#e drejta e autorit | Explore Tumblr Posts and Blogs

rregullatislame · 2 years

Text

Rreth të drejtës së autorit

Rreth të drejtës së autorit në përkthime, hulumtime dhe çështje të tjera që lidhen me të drejtat intelektuale në Islam.

Autor: Shejkh Muhamed Ibn ‘Umer Bazmul

Burimi: Bakkah.net

Përktheu: Alban Malaj

Me Emrin e Allahut. E gjithë lavdia i takon Allahut. Lavdërimet dhe bekimet qofshin mbi të Dërguarin e Allahut, si dhe mbi Familjen e tij, mbi Shokët e tij dhe të gjithë ata që e pasuan atë.

Ky vëlla pyet: Ç’gjykim ka ajo që njihet si “e drejta e autorit”? Po ju pyes sepse unë kam një faqe në internet në të cilën unë përkthej fetva të disa dijetarëve dhe studentëve të tyre. Pastaj, unë jap shërbimin tim në këto përkthime dhe në çdo gjë të nevojshme që lidhet me to, duke vendosur fusnota për suret dhe ajetet e Kur'anit, burimin e haditheve, si dhe jap sqarim për disa terma të cilat mund të hasen në fjalën e autorit të fetvasë. Duhet patur parasysh se unë nuk i përhap këto fetva apo këto artikuj veçse pasi që kam marrë leje nga autori. Kështu që, a kanë të drejtë ndokush që të marrë atë që vendos unë në faqen time dhe ta publikojë në faqen e tij?

Si përgjigje për këtë pyetje them: Kjo është një prej çështjeve dhe dukurive që janë shfaqur në këtë shekull, e cila njihet si “el-Hukuuk el-Fikrijjeh” [të drejtat intelektuale] apo “el-Hukuuk el-Ma’neuijjeh” [të drejtat morale].

Dhe ajo që është e qartë nga fjalët e Njerëzve të Dijes, ata të cilët e kanë studjuar këtë çështje, është se i jepet e drejta autorit të shkrimit, apo autorit të përkthimit, apo autorit të veprës për atë gjë që ka bërë, dhe askush nuk ka të drejtë që të transportojë nga fjalët e tij, për të cilat ai u lodh, derdhi mund, punoi dhe e publikoi në faqen e tij. Askush nuk ka të drejtë që ta marrë atë nga faqja e tij pa treguar autorin e saj apo pa marrë leje nga autori i saj. E me të vërtetë kjo është një formë shkeljeje e të drejtave.

Mirëpo disa prej Njerëzve të Dijes kanë bërë të ditur për një vërejtje tjetër, e cila është: se duhet të ketë njëfarë tolerimi për çështjet e Fesë, çështjet e Sheriatit, në mënyrë që dobia në to të jetë sa më e madhe, por me kushte. Prej këtyre kushteve:

01 - t’i atribohet dobia atij që e solli atë,

02 - të përmbushet amaneti i përcjelljes dhe përmendja e burimit me saktësi,

03 - të merret leje nëse është e mundur, ashtu siç e përmban Sheriati.

Dhe kuptimi i këtyre fjalëve të dijetarëve është që të ketë tolerancë në kompensimin financiar për këto të drejta intelektuale në çështjet që lidhen me Fenë.

Dhe kjo fjalë në realitet është një këndvështrim. Dhe Shejkh Salih el-Husejjin, Drejtori i Përgjithshëm i Kryesisë së Dy Harameve, e ka trajtuar këtë temë në një hulumtim të mirë që ka të bëjë me studimet rreth Sheriatit dhe Fik’hut.

Gjithashtu, prej hulumtimeve të mëherëshme që janë bërë në këtë fushë është edhe ai që ka bërë Dr. Fet`hi ed-Durajni. Ai e ka studjuar çështjen që lidhet me të drejtën intelektuale. Gjithashtu ka edhe një numër shkrimesh të tjera rreth kësaj çështjeje, dhe të gjitha ato nxjerrin përfundimin se:

01 - pronësia intelektuale dhe të drejtat e autorit janë legjitime dhe i përkasin hulumtuesit, autorit ose përkthyesit,

02 - nuk duhet të shkelet e drejta e tij,

03 - nëse ka ndonjë përfitim financiar (që lidhet me atë punën e bërë), atëherë ai e meriton atë më shumë se kushdoqoftë tjetër,

04 - nuk mund të nxirret përfitim nga kjo vepër, veçse pasi që të marret leje nga autori i saj, dhe pasi që të përmbushet amanetin në transportim dhe në atribuim,

05 - dhe të publikohet ajo vepër në atë formë me të cilën është i kënaqur autori i saj.

