#dal dy dir

[thecrazyworldbuilder]

Just some random pseudo-norse syllables

Perhaps just take two random syllables to create a nordic/scandinavian inspired name. Serndul, Binfern, Varslyn...

bal bam ban bar barl barm barn barr bars bart bas bel bem ben ber berl berm bern berr bers bert bes bil bim bin bir birl birm birn birr birs birt bis bjal bjam bjan bjar bjas bjel bjem bjen bjer bjes bjil bjim bjin bjir bjis bjol bjom bjon bjor bjos bjul bjum bjun bjur bjus bol bom bon bor borl borm born borr bors bort bos bral bram bran brar bras brel brem bren brer bres bril brim brin brir bris brol brom bron bror bros brul brum brun brur brus bryl brym bryn bryr brys bul bum bun bur burl burm burn burr burs burt bus byl bym byn byr byrl byrm byrn byrr byrs byrt bys dal dam dan dar darl darm darn darr dars dart das del dem den der derl derm dern derr ders dert des dil dim din dir dirl dirm dirn dirr dirs dirt dis dol dom don dor dorl dorm dorn dorr dors dort dos dul dum dun dur durl durm durn durr durs durt dus dyl dym dyn dyr dyrl dyrm dyrn dyrr dyrs dyrt dys fal fam fan far farl farm farn farr fars fart fas fel fem fen fer ferl ferm fern ferr fers fert fes fil fim fin fir firl firm firn firr firs firt fis fjal fjam fjan fjar fjas fjel fjem fjen fjer fjes fjil fjim fjin fjir fjis fjol fjom fjon fjor fjos fjul fjum fjun fjur fjus fol fom fon for forl form forn forr fors fort fos fral fram fran frar fras frel frem fren frer fres fril frim frin frir fris frol from fron fror fros frul frum frun frur frus fryl frym fryn fryr frys ful fum fun fur furl furm furn furr furs furt fus fyl fym fyn fyr fyrl fyrm fyrn fyrr fyrs fyrt fys gal gam gan gar garl garm garn garr gars gart gas gel gem gen ger gerl germ gern gerr gers gert ges gil gim gin gir girl girm girn girr girs girt gis gol gom gon gor gorl gorm gorn gorr gors gort gos gul gum gun gur gurl gurm gurn gurr gurs gurt gus gyl gym gyn gyr gyrl gyrm gyrn gyrr gyrs gyrt gys hal ham han har harl harm harn harr hars hart has hel hem hen her herl herm hern herr hers hert hes hil him hin hir hirl hirm hirn hirr hirs hirt his hjal hjam hjan hjar hjas hjel hjem hjen hjer hjes hjil hjim hjin hjir hjis hjol hjom hjon hjor hjos hjul hjum hjun hjur hjus hol hom hon hor horl horm horn horr hors hort hos hral hram hran hrar hras hrel hrem hren hrer hres hril hrim hrin hrir hris hrol hrom hron hror hros hrul hrum hrun hrur hrus hryl hrym hryn hryr hrys hul hum hun hur hurl hurm hurn hurr hurs hurt hus hyl hym hyn hyr hyrl hyrm hyrn hyrr hyrs hyrt hys kal kam kan kar karl karm karn karr kars kart kas kel kem ken ker kerl kerm kern kerr kers kert kes kil kim kin kir kirl kirm kirn kirr kirs kirt kis kjal kjam kjan kjar kjas kjel kjem kjen kjer kjes kjil kjim kjin kjir kjis kjol kjom kjon kjor kjos kjul kjum kjun kjur kjus kol kom kon kor korl korm korn korr kors kort kos kral kram kran krar kras krel krem kren krer kres kril krim krin krir kris krol krom kron kror kros krul krum krun krur krus kryl krym kryn kryr krys kul kum kun kur kurl kurm kurn kurr kurs kurt kus kyl kym kyn kyr kyrl kyrm kyrn kyrr kyrs kyrt kys lal lam lan lar larl larm larn larr lars lart las lel lem len ler lerl lerm lern lerr lers lert les lil lim lin lir lirl lirm lirn lirr lirs lirt lis lol lom lon lor lorl lorm lorn lorr lors lort los lul lum lun lur lurl lurm lurn lurr lurs lurt lus lyl lym lyn lyr lyrl lyrm lyrn lyrr lyrs lyrt lys mal mam man mar marl marm marn marr mars mart mas mel mem men mer merl merm mern merr mers mert mes mil mim min mir mirl mirm mirn mirr mirs mirt mis mol mom mon mor morl morm morn morr mors mort mos mul mum mun mur murl murm murn murr murs murt mus myl mym myn myr myrl myrm myrn myrr myrs myrt mys

