to zagraniczni naukowcy szukają odpowiedzi na kłopotliwe i problematyczne kwestie w literaturze polskiej, uchodzącej pod tym względem za wiodącą. Nic więc dziwnego, że w kwestiach chociażby matematycznych, statystycznych, technicznych i mechanicznych, to właśnie polskie podręczniki akademickie zawierają najczęściej największy zakres wiedzy, obejmując nie tylko zagadnienia ściśle związane z danym tematem (np. statystyką), ale również luźno z nim związane, które jednocześnie ułatwiają jego zrozumienie.
#Mechanika techniczna#Tłumaczenia techniczne#Literatura naukowa#Literatura techniczna#książka#matematyka#fizyka#chemia
0 notes
Text
Pojęcie i cele preambuły w aktach prawnych na podstawie Konstytucji i Ustawy o Ochronie Języka Polskiego
Preambuła zwana też- arenga- to wstęp do aktu prawnego, zazwyczaj o znaczeniu politycznym. Stylistyka wstępu jest wyniosła. Ma charakter uroczysty. Opisuje okoliczności wydania aktu oraz cele, jakim powinien on służyć. Określa kierunki i możliwe sposoby wykładni dalszych postanowień konstytucyjnych. Preambuła jest zawsze wyodrębniona przed pierwszymi przepisami danego aktu. Zawarte jest w niej kiedy akt został wydany.
Preambuły pochodzą ze średniowiecznych dokumentów, które jako pierwsze miały charakter normatywny i status prawny. Przykładem może być preambuła do Karty Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także do Ustawy o Języku Polskim. Preambuły używane są po to aby podkreślić znaczenie danego aktu prawnego. Pełnią funkcje honorową.
Wszystkie ważne akty prawne poprzedzone są preambułami. Mają charakter pomocniczy. Umieszcza się je aby pomóc czytelnikowi odnaleźć system wartości, w którym dana tożsamość ma swoje źródła, są pewnego rodzaju wskazówkami, co do zasad interpretacji poszczególnych artykułów konstytucyjnych.
Celem preambuły jest też stosowanie przepisów. Może mieć w określonych przypadkach znaczenie dla orzecznictwa konstytucyjnego, a zatem także dla dokonywanej wykładni prawa. Czasem w przypadku zaistnienia sporu interpretacyjnego w zakresie sensu danego postanowienia, to właśnie preambuła umożliwia stronom (a czasem niestety dopiero sądowi) ustalenie treści stosunku prawnego.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej jest najważniejszą ustawą w państwie. Poprzedzona jest wyniosłym wstępem zwanym preambułą, która jest jej normatywną syntezą. Wyraża esencję wartości i zasad znajdujących potwierdzenie i rozwinięcie w przepisach ujętych w rozdziały i artykuły Konstytucji. Ma istotne znaczenie polityczne, opisuje okoliczności wydania tego aktu i określa cele, jakim ma on służyć. Preambuła w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zaczyna się od słów,, W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny”-cel ustanowienia. Przytoczone we wstępie wydarzenia historyczne są źródłem określonych wartości i zasad konstytucyjnych. Arengama na celu zwrócenie uwagi na doniosły dla narodu moment dziejowy, wiążący się z odzyskaniem w 1989 roku pełnej suwerenności, akcentując przy tym szczególnie bogatą historię polskiej państwowości. W preambule została zawarta nigdzie później nieprzytoczona zasada pomocniczości, polegająca na zaspokajaniu przez państwo potrzeb zbiorowości lokalnych i regionalnych. Wyraża podziękowanie przodkom, którzy walczyli za naszą ojczyznę -,,Wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną”.
W Konstytucji Rzeczypospolitej preambuła ma na celu przywołanie tradycji. Nawiązuje do systemu wartości. Wśród których wymieniono poszanowanie wolności i sprawiedliwości, dialog społeczny, rzetelność i sprawność działania instytucji publicznych, poszanowanie i umacnianie praw obywatelskich i ich wspólnot. Przywołuje treści ideologiczne z których zbudowane jest państwo. Odwołuje się do Boga. ,,W poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem”. Opisuje go jako źródło prawdy, dobra, piękna i sprawiedliwości. Podkreśla chrześcijańskie dziedzictwo Narodu z jednoczesnym poszanowaniem przekonań tych, którzy nie podzielają wiary w Boga.
W preambule Pisze, że obywatele są: „Równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego – Polski”. Preambuła piszę też o wspólnocie z rodakami rozsianymi po świecie. Preambuła Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej ma również na celu nawoływanie do przestrzegania jej zapisów - zachowania „Przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi ”. Obecnie podstawowym aktem prawnym normującym prawną ochronę języka polskiego jest Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim. Ustawę poprzedza uroczysty wstęp zwany preambułą. W ustawie arenga opisuje dlaczego ochrona naszego języka jest ważna. Ma to na celu uświadomienie czytelnikowi jak ważny jest nasz ojczysty język. Uświadamia Polakom, że język polski stanowi podstawowy element tożsamości Polski oraz kultury narodowej. Ma duże znaczenie dla naszego państwa. Wstęp odwołuje się do historii „ Kiedy walka zaborców i okupantów z językiem polskim była narzędziem wynaradawiania”. Nakazuje Polakom ochronę języka polskiego, informuje że jest to obowiązek i powinność obywateli państwa Polskiego oraz wszystkich organów, instytucji publicznych i organizacji uczestniczących w życiu publicznym. Ma na celu uświadomienie czytelnikom, że ,,Polska kultura stanowi wkład w budowę wspólnej, różnorodnej kulturowo Europy, a zachowanie tej kultury i jej rozwój jest możliwy tylko poprzez ochronę języka polskiego”.