Kjo është ajo që di rreth kësaj çështjeje. Dhe Allahu e di më së miri.

Pyetje nga Musa Riçardson: Po nëse dikush merr disa nga përkthimet apo takhrixhate (nxjerrje të zinxhirëve të haditheve), apo punë të tjera që i bëri dhe i përktheu autori i tyre, dhe pastaj i vendos në faqen e tij pa ia referuar burimit nga i mori, ose pa vendosur ndonjë link (lidhje) të burimit apo ndonjë të dhënë tjetër. Atëherë çfarë duhet të bëjë ai dhe si të sillemi me atë kur bën një gjë të tillë?

Përgjigje nga Shejkh Muhamed Bazmul: Përgjigja për këtë pyetje është tek ajo që sapo thashë, se me të vërtetë ky veprim është shkelje ndaj pronës së vëllait të tij Musliman. Dhe ky veprim është i ngjashëm me vjedhjen sepse kjo është vjedhje e të drejtës së autorit. Dhe vjedhja sipas përkufizimit Sheriatik është marrja e gjërave me vlerë çerek dinari apo më shumë.

Sidoqoftë, unë them se është detyrë për atë që e ka bërë këtë veprim që ta fshijë materialin, të kërkojë leje nga pronari dhe të mos e publikojë atë derisa të marrë lejen e tij. Dhe nëse ai e ka shfrytëzuar këtë material, ka bërë ndryshime dhe ka tjetërsuar në të dhe ka mashtruar në të, atëherë kjo që ka bërë ai është krim ndaj autorit të materialit origjinal dhe krim ndaj mundit të këtij vëllait që bëri këtë përkthim apo mësim, dhe ky është veprim i pahijshëm.

Dhe s’ka dyshim që njerëzit që kanë frikë, që janë të kapur pas fesë dhe kanë devotshmëri kujdesen përherë që të arrijnë bereqetin. Porse bereqeti nuk arrihet në diçka duke ndjekur këtë rrugë. Dhe nëse informacioni merret me këtë rrugë, atëherë në të s’do të ketë bereqet. Nëse kjo bëhet në shit-blerje, i Dërguari (sal-lAllahu ‘alejhi ue sel-lem):

“Dy pjesëmarrësit në tregëti kanë të drejtën e zgjedhjes për sa kohë që nuk ndahen nga njëri-tjetri. Nëse thonë të vërtetën dhe sqarojnë, atëherë do të kenë bereqet në tregëtinë e tyre. Por nëse ata gënjejnë dhe fshehin, atëherë largohet bereqeti nga tregëtia e tyre.”

Kështu që, nëse çështja është e tillë tek shit-blerja, atëherë si do të jetë çështja për të drejtat e autorit që janë të lidhura me çështjet e Fesë, me çështjet e Davetit dhe me çështjet e Sheriatit? S’ka dyshim që bereqeti largohet nga kjo gjë dhe mbaron.

Madje edhe dijetarët e hershëm, Allahu pastë mëshirë për ta, kanë thënë, sikurse Ebu ‘Ubejd el-Kasim Ibn Sel-lam etj: “Prej bereqetit të dijes është referimi i çdo fjale atij që i ka thënë.”

“Prej bereqetit të dijes është referimi i çdo fjale atij që i ka thënë.”

Kështu që, nëse fiton ndonjë dobi nga dikush, atëherë thuaj: “Këtë dobi nuk e kam ditur më parë, e kam mësuar nga filani.” Ose: “Filani është ai që ma ka mësuar këtë dobi.”

Atëherë ç’mund të thuhet për dikë që vjen dhe merr kontributin e dikujt tjetër që ka punuar për muaj, për ditë të tëra, për orë të tëra, e merr kontribut ashtu siç është dhe pastaj e vendos në faqen e tij, madje pa treguar apo përmendur autorin e kësaj pune?! A është e lejuar kjo gjë? A është e hijshme kjo gjë?

Përgjigja në bazë të asaj që është e dukshme është se kjo nuk është e lejuar dhe se ai ka bërë një vepër për të cilën duhet të shpejtojë të bëjë teube – të pendohet nga ai veprim, t’i kërkojë ndjesë autorit të punës dhe t’i kërkojë leje për të.

Kurse autori i punës duhet bashkëpunojë me vëllain e tij se ndoshta ai ka qenë xhahil – injorant ose ndoshta ai ka qenë i rrëmbyer nga entuziazmi dhe nuk ia vuri veshin kësaj çështjeje. Prandaj ai duhet ta falë e të bashkëpunojë me të.