nal nam nan nar narl narm narn narr nars nart nas nel nem nen ner nerl nerm nern nerr ners nert nes nil nim nin nir nirl nirm nirn nirr nirs nirt nis nol nom non nor norl norm norn norr nors nort nos nul num nun nur nurl nurm nurn nurr nurs nurt nus nyl nym nyn nyr nyrl nyrm nyrn nyrr nyrs nyrt nys pal pam pan par parl parm parn parr pars part pas pel pem pen per perl perm pern perr pers pert pes pil pim pin pir pirl pirm pirn pirr pirs pirt pis pol pom pon por porl porm porn porr pors port pos pul pum pun pur purl purm purn purr purs purt pus pyl pym pyn pyr pyrl pyrm pyrn pyrr pyrs pyrt pys ral ram ran rar rarl rarm rarn rarr rars rart ras rel rem ren rer rerl rerm rern rerr rers rert res ril rim rin rir rirl rirm rirn rirr rirs rirt ris rjal rjam rjan rjar rjas rjel rjem rjen rjer rjes rjil rjim rjin rjir rjis rjol rjom rjon rjor rjos rjul rjum rjun rjur rjus rol rom ron ror rorl rorm rorn rorr rors rort ros rral rram rran rrar rras rrel rrem rren rrer rres rril rrim rrin rrir rris rrol rrom rron rror rros rrul rrum rrun rrur rrus rryl rrym rryn rryr rrys rul rum run rur rurl rurm rurn rurr rurs rurt rus ryl rym ryn ryr ryrl ryrm ryrn ryrr ryrs ryrt rys sal sam san sar sarl sarm sarn sarr sars sart sas sel sem sen ser serl serm sern serr sers sert ses sil sim sin sir sirl sirm sirn sirr sirs sirt sis sjal sjam sjan sjar sjas sjel sjem sjen sjer sjes sjil sjim sjin sjir sjis sjol sjom sjon sjor sjos sjul sjum sjun sjur sjus sol som son sor sorl sorm sorn sorr sors sort sos sral sram sran srar sras srel srem sren srer sres sril srim srin srir sris srol srom sron sror sros srul srum srun srur srus sryl srym sryn sryr srys sul sum sun sur surl surm surn surr surs surt sus syl sym syn syr syrl syrm syrn syrr syrs syrt sys tal tam tan tar tarl tarm tarn tarr tars tart tas tel tem ten ter terl term tern terr ters tert tes til tim tin tir tirl tirm tirn tirr tirs tirt tis tol tom ton tor torl torm torn torr tors tort tos tul tum tun tur turl turm turn turr turs turt tus tyl tym tyn tyr tyrl tyrm tyrn tyrr tyrs tyrt tys val vam van var varl varm varn varr vars vart vas vel vem ven ver verl verm vern verr vers vert ves vil vim vin vir virl virm virn virr virs virt vis vol vom von vor vorl vorm vorn vorr vors vort vos vul vum vun vur vurl vurm vurn vurr vurs vurt vus vyl vym vyn vyr vyrl vyrm vyrn vyrr vyrs vyrt vys wal wam wan war warl warm warn warr wars wart was wel wem wen wer werl werm wern werr wers wert wes wil wim win wir wirl wirm wirn wirr wirs wirt wis wol wom won wor worl worm worn worr wors wort wos wul wum wun wur wurl wurm wurn wurr wurs wurt wus wyl wym wyn wyr wyrl wyrm wyrn wyrr wyrs wyrt wys zal zam zan zar zarl zarm zarn zarr zars zart zas zel zem zen zer zerl zerm zern zerr zers zert zes zil zim zin zir zirl zirm zirn zirr zirs zirt zis zol zom zon zor zorl zorm zorn zorr zors zort zos zul zum zun zur zurl zurm zurn zurr zurs zurt zus zyl zym zyn zyr zyrl zyrm zyrn zyrr zyrs zyrt zys

#name generation #name generator #naming #names

[cydrhos]

Gwthiwch!

#Cymru #baner yr undeb #annibyniaeth #andrew r t davies #oliver dowden #sir fynwy #dal dy dir

[mrmrswales]

The Duke of Cambridge has become Patron of the National Emergencies Trust for 2020.

Kensington Palace

The announcement came as The Duke spoke with grassroots charities who are recipients of the NET’s Coronavirus Appeal.

On Thursday 9th April The Duke of Cambridge talked via videolink to local charities in Yorkshire and Powys, Wales about the challenges they are facing and how they are using NET funding to support their communities.