#preambuła#cele preambuły#konstytucja#ustawa#pojęcie preambuły#prawo#Ochrona prawna języka polskiego#Ustawa o języku polskim#Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
0 notes
Text
Manipulacja językowa
Podstawową cechą wypowiedzi, która łamie zasady etyczne jest manipulacja językowa. Komunikat musi przyciągnąć uwagę. Czasami odbiorca chce za pomocą nieczystych sztuczek wpłynąć na wybór odbiorcy, na jego poglądy, zachowanie. Dlatego spotykamy tu przesadę, kontrast, czasem żart i ironię. Do najczęstszych sztuczek językowych możemy zaliczyć: fragmentaryczność, stosowanie danych statystycznych, nawiązywanie do badań naukowych i powoływanie się na autorytety. Następnie używanie języka naukowego, wyrazów wartościujących, komplementowanie.
Etyka to ogólnie nauka o moralności, ukazuje ona różne koncepcje dobra, życia szczęśliwego. Etyka zaś słowa to pewne zasady poprawnościowe, grzecznościowe, które winniśmy stosować w określonych sytuacjach. Etyka wypowiedzi to znaczy rzetelność, uczciwość, grzeczność, odpowiedzialność za słowa w porozumiewaniu się z drugim człowiekiem, to zwracanie się do niego z dobrą intencją mówienia, to zgodność osobowości i czynów mówiącego z głoszonymi przez niego wartościami.
Dla prof. Bralczyka manipulacja jest ukrytym celem osoby wypowiadającej. Manipulacja dotyczy jednak bardziej relacji między nadawcą i odbiorcą, nie zaś użytych środków jako takich. Działania manipulacyjne są ukryte dla świadomości odbiorcy.
Manipulacja językowa to wykorzystywanie przewagi nadawcy nad odbiorcą, jako tworzenie wypowiedzi z ukrytym celem i jako działanie na emocje.
Działania manipulacyjne uznawane są, wedle cytowanego autora, za szczególnie szkodliwe i nieetyczne. Komunikat powinien być obiektywny, zgodny z prawdą, rzetelny, uwzględniający szacunek do odbiorcy. Niestety nie zawsze tak się dzieje. W manipulacji językowej najczęściej odbiorca posługuje się pozytywnymi wyrażeniami, aby zjednać sobie przychylność odbiorcy. Powołuje się na powszechność, typu
- Wszyscy wiedzą, że…
Często przywołuje się popularne cytaty, czy przysłowia, aby podkreślić łączność swojej wypowiedzi z tradycja, przeszłością. Często są używane pytania retoryczne. W mediach informacje często są przekłamane, no wyolbrzymione, ale podawane fakty są niesprawdzone. W rozmowach np. polityków stosuje się przekrzykiwanie, przerywanie wypowiedzi, wchodzenie w słowo, podnoszenie głosu a nawet jawne obrażanie rozmówcy.
Często spotykamy się z manipulacją językową, która łamie zasady etyczne w przemówieniach polityków. Charakterystyczne cechy języka polityków to: podział na „my”-„oni”, odwoływanie się do Polski, zmiana form osobowych, krytyka przeciwnika i wzbudzanie przed nim strachu przy jednoczesnym ukazaniu siebie jako alternatywy, żywa gestykulacja i regulowany odpowiednio do tematu ton głosu. Jedną z wartości objętych normą etyczną jest komunikowanie się językowe człowieka z człowiekiem. Dwie są najważniejsze zasady etycznej komunikacji językowej.
Pierwsza - mówienie do kogoś z intencją mającą na względzie jego dobro, druga - mówienie grzeczne, to jest bez używania przekleństw, wyrazów wulgarnych i nieprzyzwoitych. Etyka słowa to nie tylko stosowanie się do zasad poprawnościowych języka to także szanowanie swojego odbiorcy, to unikanie wyrazów wulgarnych, nacechowanych negatywnie, wartościujących. To przede wszystkim unikanie manipulacji słownej, która ma na celu wywołanie pewnej reakcji odbiorcy.
1 note
·
View note
Text
Tłumacz, jako łącznik we współczesnym świecie
Zakończenie zimniej wojny otworzyło granice między państwami, dając szansę na zbliżenia międzyludzkie, zarówno biznesowe, jak i prywatne. Ten otwarty świat potrzebował łącznika, który potrafił przetłumaczyć rozmowę i pismo z jednego języka na drugi, czyli profesjonalnych tłumaczy.