Dhe të gjithë duhet të përpiqen që t’ua mësojnë njerëzve këtë çështje. Dhe çdo njeri duhet të ruajë hakun e tjetrit dhe të mos ndodhin të tilla gjëra ku shkelen të drejtat (e njerëzve). Islami thërret për mbrojtjen e të drejtave si këto, në ruajtjen e tyre dhe në mos-shkeljen e mos-cënimin e tyre.

Dhe Allahu e di më së miri.

0 notes

poezidashurie · 4 years

Text

Shënimet e Sir Isaac Newton midis ‘thesareve’ të galerisë në internet të Kembrixhit

31 gusht 2020 Ndajeni këtë me Facebook Ndajeni këtë me Messenger Ndajeni këtë me Twitter Ndajeni këtë me Shpërndaje me Email E drejta e autorit të imazhit Libraria e Universitetit të Kembrixhit Titra e imazhit Një fletore e përdorur nga Isaac Newton nga viti 1661 është ndër artikujt e shtuar në një galeri të re në internet Një fletore e përdorur nga Sir Isaac Newton dhe “thesaret” e tjerë historikë janë shfaqur në një galeri të re falas online.

Biblioteka e Universitetit të Kembrixhit është bashkuar me Shtëpinë e Bardhë, Bibliotekën Britanike dhe të tjerët duke shtuar imazhe me rezolucion të lartë në sitin e Arteve dhe Kulturës të Google.

Artikujt gjithashtu përfshijnë artefaktin e tij më të vjetër të shkruar, një tabletë argjile 4000-vjeçare të vjetër.

Biblioteka tha se u lejoi përdoruesve të zmadhojnë objektet me shumë detaje dhe të lexojnë në lidhje me “rrëfimet magjepsëse prapa objekteve unike”.

E drejta e autorit të imazhit Libraria e Universitetit të Kembrixhit Titra e imazhit Kjo pllakë balte është shkruar nga një shkrues Sumerian rreth 2200BC Historia e Bibliotekës së Thesareve të Universitetit të Kembrixhit përfshin dorëshkrime, libra dhe objekte të tjera historike me rëndësi.

Bibliotekari i Kembrixhit Dr Jessica Gardner tha: “Me më pak njerëz në gjendje të udhëtojnë për momentin, partneriteti ynë me Google është një shembull i përsosur i sjelljes së bibliotekës tek miliona mendje kërkuese në të gjithë globin.”

Google Art dhe Kultura përmban rreth gjashtë milion objekte dhe lejon përdoruesit të vizitojnë galeritë praktikisht nga e gjithë bota.

Kompania tha: “Misioni ynë është të ruajmë dhe sjellim artin dhe kulturën e botës në internet, në mënyrë që të jetë e arritshme për këdo, kudo.”

Artikullin original mund ta gjeni tek Shënimet e Sir Isaac Newton midis ‘thesareve’ të galerisë në internet të Kembrixhit. Ky artikull eshte krijuar nga Poezi.

from Poezi https://www.poezi.org/shenimet-e-sir-isaac-newton-midis-thesareve-te-galerise-ne-internet-te-kembrixhit/ via IFTTT

#IFTTT #Poezi

0 notes

amandinanera · 4 years

Text

News - Flash per Vipat e huaj

Justin dhe Hailey Bieber do të ndërmarrin veprime ligjore kundër një kirurgu plastik, pas pretendimeve të këtij të fundit në lidhje me ndërhyrjet që Hailey mund të ketë bërë në fytyrë. Në një letër të siguruar nga E! News, avokatët e çiftit Bieber akuzojnë Dr. Daniel Barret për “përdorim të emrit, imazhit dhe famës” për të “reklamuar në mënyrë komerciale praktikën e kirurgjisë së tij plastike dhe për të përhapur pretendime të rreme”. Ai akuzohet gjithashtu se ka përdorur “pjesë të mbrojtura nga e drejta e autorit” referuar këngës “Sorry” të Justin Bieber në videon e tij. Dr. Barret tregon dy foto të Hailey-t dhe pretendon se ajo i është nënshtruar një ndërhyrjeje në hundë. Përpos rinoplastikës, ai thotë se Hailey ka konturuar nofullën, mollëzat dhe buzët./lapsi source https://www.zerion.net/vip/news-flash-per-vipat!/msg1331569/#msg1331569