The Duke heard first from Moorlands Community Charity in the East Riding of Yorkshire, who run a food bank and are delivering freshly cooked hot meals to increasing numbers of isolated individuals. They have seen a significant rise in referrals to the service since the outbreak of Covid-19. The charity is also delivering one of the Government Support Hubs to care for the critical needs of isolated residents in the community, and accessed NET funding extremely quickly in order to purchase emergency rations of female sanitary products, nappies, baby milk powder and toilet rolls, that had been in short supply due to stockpiling.

On his call to Dal Dy Dir - a community farm in Powys, Wales that supports people with disabilities and other marginalised groups - The Duke heard how the organisation have been changing the way they work to meet the guidelines of isolation. Dal Dy Dir have been using NET funding to continue offering support to families caring for children with challenging behaviours, in addition to distributing food parcels to the community and growing emergency supplies of vegetables to ensure the increased demand for food delivery to their vulnerable users can be met.

The Duke spoke at the launch of the National Emergencies Trust in November 2019 and launched their Coronavirus Appeal in March which has since raised millions of pounds.

The NET was created in 2019 as a result of discussions held within the charitable sector about how to effectively respond to national emergencies following recent devastating tragedies, including the Grenfell Tower fire, and the terrorist attacks in London and Manchester in 2017. The Trust works collaboratively with charities and other bodies to direct public donations to NET appeals, and to distribute funds fairly and efficiently through community foundations across the UK.

[cambridge-sussex]

The Duke of Cambridge this afternoon held a Meeting via video link with the Moorlands Community Charity, Goole, East Riding of Yorkshire, who have received funding from the National Emergencies Trust coronavirus appeal.   His Royal Highness afterwards held a Meeting via video link with Dal Dy Dir, near Newtown, Powys, who have received funding from the National Emergencies Trust coronavirus appeal.

Court Circular | 9 April, 2020

#William #Duke of Cambridge #britishroyalfamily #CC #CC: W

[elymaiis]

“Dal dy dir! Ethiopia Newydd yn dyfod cyn hir”

#soundcloud #link #my content #my music #covers #rock #music

[berdimtv-blog]

“Aşgabat 2017”-ä batly gadamlar bilen!