Przede wszystkim rozmowa
W kontaktach interpersonalnych przez rozmowę poznajemy drugą stronę. W relacjach biznesowych podpisanie kontraktu jest uwieńczeniem wcześniejszych ustnych uzgodnień. Podczas rozmowy można przekonać kontrahenta do zawarcia umowy, nawiązać nić porozumienia, wzbudzić zaufanie. W relacjach bezpośrednich rola tłumacza jest trudna i często stresującą. Tłumacząc rozmowę nie może posiłkować się literaturą, a przekład powinien być rzetelny.
Tłumaczenia ustne, w zależności od sposobu prowadzenia rozmów dzielimy na:
tłumaczenia symultaniczne,
tłumaczenia konsekutywne,
tłumaczenia szeptane,
tłumaczenia „zdanie po zdaniu”.
Tłumaczenia konsekutywne
Po zakończeniu wypowiedzi jednej ze stron tłumacz przekłada treść wypowiedzi na język docelowy. Ponieważ wypowiedź może być długa, podczas słuchania sporządza notatki, aby zachować spójność tłumaczenia i odzwierciedlić mowę w sposób rzetelny.
Tłumaczenia „zdanie po zdaniu”
Obecnie wykorzystywane są częściej niż tłumaczenia konsekutywne. Wypowiedzi są krótsze, tym samym przekład dokładniejszy i nie występuje ryzyko ominięcia szczegółów rozmowy.
Przygotowanie zawodowe
Kształcenie zawodowe tłumaczy w Polsce jest na najwyższym europejskim poziomie, a Karta Tłumacza zmodyfikowana w 1994 roku określa jego obowiązki i prawa.
0 notes
Photo
#XL8 – X = Trans + L = L + 8 = ate -> TRANSLATE (tłumaczyć, przetłumaczyć)
#T9N – T + 9 liter + N -> TRANSLATION (tłumaczenie, przekład)
#L10N – L + 10 LITER + N -> LOCALIZATION (lokalizacja)
#I18N – I + 18 liter+ N -> INTERNATIONALIZATION (internacjonalizacja, umiędzynarodowienie)
0 notes
Link
garść ciekawostek o popularnym wśród Polaków norsk
0 notes
Text
Kilka słów o Brazylii
Brazylia cieszy się jedną z najbardziej ekscytujących historii rozrostu ostatniej dekady, a piłkarski Puchar Świata i Olimpiada z pewnością zaznaczą ten kraj na mapie wiodących celów inwestycji. Jednakże, ta potęga Ameryki Łacińskiej jest uważana za jedno z miejsc stanowiących duże wyzwanie w budowaniu biznesu, dlatego posiadanie specjalistycznej wiedzy lokalnej zdecydowanie polepszy szanse sukcesu zamorskich przedsięwzięć.
Ostatnie szacunki sugerują, iż bycie gospodarzem Pucharu Świata i Olimpiady możę być dla Brazylii warte w pierwszym przypadku 3.5 miliarda dolarów, a w drugim 5 miliardów. Wskaźnik zaufania konsumenckiego jest stale wysoki, a 40 milionów Brazylijczyków, którzy wyszli z biedy w ciągu ostatnich dziesięciu lat, mocno zasiliło krajową klasę średnią. Co więcej, duży wzrost produkcyjny, młoda populacja i obfitość zasobów wprawia międzynarodowych inwestorów w ekscytację perspektywami kraju.
Kolejnym powodem do bycia podekscytowanym brazylijską gospodarką jest fakt, że po wielu kwartałach z rozczarowującymi wskaźnikami wzrostu, nadszedł powiew optymizmu odnośnie przyszłych poziomow wzrostu. Jeśli gospodarka prędko się podniesie, dla wielu światowych inwestorów będzie to znak do przeniesienia ich operacji, co zwiększy wskaźnik bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ). Jednak prowadzenie interesów w Brazyli jest na każdym kroku skomplikowane, dlatego organizacje chcące do nich przystąpić powinny wcześniej rozważyć parę rzeczy.
Państwo rozwijające się
Brazylia ciągle jest uważana za państwo rozwijające się, i chociaż często jest to uważane za początek „wysokich poziomów wzrostu”, to oznacza to także, że niektóre gałęzie gospodarki wciąż pozostają słabo rozwinięte. Baza konsumencka, środowisko regulacyjne i sfera inwestycji nie są tak dojrzałe jak w rozwiniętych krajach, dlatego muis to być wzięte pod uwagę.
Biurokracja
Reforma praw i regulacji otwierania i prowadzenia biznesów w Brazylii nie nadąża za rozwojem gospodarki, stawiając wiele przeszkód dla zamorskich korporacji.
Brazylia zajęła 125 miejsce ze 183 krajów na ostatnim corocznym raporcie globalnym Banku Światowego, który ocenia łatwość rozpoczęcia biznesu, załatwienia związane z zezwoleniami budowlanymi, rejestrowanie właśności i płacenie podatków. Rozpoczęcie biznesu w Brazylii zajmuje średnio 13 procedur i 119 dni roboczych, zezwolenia budowlane wymagają średno 17 procedur i 469 dni roboczych aby zostać zatwierdzonymi.