0 notes

xhemilbeharaj · 5 years

Text

Ligji/ Burg kush bllokon rrugën dhe vret kafshët, 15 vite për armëmbajtje

Nga sot hyjnë në fuqi ndryshimet e reja të bëra në Kodin Penal, ku ashpërsime të dënimeve ka për disa vepra penale, si bllokimi i rrugës, armëmbajtja pa leje, e drejta e autorit, dhuna ndaj kafshëve (kush vret një kafshë apo e keqtrajton rrezikon deri në 2 vite burg), cenimi i sigurisë ushqimore, cenimi i sigurisë fizike të zyrtarëve apo funksionarëve publikë, e dhuna për shkak të detyrës.…

View On WordPress

0 notes

poezidashurie · 4 years

Text

Yegor Zhukov: Blloger kryesor i opozitës ruse është rrahur

7 orë më parë Ndajeni këtë me Facebook Ndajeni këtë me Messenger Ndajeni këtë me Twitter Ndajeni këtë me Shpërndaje me Email E drejta e autorit të imazhitKOMANDA ZHUKOVA Titra e imazhit Mbështetësit e Zhukov postuan një imazh të fytyrës së tij të mavijosur dhe të përgjakur në Facebook Një bloger i shquar i opozitës në Rusi, Yegor Zhukov, është rrahur në Moskë dhe është dërguar në spital për mjekim.

Policia ka nisur një hetim penal për sulmin.

Përkrahësit e tij postuan një foto në Facebook të fytyrës së tij të përgjakur dhe të fryrë. Sulmi ndodhi afër shtëpisë së tij të dielën në mbrëmje, thanë ata.

Në dhjetor, Z. Zhukov, 22 vjeç, u dha një tre vjet burg i pezulluar për “nxitje ekstremizmi”.

Ai u tha hetuesve “dy burra të paidentifikuar e kishin sulmuar atë në Rashchupkin Street dhe e plagosën atë”, tha një deklaratë e policisë e cituar nga agjencia e lajmeve Interfax.

Titulli i mediave Yegor Zhukov midis mbështetësve jashtë një gjykate në Moskë në 2019 Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov tha se policia po hetonte sulmin, duke shtuar: “Le të shpresojmë që ata që janë fajtorë do të identifikohen dhe ndëshkohen në përputhje me ligjin.”

Z. Zhukov tani është gjithashtu një komentator politik në radion ruse. Ai u arrestua gushtin e kaluar gjatë protestave kundër përjashtimit të kandidatëve të pavarur dhe të opozitës nga zgjedhjet e këshillit të Moskës.

Simboli i ri i opozitës ruse shmang burgun Më herët të Dielën, Z. Zhukov tha në kanalin e tij në YouTube se ai ishte refuzuar për një kurs master në kinema në Shkollën e Lartë Ekonomike prestigjioze të Moskës, pasi fillimisht u pranua për të. Ai e lidhi atë refuzim me këtë aktivitet politik.

Veçmas, Z. Peskov, zëdhënësi i Kremlinit, tha se ai ishte kundër lidhjes së sulmit me helmimin e dyshuar të luftëtarit më të famshëm të Rusisë kundër Presidentit Vladimir Putin, blogerin hetues Alexei Navalny.

Shqetësimi gjerman për Navalny Z. Navalny mbetet në kujdes intensiv në një gjendje kome të shkaktuar në Gjermani, duke vuajtur nga helmimi i dyshuar i agjentit nervor.

Ekipi i Navalny sheh Kremlinin prapa sulmit Navalny dhe arsenali i helmeve ekzotike të Rusisë Gjermania i ka bërë thirrje Rusisë që të bëjë më shumë për të sqaruar helmimin e dyshuar. Z. Navalny u dërgua nga Rusia nëntë ditë më parë. Të premten spitali tha se ai ishte në një gjendje të rëndë, por të qëndrueshme.

Mbështetësit e tij besojnë se ai u helmua nga një filxhan çaj që piu në një aeroport në Tomsk në Siberi, para se të hipte në një fluturim.

Duke komentuar marrëdhëniet me Rusinë, Ministri i Jashtëm i Gjermanisë Heiko Maas tha se ata ishin nën “re të errëta”.

“Sanksionet mbeten në vend, dhe do për aq kohë sa baza për to nuk ndryshon. Dhe për momentin ka gjithashtu disa re të errëta dhe natyrisht ne presim që Rusia të kontribuojë më shumë në sqarimin e çështjes Navalny sesa është aktualisht “

Artikullin original mund ta gjeni tek Yegor Zhukov: Blloger kryesor i opozitës ruse është rrahur. Ky artikull eshte krijuar nga Poezi.

from Poezi https://www.poezi.org/yegor-zhukov-blloger-kryesor-i-opozites-ruse-eshte-rrahur/ via IFTTT

#IFTTT #Poezi

0 notes