Gün­ler bi­zi “Aş­ga­bat 2017”-ä ýa­kyn­laş­dyr­ýar. Gün-gün­den taý­ýar­lyk iş­le­ri has-da ýyg­jam­laş­ýar. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da ker­wen gu­rap gel­ýän ýyl­la­ryň her bi­riniň do­wa­myn­da ama­la aşy­ryl­jak be­ýik mak­sat­lar­dan, dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýän il bäh­bit­li iş­ler­den ge­lip çyk­ýan ady­na eýe bol­ýar. Bu bol­sa “Sag­dyn­lyk. Ru­hu­be­lent­lik. Dost­luk” di­ýen üç sö­zi özü­ne şy­gar edi­nen Ýa­pyk bi­na­lar­da we sö­weş sun­ga­ty bo­ýun­ça V Azi­ýa oýun­la­ry­nyň ge­çi­ril­jek ýy­ly­na aý­ra­tyn be­zeg ber­ýär. Bi­r-bi­ri­ne sa­byr­syz­lyk bi­len es­ta­fe­ta ta­ýa­jy­gy­ny ge­çi­rip, uly hy­juw bi­len ýe­ň­şe ym­ty­lýan tür­gen­le­re ça­lym ed­ýän bu bag­ty­ýar gün­ler Ýa­pyk bi­na­lar­da we sö­weş sun­ga­ty bo­ýun­ça V Azi­ýa oýun­la­ry­na bo­lan hö­we­si bir-bi­ri­ne ge­çi­rip, öňe bar­ýar. “Aş­ga­bat 2017”-niň ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ril­me­gi sag­dyn nes­liň ke­ma­la gel­me­gi­ne, hal­ka­ra de­re­je­sin­de us­sat tür­gen­le­ri­mi­ziň ýe­tiş­me­gi­ne, ýurt­da olim­pi­ýa he­re­ke­ti­niň giň­den ýaý­baň­lan­ma­gy­na, jem­gy­ýet­de meý­le­tin­çi­lik he­re­ke­ti­niň ös­me­gi­ne, ýaş­la­ryň köp dil öw­ren­mä­ge hö­wes­le­ri­niň art­ma­gy­na oňyn tä­si­ri­ni ýe­tir­er. Sport baý­ram­çy­ly­gy­nyň ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ril­me­gi bi­len bag­ly al­nyp ba­ryl­ýan ýo­ka­ry dep­gin­li taý­ýar­lyk iş­le­ri­niň ro­waç­lan­ma­gyn­da meý­le­tin­çi­le­riň hem aý­ra­tyn or­ny bar. Ge­çi­ril­jek çä­rä­niň gyz­ga­laň­ly ama­la aşy­ryl­ma­gyn­da, myh­man­la­ry göw­ne­jaý gar­şy­la­mak­da, ola­ra hyz­mat et­mek­de, al­nyp ba­ryl­ýan sport çä­re­le­ri­ni dö­wür­le­ýin met­bu­gat­da wa­gyz et­mek­de meý­le­tin­çi­le­riň ýar­da­my ulu­dyr. Oýun­la­ra ýar­dam­çy bol­jak hü­när­men­le­riň umu­my sa­ny 11 mü­ňe go­laý bo­lup, ola­ryň 10 mü­ňü­si meý­le­tin ýar­dam­çy­lar­dyr. Hä­zir­ki wagt­da Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Türk­men döw­let uni­wer­si­te­tin­de Meý­le­tin­çi­ler mer­ke­zi he­re­ket ed­ýär. Mer­kez­de 1083 sa­ny meý­le­tin­çi ta­lyp­la­ra iň­lis di­li, arap, pars, türk dil­le­ri öw­re­dil­ýär. El he­re­ke­ti ar­ka­ly dü­şün­dir­mek, Bra­ýe­liň elip­bi­ýi­ni öw­ret­mek bo­ýun­ça hem okuw sa­pak­la­ry ge­çil­ýär. Meý­le­tin­çi­ler ýö­ri­te mak­sat­na­ma bo­ýun­ça “Aş­ga­bat 2017”-ä gat­naş­jak Azi­ýa we Okea­ni­ýa ýurt­la­ry­nyň ge­og­ra­fi­ki ýer­le­şi­şi, ta­ry­hy, me­de­ni­ýe­ti ba­ra­da, Türk­me­nis­ta­nyň ta­ry­hy we me­de­ni ýa­dy­gär­lik­le­ri, te­bi­ga­ty, ösüm­lik we haý­wa­nat dün­ýä­si ba­ra­da mag­lu­mat­la­ry iç­gin öw­ren­ýär­ler. Ýe­ne-de san­ly­ja gün­ler­den paý­tag­ty­myz­da ge­çi­ril­jek Ýa­pyk bi­na­lar­da we sö­weş sun­ga­ty bo­ýun­ça V Azi­ýa oýun­la­ry­ny ýo­ka­ry de­re­je­de we gu­ra­ma­çy­lyk­ly ge­çir­mek mak­sa­dy bi­len, meý­le­tin­çi­le­ri­miz di­ňe bir uni­wer­si­te­ti­mi­ziň çä­gin­de gu­ral­ýan sa­pak­la­ry öz­leş­dir­mek bi­len çäk­len­män, eý­sem, beý­le­ki ýo­ka­ry okuw mekdepleriniň ta­lyp ýaş­la­ry bi­len hem okuw sa­pak­la­ry­ny geç­ýär­ler, hal­ka­ra ýa­ryş­la­ry­na meý­le­tin­çi hök­mün­de gat­naş­ýar­lar. Aş­ga­bat­da Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň Mil­li Olim­pi­ýa ko­mi­tet­le­ri­niň 45-si­niň hem-de Okea­ni­ýa ýurt­la­ry­nyň Mil­li Olim­pi­ýa ko­mi­tet­le­ri­niň 