Korupcja
Brazyli stała się znana z wysokich poziomów korupcji wśród polityków i ludzi biznesu. Ostatni raport serwisu The Economist sugeruje jednak, iż kraj ten wreszcie jest gotowy na oczyszczenie się z niej, szacując, iż w 2013 większa część spraw korupcyjnych będzie kończyła się odpowiednim wyrokiem sądowym, powodując efekt zanikania tego procederu.
Finanse
Brazylijski boom ekonomiczny spowodował podniesienie cen w kraju, co z perpektywy finansowej oznacza, że prowadzenie biznesu może nie być tak tanie, jak się wydaje. Waluta zbliżyła się do innych wiodących walut, a ceny towarów wystrzeliły w górę. Krajowa giełda papierów wartościowych utknęła w miejscu, co czyni inwestowanie trochę bardziej zawiłym.
Podatki
Opodatkowanie w Brazyli potrafi przybrać postać nieprzewidywalnej bestii. Wiele rodzimych firm toczy boje z władzami o duże sumy spornych dochodów z podatków. Niedawny artykuł z The Economist zauważa, że “spory podatkowe są tak brazylijskie, jak bikini z frędzlami i samba”, podkreślając wiele szeroko znanych spraw, które obecnie przechodzą przez system prawny.
Pierwszeństwo firm lokalnych
Różnorodność gospodarki Brazylii sprawia, że wiele firm wchodzących na jej rynek postanawia zrobić to w partnerstwie z lokalnymi firmami. To sprawia, że zmiana jest mniej zakłócająca dla konsumentów, a także daje firmie kluczowy wgląd w lokalną gospodarkę.
Infrastruktura
Były brazylijski piłkarz Pele ostatnio rozpoczął atak na pełną skalę na rząd za brak rozwoju w ifrastrukturze, który miał miejsce w okresie przygotowań do Mistrzostw Świata 2014 i Olimpiady 2016. Rząd w końcu przebudził się i zrozumiał pilną potrzebę polepszenia infrastruktury kraju, rozporządzając przetargi na budowy dróg, kolei i lotnisk, a także zminejszając opodatkowanie transakcji finansowych związanych z paroma ważnymi projektami.
Technologia
Rozwój Brazyli jest hamowany przez brak technologii, jednak poczyniono wysiłki aby poprawić infrastrukturę w kraju. W rzeczy samej, ostatnimi czasy wiele nagłóków było poświęconych rozruchowi technologii, a duże korporacje obiecały zaangażowanie w gospodarkę; Microsoft zamierza zainwestować 100 milionów dolarów w Rio de Janeiro w przeciągu następnych czterech lat.
Lokalna siła robocza
Związki zawodowe mają w Brazylii duże wpływy i pomimo, iż ich osiągniecia doprowadziły do większego rozwoju rynku pracy, biznesy powinny mieć świadomość ich działania. Łatwo stać się ofiarą brazylijskich praw pracowniczych, które mają w sumie 900 artykułów i są ciężkie do śledzenia. Brak podporządkowania może prowadzić do grzywn i zszarganej reputacji.
Bariery eksportowe i importowe
Biznesy często natrafiają na komplikacje podczas eksportu i importu towarow. Większość zaimportowanych towarów jest przetrzymywana przez pewien czas w porcie, aby umożliwić wykonanie wszystkich procedur, a średni koszt od kontenera jest raczej wysoki. Podobne traktowanie dotyczy eksporu, w którym opuszczenie terytorium Brazylii zajmuje średnio 13 dni.
0 notes
Text
Brazylia
Brazylia, to tam w czerwcu 2014 roku odbyły się mistrzostwa świata w piłce nożnej, a w sierpniu 2016 roku rozpoczną się tam Letnie Igrzyska Olimpijskie. Gdy w kraju takim jak Brazylia odbywają się tego typu imprezy sportowe, ludność z całego świata przybywa aby dobrze się na nich bawić. Japońscy kibice z pewnością także tam się pojawią, aby wspierać swoje narodowe zespoły. Przy wyjeździe za granicę może jednak martwić nieznajomość lokalnego języka. W Brazylii ludzie posługują się brazylisjkim portugalskim, który różni się nieco od portugalskiego używanego w Portugalii. Skupmy się jednak na brazylisjkim portugalskim (potocznie zwanym w Japonii Bura Poru).
Dlaczego w Brazylii mówi się po Portugalsku?
Urzędowym językiem Brazylii jest portugalski. Brazylia jest tu wyjątkiem, ponieważ w innych krajach Ameryki Łacińskiej mówi się po Hiszpańsku. Dlaczego więc brazylijczycy używają portugalskiego? Aby znaleźć przyczynę, trzeba się cofnąć aż do czasów, gdy Hiszpania i Portugalia, wówczas dwa potężne kraje, toczyły walki o ziemie Ameryki Łacińskiej.
W 1494 roku Hiszpania i Portugalia podpisały Traktat z Tordesillas, w którym dzieliły się panowaniem nad ziemiami Nowego Świata. Traktat podzielił ziemie linią południka o współrzędnych 46 stopni i 37 minut, przyznając Portugalii wschodnią część, a Hiszpanii zachodnią. Z tego powodu z całej Ameryki Łacińskiej jedynie Brazylia leżąca we wschodniej części kontynentu przypadła Portugalii. W rezultacie portugalski stał się oficjalnym językiem Brazylii.
Różnice między portugalskim a Bura Poru
Pomimo wspólnej nazwy, między europejskim portugalskim a brazylijskim portugalskim występują znaczące różnice. Warto wiedzieć, że w tych językach istnieje niezliczona masa rzeczowników o tym samym znaczeniu, lecz całkiem innej pisowni, np.:
Ubikacja -> portugalski: casa de banho, brazylijski portugalski: banheiro
Skarpety -> portugalski: peúgas, brazylijski portugalski: meias
Podczas nauki portugalskiego należy uważać, aby nie pomieszać jego dwóch wariantów. W przeciwnym razie można nie być w stanie się w nim porozumiewać, nawet po bardzo intensywnej nauce. Podobnie, przy tłumaczeniu portugalskiego ważne jest upewnienie się w jakim miejscu dane tłumaczenie będzie używanie przed przystąpieniem do dzieła.
Zapotrzebowanie na kompetencje językowe Bura Poru stale rosną, nawet w Japonii
Powiększa się zapotrzebowanie na kompetencje językowe Bura Poru w Japonii. Żyje tam wiele Brazylijczyków, a także Chińczyków, Koreańczyków i Filipińczyków. Liczba Brazylijczyków mieszkających w prefekturach Aichi oraz Shizuoka rośnie szczególnie szybko ze względu na duże firmy motoryzacyjne położone na tych ziemiach. W niektórych regionach znaki w galeriach handlowych są zapisane, prócz Japońskiego, także w Bura Poru, nie w angielskim. Istnieje potrzeba nauki Bura Poru, dlatego w wielu miejscach w samej Japonii można się tego języka nauczyć. Większość materiałów do nauki portugalskiego sprzedwanych w Japonii jest napisana w Bura Poru. Biorąc pod uwagę, że Japończycy wyruszą do Brazylii na Igrzyska Olimpijskie, a także, ze w samej Japoni znajomość Bura Poru jest w ciągłym zapotrzebowaniu, bardzo prawdopodobne jest, że Bura Poru będzie budził coraz większe zainteresowanie Japończyków w przyszłości.
Ludzie skupiają uwagę na Brazylii i Bura Poru
Japończycy mówią o Brazylii jako o kraju położonym po przeciwnej stronie kuli ziemskiej. Jest ona tak odległa, że aby się tam dostać, trzeba przebyć pół globu. Jest ona jednak często odwiedzana przez ludzi z całego świata, w szczególności gdy jest krajem gospodarzem mistrzostw świata czy taż Igrzysk Olimpijskich. Podczas takich imprez kraj skupia na sobie uwagę całego świata. Nadchodząca Olimpiada budzi w Brazylii falę ekscytacji, jest to doskonała okazja na zainteresowanie się Bura Poru!
0 notes
Text
Czy język portugalski jest podobny do Hiszpańskiego?
Faktem jest, że język portugalski przypomina hiszpański. Nie trzeba być nawet dobrze obeznanym w obu językach, aby zauważyć, że są one do siebie zbliżone. Wystarczy tylko porównać do siebie portugalską i hiszpańską wersję tego samego tekstu. Wystarczą nawet napisy z etykiety płatków śniadaniowych. Gdyby nie charakterystyczne dla portugalskiego “m” (np. portugalskie sim kontra hiszpańskie sí) i “ão” (np. portugalskie educação kontra hiszpańskie educación) prawdopodobnie nie byłbyś w stanie zauważyć żadnej różnicy.
Języki można podzielić na rodziny. Największe europejskie rodziny języków to języki romańskie, germańskie i słowiańskie. Hiszpański i portugalski są językami romańskimi, dzielą więc one podobieństwa z innymi językami z tej rodziny, jak np. francuskim czy włoskim. Wszystkie one wywodzą się z łaciny i zachowały te same podstawowe cechy: taką samą kolejność słów w zdaniu, a także, np. sposób określania rodzajów rzeczowników pospolitych. Jednakże, ze wszystkch języków romańskich, do portugalskiego najbliżej jest hiszpańskiemu. Powszechnie używane formy prawie się nie różnią, “agua”, “sol”, “comer”, “bonito”, “desculpa”, ... System odmieniania cechuje się tymi samymi deklinacjami i logiką. Pomimo tych wszystkich podobieństw, istnieje wystarczająco wiele różnic i subtelności między nimi, by można było sklasyfikować je jako dwa osobne języki. Jedną z odmienności jest wymowa. Portugalski posiada dużo niewyraźnych dźwięków, jest bardziej płynny od hiszpańskiego, w którym słowa są bardziej wyodrębnione.