19-sy­nyň we­ki­li­ýet­le­ri­ni ýyg­na­jak bu ägirt uly baý­ram­çy­ly­gy giň­den be­ýan et­mek mö­hüm we­zi­pe­le­riň bi­ri­dir. Dün­ýä­niň 64 döw­le­tin­den tür­gen­le­riň 5 müň­den gow­ra­gy spor­tuň 21 gör­nü­şin­de, şol san­da kon­kur­da we türk­men gö­re­şin­de güýç sy­na­ny­şar. Spor­tuň bu gör­nüş­le­ri hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň tek­li­bi bo­ýun­ça oýun­la­ryň mak­sat­na­ma­sy­na gi­ri­zil­di. Bu iri sport çä­re­sin­de müň­ler­çe adam­lar – tür­gen­ler, žur­na­list­ler we jan­kö­ýer­ler öz­le­ri üçin sag­dyn­ly­gyň we ru­hu­be­lent­li­giň ýur­dy hök­mün­de Türk­me­nis­ta­ny açyp bi­ler­ler. Met­bu­gat we elekt­ron ne­şir­le­rin­de ýer­leş­di­ril­jek ha­bar­lar, hal­ka­ra te­le­ýaý­lym­lar­da gör­ke­zil­jek gep­le­şik­ler döw­le­ti­mi­ziň ga­za­nan­la­ry bi­len iç­gin ta­nyş­ma­ga ýar­dam eder. Dün­ýä­niň sport dur­mu­şyn­da­ky iri çä­re ýur­du­my­zyň gö­zel­li­gi­ni, köp­dür­lü­li­gi­ni we gaý­ta­lan­ma­jak keş­bi­ni, myh­man­sö­ýer­li­gi­ni, äh­li ugur­lar­da iş­jeň we ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­ga taý­ýar­ly­gy­ny gör­kez­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Mu­nuň özi Ýa­pyk bi­na­lar­da we sö­weş sun­ga­ty bo­ýun­ça V Azi­ýa oýun­la­ry­nyň “Sag­dyn­lyk. Ru­hu­be­lent­lik. Dost­luk” di­ýen şy­ga­ryn­da öz be­ýa­ny­ny tap­ýar. Da­şa­ry ýurt­lular üçin türk­men, rus we iň­lis dil­le­rin­de ýö­ri­te ne­şir­le­ri taý­ýar­la­mak, Türk­me­nis­ta­nyň Döw­let ha­bar­lar agent­li­gi bi­len bi­le­lik­de Türk­me­nis­ta­nyň Sport ba­ra­da­ky döw­let ko­mi­te­ti­niň saý­ty­ny dö­ret­mek şol iş­le­riň bir bö­le­gi­dir. Olim­pi­ýa şä­her­ji­gin­de il­kin­ji ge­zek gur­lan mo­no­rels ýo­ly Azi­ýa oýun­la­ry döw­rün­de uly meş­hur­ly­ga eýe bo­lar. Da­şa­ry ýurt­ly myh­man­lar­da ýat­dan çyk­ma­jak tä­sir gal­dy­rar. Mo­no­rels üç ot­lu­dan yba­rat bo­lup, sü­rü­ji­den da­şa­ry ola­ryň her bi­ri­ne üç sa­ny wa­gon bi­rik­di­ri­len. Ot­ly­nyň her bi­ri­ne 70 adam ýer­le­şip, bir sa­ga­dyň do­wa­myn­da sy­gym­ly­ly­gy bo­ýun­ça 810 ada­ma hyz­mat et­mä­ge müm­kin­çi­li­gi bar. De­mir ýo­luň uzyn­ly­gy 5138 metr­dir. Onuň 8 du­ral­ga­sy bar. Bu ýol bi­len aja­ýyp Olim­pi­ýa şä­her­ji­gi­niň için­de sport top­lu­my­na, ýa­şa­ýyş ja­ýy­na, myh­man­ha­na­la­ra is­len­dik wagt­da ba­ryp bol­ýar. Soň­ky ýyl­lar­da Azi­ýa oýun­la­ry­na türk­men tür­gen­le­ri­niň taý­ýar­lyk de­re­je­si­niň me­se-mä­lim ar­tan­dy­gy äş­gär­dir. Di­ňe şu ýy­lyň ýe­di aýyn­da tür­gen­le­ri­mi­ziň hal­ka­ra ýa­ryş­la­ry­nyň 91-si­ne gat­na­şyp, 474 me­da­la, şol san­da 152 al­tyn, 151 kü­müş we 171 bü­rünç me­da­la my­na­syp bo­lan­dy­gy hem bu aý­dan­la­ry­my­zy tas­syk­la­ýar. Ga­za­ny­lan me­dal­la­ryň sa­ny­nyň ge­çen ýyl­da­ka ga­ra­nyň­da, 96 me­dal ar­tan­dy­gy ez­ber tür­gen­le­ri­mi­ziň “Aş­ga­bat 2017”-niň jem­leý­ji ýa­ryş­la­ryn­da-da üs­tün­lik­li çy­kyş edip, bag­ty­ýar il­deş­le­ri­mi­zi be­gen­dir­jek­dik­le­ri­ne umyt bag­lad­ýar. Bu hut şeý­le hem bo­lar! Bu ägirt uly sport baý­ram­çy­ly­gy dün­ýä­de Türk­me­nis­ta­nyň at-ab­ra­ýy­ny öň­kü­den-de be­len­de gö­te­rer. Ýer ýü­zün­de gö­zel paý­tag­ty­my­zyň, uly ýe­ňiş ga­za­nan türk­men tür­gen­le­ri­niň ady ar­şa ga­lar. Şeý­le bag­ty, ýat­dan çyk­ma­jak gün­le­ri bi­ze peş­geş ber­ýän Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­za bi­ziň al­kyş­la­ry­myz tü­ke­nik­siz­dir!