Oprócz tego, musimy także pamiętać o istnieniu wielu wariacji portugalskiego i hiszpańskiego. Europejski portugalski rożni się w brzmieniu od brazylijskiego albo afrykańskiego portugalskiego, a ludzie w innych częściach Ameryki Południowej i Łacińskiej używają hiszpańskiego, jednak przekręcają go na swój sposób. Wiedząc to można porównać hiszpański z portugalskim na wiele sposobów. W Ameryce Południowej różnica między tymi językami jest nieco mniejsza. Druga osoba liczby pojedynczej, “tu”, zanikła zarówno w portugalskim jak i hiszpańskim i została zastąpiona przez trzecią osobę “você” lub “usted”, podczs gdy w Europie jest jedynie używana w kontekstach formalnych. Kolejny przykład to takie samo użycie czasu, który w języku angielskim nosi nazwę present continuous. Tłumaczenie zdania “I am eating” (Jem.) na hiszpański używałoby podobnej konstrukcji gramatycznej i brzmiałoby “estoy comiendo”. Tak samo wyglądałoby to w brazylijskim portugalskim: “estou comendo”. W Portugalii jednakże, ludzie użyliby czasownika w formie bezokolicznikowej mówiąc: “estou a comer”. Te przykłady różnic między odmianami brazylijską i europejską portugalskiego pokazują, że hiszpańskiemu jest zdecydowanie bliżej do tej pierwszej.
Uprzednia znajomość języka hiszpańskiego podczas nauki portugalskiego może być zarówno pomocą, jak i przeszkodą. Rzeczywiście, czasami ciężko jest nie pomieszać obu języków, tworząc Portuñol, mieszankę hiszpańskiego i portugalskiego. Wystarczy rzucić okiem na nasz artykuł o wyrazach o podobnym brzmieniu lecz zupełnie innym znaczeniu, aby zobaczyć, jak źle może potoczyć się rozmowa, w której używa się słów hiszpańskich z myślą, że w portugalskim znaczą to samo.
Podsumowując, chociaż hiszpański jest podobny do portugalskiego, jego użytkownicy również muszą się go uczyć i ćwiczyć, prawdopodobnie tak samo ciężko, jak każde inne osoby, aby osiągnąć dobry poziom jego znajomości i poprawnie go używać.
0 notes
Text
Język „brazylijski”
Język to jeden z najważniejszych elementów składających się na narodową jedność Brazylii. Niemal 100% populacji mówi po portugalsku. Jedynymi wyjątkami są niektórzy członkowie zgrupowań amerykańskich Indian i mała liczba imigrantów, głównie z Japonii i Korei Południowej, którzy jeszcze nie zdążyli nauczyć się portugalskiego. Najważniejsze rodziny języków indiańskich to Tupi, Arawak, Carib i Gę.
Między portugalskim, którym mówi się w Brazylii, i tym, który jest używany w Portugalii jest mniej więcej tyle samo różnic, co między angielskim używanym w Stanach Zjednoczonych i tym, którym mówi się w Zjednoczonym Królestwie. Wewnątrz Brazylii nie ma żadnych dialektów, lecz jedynie umiarkowane różnice regionalne w akcentowaniu, słownictwie i użyciu rzeczowników i zaimków osobowych, a także w odmianie czasowników.
Język pisany, który jest jednolity w całej Brazylii, jest używany zgodnie z krajowymi zasadami pisowni i akcentowania, które od czasu do czasu ulegają poprawkom służącym uproszczeniu. Różnią się one nieco od zasad panujących w Portugalii. Brazylijski portugalski język pisany znacząco rożni się od języka mówionego i jedynie niewielka, dobrze wyedukowana część społeczeństwa potrafi się nim poprawnie posługiwać. Zasady gramatyki są złożone i pozwalają na większą elastyczność niż angielski albo hiszpański. Wiele obcokrajowców płynnie mówiących po portugalsku ma trudności z właściwą pisownią.
Ze względu na wielkość Brazylii, jej samowystarczalność i względną izolację, niewiele ludzi potrafi mówić w języku obcym. Angielski jest często nauczany w szkołach i coraz częściej także na prywatnych kursach. Zastąpił on francuski na miejscu głównego drugiego języka wśród wykształconych ludzi. Jako, że hiszpański jest podobny do portugalskiego, większość Brazylijczyków jest w stanie go zrozumieć, a wiele osób potrafi się też w nim komunikować, chociaż użytkownicy hiszpańskiego zwykle mają trudności w zrozumieniu mówionego portugalskiego.
0 notes
Text
Czym różni się wariant europejski portugalskiego od wariantu brazylijskiego?
Jako rodzona Brazylijka, która spędziła większość swojego życia w Portugalii, można powiedzieć, że mówię portugalskim w odmianie środkowoatlantyckiej. Czym więc różni się brazylijska i europejska odmiana języka portugalskiego? Ogólnie mówiąc, istnieje między nimi o wiele więcej podobieństw niż różnic, warto jednak odnotować kilka zmian w zakresie wymowy, słownictwa, gramatyki i pisowni.
Różnice w wymowie portugalskiego
Gdyby dało się to wszystko zmierzyć używając jednej skali, co jest oczywiście nie możliwe, powiedziałabym, że największe różnice leżą w wymowie. Gdy znalazłam się w Portugalii po raz pierwszy, bardzo ciężko było mi zrozumieć co mówią. Aby słuchać radia, potrzebowałam napisów. Nie było dla mnie problemem to, jak wymawiają słowa kończące się na s, np. dois (dwa), wymawiane jako dojsz w Portugalii i jako dojss prawie wszędzie w Brazylii, czy też słowa kończące się na te, jak quente (gorący), wymawiane jako kenczi w Brazylii (tak, t staje się cz), podczas gdy w Portugalii mówi się kent. Główną trudnością dla mnie było identyczne brzmienie wielu samogłosek, jeśli w ogóle były wymawiane. Tak więc costeleta (schab), wymawiane jako kosteleta w Brazylii, brzmiało dla mnie jak custluta; salada (sałata) wymawiane jako salada w Brazylii, brzmiało dla mnie jak slurda; bolo (ciasto) wymawiane jako bolu w Brazylii, brzmiało jak burl.
Łapanie autobusów i obrażanie nauczycieli
W zakresie słownictwa, trzeba szybko wyłapać różnice, inaczej daleko się nie zajdzie. W Brazylii złapać autobus znaczy pegar um ônibus/trem, podczas gdy w Portugalii mówi się apanhar um autocarro/comboio; telefon komórkowy to w Brazylii celular, ale w Portugalii to już telemóvel. Róznice leksykalne nie są jednak zbyt liczne i dość łatwo jest poradzić sobie z tymi najbardziej oczywistymi.
Trochę bardziej skomplikowane są słowa mające wiele znaczeń, w których niektóre z nich się pokrywają, a inne nie. Moja znajoma z Brazylii przeprowadziła się do Portugali i poszukiwała szkoły dla swoich córek. Gdy jedna ze szkół w mieście Coimbra wywarła na niej duże wrażenie, powiedziała do dyrektorki ‘Essa pedagogia é bárbara!’, co w Brazylii jest ogromnym komplementem znaczącym ‘Tutejsze nauczanie jest wspaniałe’. W Portugalii jednak, bárbaro nie oznacza ‘wspaniały’, tylko dosłownie ‘barbarzyński’ – zgadnięcie reakcji dyrektorki pozostawiam wam.
Gramatyka portugalskiego
W gramatyce także istnieją różnice. Niektóre są dość prostolinijne: w wyrażeniach takich jak np. ‘Już prawie kończę’, brazylijski portugalski używa rzeczownika odczasownikowego ‘(Eu) estou quase terminando’, podczas gdy europejski portugalski używa przyimka z bezokolicznikiem ‘(Eu) estou quase a terminar’. Portugalski to język, w którym możliwe jest ominięcie zaimka, jeśli wynika on z kontekstu, dlatego Eu umieszczono w nawiasach, jednakże tendecja do opuszczania zaimków jest o wiele większa w europejskiej odmianie portugalskiego.
Prawdopodobnie najbardziej skomplikowaną różnicą jest umiejscowienie zaimków enklitycznych (czyli np. zaimków, które można umieścić na końcu czasowników za pomocą myślnika lub jako osobne słowa na pozycji przed czasownikiem, w zależności od kontekstu). Zrozumienie zasad europejskiego portugalskiego zajęło mi całe lata: enklityki są połączone z czasownikami jak przyrostki, chyba że pojawi się jakaś partykuła jak np. zaprzeczenie (i cała lista wielu innych), która przeniesie je przed czasownik, co spowoduje, że myślnik stanie się nie potrzebny. Tak więc ‘Kocham Cię’ to Amo-te (wymawiane amt), a ‘Nie kocham Cię’ to Não te amo w europejskim portugalskim. Zwróćcie uwagę na to, jak te (ty) zostało przeniesione na przód (a także ominięcie Eu). Za to w Brazylii zaimki enklityczne zwykle są bezwzględnie umieszczane przed czasownikiem: Eu te amo/Eu não te amo. Ludzie używają enklityk po czasowniku jedynie w języku formalnym i pisanym, więc europejskie wyznanie miłości brzmiałoby w Brazylii bardzo patetycznie.
Formy zwrotu
Różnice w zwrotach są jednymi z najbardziej drażniących. Podczas jednej moich z pierwszych wizyt w Portugalii byłam na kolacji z chłopakiem i drugą parą. W pewnym momencie mężczyzna zapytał: A Ana quer mais café? (Czy Ana chce może więcej kawy?). Rozejrzałam się po pokoju w poszukiwaniu drugiej Any, co było głupotą, gdyż w ich mieszkaniu byliśmy tylko my. Dopiero lata później dowiedziałam się, że zwrot w tej formie to w Portugalii przyjacielski, ale dość oficjalny sposób zwracania się do osób na równym poziomie. W brazylii nigdy nie zwróciłbyś się do drugiego człowieka w trzeciej osobie w podobny sposób.
Pisownia portugalska
Wreszcie, odmiany pisowni. Niedawna reforma pisowni wyeliminowała mniej kluczowe różnice. W Portugali zwykło się pisać acto, a w Brazylii ato, co oznacza ‘działać’, ale w obu odmianach c nie było wymawiane, więc zdecydowano, że z nowymi zasadami ato będzie istniało w pisowniach po obu stronach Atlantyku. W Brazylii, ale nie w Portugalii, ludzie wciąż używali akcentu w słowach takich jak idéia (idea). Jako, że w obu przypadkach wymowa była taka sama, akcent usunięto, a nowa pisownia uznaje tylko ideia. Różnice w pisowni pozostają jednak w słowach z odmienną wymową, a więc ‘fakt’ jest pisany jako facto w Portugalii, ponieważ c jest wymawiane, i jako fato w Brazylii, gdzie nie jest.