[cymdeithasceredigion]

Eisteddfod Gŵyl Dewi Cymdeithas Ceredigion 2017

Y  Buddugolion

  Gwobr Goffa Pat Neil

Cerdd gaeth neu rydd (heb fod dros 40 o linellau) neu ysgrif neu stori fer heb fod dros 2000 o eiriau ar y testun ‘Encil’ neu ‘Encilio’

Gŵyl Gerddoriaieth Gymraeg, Llangrannog, bob haf

Un gronyn o Langrannog a’n try’n ôl i’n Tír na nÓg a’i ogof o atgofion. Yr haf a’r Urdd yw’r fro hon i’n co’, lle bu’r tro i’r traeth yn anadl i’n hunaniaeth - a Bica’n rhoi ei hanwes i ni; lle deuem yn nes trwy fân siarad; bu’n adeg “’da’n gily’ mewn tywy’ teg”. Gennym bu grym geiriau rhydd o gilio at ein gilydd. A Bica’n dal ein hanes, nawr yr Ŵyl sy’n rhoi in wres cwmnïaeth, ar draeth a dry yn wlad drwy adeiladu llwyfan iaith - a llifwn ’n ôl i’r gad, o wlad lai hudol.

Fe fyn ein torf angorfa’n y fan hallt, a’i hufen iâ. Heddiw, mae’n plant ar ’sgwyddau, a’n cân sy’n eu bywiocáu mewn bro sy’n ceincio encil â phob cytgan a chân chwil. Ym Mae’r eigion mor agos, daliwn dir yn hir, hyd nos a dan nesáu, cadwn sŵn yma, heno, lle mynnwn oedi’r haul, rywfaint, dros dro a chael hud y machludo. Nôl a Mla’n (Philippa Gibson)

  Englyn Ysgafn: Athro neu Athrawes

Athro  Cyn-athro Gwyddoniaeth

 Oherwydd rhyw gamgymeriad   - a’n lab 

     Bron dod lawr mewn ffrwydrad,

  Fe yrrom  (yn ddifwriad)     

  Athro fry i ‘dŷ ei Dad’.

 Wedi Elwch Tawelwch (Dai Rees Dafis)

Telyneg: Petheuach

Ers diwrnod ei chynhebrwng

Rwy’n cilio draw bob dydd  

I roddi swp o flodau

Ar ben y crugyn pridd,

Ond methu wnaf yn ddyddiol 

Wrth gyrraedd adre’n ôl

I ddidol yr holl fanion

Adawodd ar ei hôl.

Garmon (Dai Rees Dafis)

Cywydd:  ‘Cymydog’ neu ‘Cymdoges’ (Daeth dau gywydd gan yr un bardd i’r brig!)

Cymydog

O ymyl tref y ‘Brymi’

Daeth fandal i’n hardal ni

Yn ofid i’n cynefin.

Rhyw foi wnaeth ffoi dros y ffin

A dod i roi ei law drom

I wanu pawb ohonom.

Dod i’n seintwar i chwar

A dod ag iaith gydag  e’,

A dod â’i holl  wybodaeth

Er mwyn dysgu’r Cymry caeth,

A dweud am rinweddau da

Ei hunan a’i Fritania.

Ei  Brydeindod  wrthodais,

Casáu  oeddwn sŵn y  Sais. 

Mi es yn llawn emosiwn

I  fygwth yr horwth  hwn,

A’n ddi-wraidd ciliodd y rôg,  -

Ymadael wnaeth cymydog.

Rhys Gethin (Dai Rees Dafis)

Cymdoges  

Mae’r hen lodes drws nesaf

Â'i gwên fel heulwen yr haf,

Un fronnog, nid yw'r Frenni

Hoffus mor siapus â hi.

Un â'i gwallt yn aur i gyd

Yn hofran fel cae hyfryd

O wenith,  un â'i chanol

Yn fain, heb lawer o fol.

Yn amal rhag ei siomi

Yr af i'w chysuro hi.

Niagra o serchowgrwydd

Yn ddiarbed red yn rhwydd.

Y mae'n weithred gyffredin

Dros y ffens ar draws y ffin

I hon dorheulo’n yr haf

Yn dor-noeth i'r darn eithaf.

Dros oror i'm diddori

Arlwy fwy ni welaf i.

 Yn ei hing, pan fo angen

Newid bwlb yn codi'i ben,

Neu gorryn newydd gyrraedd

Ei gwâl a hithau'n rhoi gwaedd -

Daw'r wŷs sy'n fy nenu draw,

Wastad mae'n alwad ddistaw;

Ond mae rhyw nod i 'mywyd

O gael hon i'm galw o hyd:

Waeth rwy'n medru ei helpu hi'n

Wahanol, -  a'i bodloni. 

Willie Drws Nesaf (Dai Rees Dafis)

Cân Ysgafn: Fy Maniffesto i

Uchelgais mawr fy mywyd bod yn Gynghorwr Sir,

Mae gen i'r cymwysterau i gyd a dweud y gwir.

Sef mod i'n eithaf dioglyd a mod i'n brin o sens

A chadw mas o drwbwl, trwy eistedd ar y ffens.