Jakkolwiek się to pisze, faktem jest, że nawet mimo spędzenia więkoszości mojego życia w Portugalii, w chwili, gdy otworzę usta, ludzi są w stanie natychmiastowo stwierdzić, że pochodzę z Brazylii. Z drugiej strony w moim rodzimym kraju moi rodacy czasami zastanawiają się, skąd pochodzę.
0 notes
Text
Czym różni się język portugalski używany w Brazylii od tego używanego w Portugalii?
Czy brazylijski i europejski wariant portugalskiego to dwa rożne języki, czy może raczej dwie strony tego samego medalu? Aby się tego dowiedzieć, skonsultowaliśmy się z najbardziej szanowanym źródłem, jakie jest nam znane: pacynkami!
Wiele osób myśli, że po portugalsku mówi się w zupełnie ten sam sposób, niezależnie od kraju, w którym jest on używany. Dopiero rodzimi użytkownicy tego języka są świadomi silnych narodowych różnic. Zbadajmy więc kilka z nich pomiędzy europejskim (EB) i brazylijskim (BP) wariantem portugalskiego.
Akcenty
Niektórzy uważają brazylijski portugalski za przyjemny dla ucha ze względu na jego otwarte samogłoski, a europejski portugalski ma dla nich przytłumione i niewyraźnie brzmienie. Brazylijskie akcenty mają intonację, która jest dla obcych uszu silna i wyraźna, czyniąc BP łatwiejszym do zrozumienia i nauczenia się. Z powodu tych różnic w wymowie, przyzwyczajenie się do akcentu po drugiej stronie Atlantyku może zająć trochę więcej czasu.
Gramatyka i pisownia
Niektóre słowa mają inną pisownię. Dla przykładu, w EP recepcja to “receção”, podczas gdy BP dodaje jeszcze dźwięczne p w pisowni “recepção”. Ma to zastosowanie w słowach, w których litera p jest dźwięczna w BP i bezdźwięczna w EP.
Brazylijczycy cechują się kreatywnością w użyciu portugalskiego, zmieniając niektóre rzeczowniki w czasowniki. Pogratulowanie komuś po portugalsku wymaga użycia wyrażenia — “dar os parabéns” — jednak brazylijczycy czasami skracają je do jednego czasownika - “parabenizar”.
Kolejnym interesującym faktem jest asymilacja słów obcego pochodzenia do BP z przekręconą pisownią. Media (jako media masowe) to “mídia” w BP i “media” w EP; BP zapożycza słowo z amerykańskiego angielskiego ignorując jego korzenie w łacinie. EP adoptuje je z łaciny i zachowuje oryginalną pisownię. Ogólnie mówiąc, europejski portugalski jest mało skłonny do zmian i wybredny w asymilacji słów obcych.
Mowa formalna i nieformalna
W Brazylii do większości ludzi można się zwrócić używając słowa “você”, nie tylko w kontekstach nieformalnych, lecz także w niektórych sytuacjach formalnych, czyniąc z niego coś na kształt uniwersalnego i bezklasowego “you” w języku angielskim. Natomiast w Portugalii, “tu” jest używane wyłącznie w odniesieniu do przyjaciół i rodziny, a także w luźnych sytuacjach.
Mowa formalna i nieformalna może być źródłem dezorientacji dla brazylijskiego imigranta w Portugalii. Jeśli pomylisz “tu” z “você” w EP, nie uda Ci dobrze wypaść przed ludźmi i wyjdziesz na osobę nieuprzejmą, a nawet agresywną. Staje się to nawet jeszcze bardziej dezorientujące gdy zdasz sobie sprawę, że Portugalczycy nie wymawiają “você” wprost; to brzmi zbyt dosadnie, więc pozbywają się zaimka i odmieniają czasownik przez trzecią osobę liczby pojedynczej.
Słownictwo
Niektóre słowa w obu językach całkowicie się różnią. Oto poręczna lista.
Polski Brazylijski Portugalski Europejski Portugalski
Pociąg - Trem - Comboio
Autobus - Ônibus - Autocarro
Garnitur - Terno - Fato
Pośladki - Bunda - Rabo
Lody - Sorvete - Gelado
Kubek - Xícara - Chávena
Lodówka - Geladeira - Frigorífico
Brązowy - Marrom - Castanho
Wiele z tych różnic wprowadza w zdziwienie użytkowników portugalskiego z innych kontynentów i od czasu do czasu może prowadzić do załamania komunikacji, jednak ciekawość i brak strachu przed zadawaniem pytań szybko doprowadzają do rozwiązania wszelkich nieporozumień. Portugalczycy i Brazylijczycy wciąż mówią tym samym językem, choć przez lata ewoluował on w obu krajach w trochę inny sposób ze względu na różnice kulturowe i historyczne.
0 notes