Cyhoeddaf faniffesto yn addo yr holl fyd,

Ac os caf i fy ethol fe'i cadwaf oll i gyd.

Yn gyntaf mae rhaid cofio pe byddwn yn cael cais

I godi ty yn rhywle, fe'i rhoddwn os yn sais

Ac os bydd athro gwanllyd ac awydd gwella'i swydd

Bydd ffowlyn yn fy helpu, gwneud penderfyniad rhwydd.

Bob twll sydd yn yr heol o Mwnt i Ffosyffin,

Gwnaf siwr fod bois y cownsil, yn mynd i dynnu'u llun,

Mae eisiau golau trydan drwy'r pentref coeliwch fi

Gan fod yn wir mawr angen cael lamp o flaen tŷ ni.

Rhaid cofio am yr henoed, fe af i ar fy llw,

Rhoi canpunt bob Nadolig, gan mod i'n un o nhw

Fe fyddaf ym mhob pwyllgor, os fydd hi'n bwrw glaw,

Ac os fydd mater pwysig, fe fyddai'n cadw draw 

Mae'n awlwg bydd pob elw yn mynd er lles i chwi,  

Dim ond fod swm sylweddol yn mynd i mhoced i  

Chwi welwch felly mod i yn haeddu cael fy lle,

A chofiwch yn y Leion bydd rhywbeth gwell na te.

Pe digwydd i mi golli, gwnaf gais i'r Cyngor Bro,

A maniffesto newydd, cymerant hwy bob tro.

 Donald Trump (Emyr Davies, Pen-rhiw)

 Parodi ar emyn Watcyn Wyb: “Rwy’n gweld o bell y dydd yn dod”

  Rwy’n gweld o bell y dydd yn dod

Bydd pob cyfandir is y rhod

O’r golwg dan y dŵr.

A holl ynysoedd maith y byd

Yn uno yn un môr i gyd

Yn dawel a di-stŵr.

  Mae holl wyddonwyr mwya’r wlad

Yn llwyr cytûn, a heb nacâd,

Am sail y newid hyn.

A Phen y Fan â’r Bannau Mawr

Yn gofyn pryd y daw yr awr

Ânt hwy o dan y llyn.

Mab y Mynydd (Gareth Evans)

  Llythyr yn gofyn am iawndal

Sea View                                                                  Edityr

Pentrecagal                                                              Western Mail

Wales                                                                       Cardiff

                             ��                                                  Anwil Mr Edityr

Fi’n hala’r llithir hwn atoch chi yn Gwmbrag, so hwnnw’n dda iawn ond ma’n Sisneg i yn wathach.  Fel hyn ma hi, fe weles i adfert yn y Western Mail yn colym y Lonli Harts a feddyles i bod rhywun yn fan ni odd yn siwto fi i’r dim.

 Fi wedi bod yn byw wrth yn hunan os blinidde a meddwl o’n ni bidde câl gwraig yn eitha neis.

 Oedd yr adfyrt yn gweud fod Penlopi yn thryti tw, gwallt hir gole, llygad du a bod hi’n cyrfi. Fe ffones i’r fenyw a fe wedodd y galle i ddod men wthnos.

 Fe es i’n streit i byrnu gwely a fe ges i wely dwbwl newy yn shop secon hand. Achos bod ni’n ddou wedyn fe brynes i bot arall i roi dan y gwely rhag ofan fidde un pot ddim yn ddigon. Odd ise pyjamas arna’i wedyn achos o’n ni ddim wedi gwisgo pethe felny oddi ar bod y pregethwr cwrdde mawr wedi cysgu da fi.  Odd y crys gwlanen yn iawn ond ma fe bach yn fyr yn y ffrynt. Wedyn oedd yn rhaid i fi bapuro’r parlwr a papur dyc ef blw pinc a blode fel dant y llew arno fe.

 Ta beth fe ddath y fenyw gyda Bwcabys a oedd hi’n weddol glir bod i sell by date hi wedi paso os blinidde. Odd ci da hi fyd rhyw fwngrel debyg iddi. Weles i ddim o’i lliged hi achos odd hi’n gwisgo glasis houl a dim ond canol mis Ionawr odd hi. A son am y cyrfs, odd  gida hi ddigon o rheiny ond bod nhw i gyd yn y manne rong.  Ar ol dwarnod fe wedes i wrthi Cyfod dy weli a rhodia a cer nol da’r bys cinta. Ma bach o dreni achos o’n ni’n dachre lico’r ci.

 So chi’n gweld Mr Edityr mod i wedi mynd i lot o goste i gal y fenyw ma pris y ffôn gwely dwbwl pot a papur wal.  Nawr te sa i’n gweld bod rhaid i fi fod yn y golled ma achos bod chi wedi gweud celwidde am y fenyw ma. Fe ise cal condenseshon. Licen i chi setlo yn weddol glou achos ma’r geir wedi beni dedwi.  Os na fiddwch chi’n talu a setlo’r cwbwl ar unweth fe fiddai’n hala Dai Rees Pendre a Emyr Penrhiw draw, dou foi dynsheris.  Peth arall os na fidda i’n cal y shec fidda i byth yn prynu’r Western Mail to a Mr Edityr fe allwch i hwpo fe lan rwle peth cinta bore Llun. Fe wedi hala’r bil miwn gida’r llithir ne fidde’n i’n codi am ddou stamp i chi. Fe dynes i’r papur wal rhydd a mynd nol ag ef i’r shop ond ballodd y boi a rhoi’r arian nol. So Mr Edityr pay up achos fi’n meddwl bod chi yn trwbwl lan hyd ych cesel a nes lan falle.

                                                  Iwyrs Trwli

 Wil

 O.N. Anghofies i weid fod V.A.T. ar y pot a bod hyn yn ecstra ar y bil.

  Wil  (Emyr Davies, Pen-rhiw)

 Erthygl adda i Bapur Bro: “Enwau Ffermydd”

Rydyn ni’n cael ein hatgoffa’n gyson erbyn hyn fod angen cofnodi enwau gwreiddiol tai a ffermydd a lonydd yn ein hardaloedd. Y rheswm, wrth gwrs, yw bod cynifer o’r rheiny’n diflannu o flaen ein trwynau, a ninnau’n gwneud dim ond ysgwyd pen a dwrdio’r rhai sy’n gyfrifol am ddileu neu newid yr enwau gwreiddiol.

Am ryw reswm does dim cymaint o newid bwriadol i’w weld yn digwydd gydag enwau ffermydd. Ai am nad yw ffermydd yn cael eu codi o’r newydd i’r un graddau â thai annedd, efallai? Ynte ai oherwydd mai disgrifio nodweddion y tir y mae’r rhan fwyaf o enwau ffermydd? Tybed?

Gallaf feddwl am lond dwrn o ffermydd sy’n gyfarwydd i ddarllenwyr papur bro y Gambo ac sydd i gyd o fewn rhyw filltir a hanner i’w gilydd, bob un yn disgrifio natur y tir, fel Pant-glas, Rhos-wen, Fron-las, Pant-coch, Dôl-werdd, Llwyn-du, Gors-lwyd. Hynny yw, rhyw fath o ymgais i gyfleu tir gwlyb, sur neu ambell ddarn tir gwell na’i gilydd fel Pant-glas, Fronfelen.

Mewn mannau eraill fe gewch enwau sy’n nodi tyfiant naturiol yr ardal, yn enwedig y coed amlycaf, fel Maesyderi, Rhydonnen, Helyg Fawr/Helyg Fach, Fronfedw, Maesyfedwen, Dolgelynen, Llwyncelyn. Ac wrth geisio cyfleu disgrifiad o leoliad fferm (waeth dyna oedd diben enwi ffermydd gan mwyaf yn wreiddiol), roedd yn bwysig iawn nodi unrhyw nodweddion daearyddol - afonydd a nentydd, bryniau, dolydd, pantiau ac yn y blaen. Cymerwch y ffermydd niferus sydd ar hyd glannau rhai o’r afonydd sy’n llifo i’r môr yng ngwaelod Ceredigion. Rhwng tua Tre-main a’r Ferwig fe welwch Nant-mawr (gwrywaidd, sylwch, nid ‘nant fach’), Nantycroi, Ffynnon-cyff, Ffrwdwenith, Ffynnon-wen, ac ati.

Mae’r gair ‘esgair’ yn eithaf cyfarwydd, hefyd, sef cefnen gymharol uchel o dir, yn cyfateb i ‘ridge’ yn Saesneg. Fe welwch Esgaireithin, Esgaironnen, Blaenresgair, Esgairwilym ar hyd y cwm i lawr i Dre-saith. Sgwn i pwy oedd y Gwilym hwnnw, waeth mae ei enw i’w weld ar fwy nag un tŷ yn ardal Blaen-porth, er enghraifft, Dolwilym, Caerwilym.

Yn aml iawn hefyd fe gewch enwau ffermydd sy’n gwneud dim mwy na dweud yn union beth yw eu lleoliad, fel Dyffryn,Troed-y-rhiw, Penrallt, Pen-lan, Pen-cnwc. Neu eu prif weithgarwch, fel y Felin neu’r Efail.

Ond erbyn hyn dydy pob enw ddim mor hawdd inni geisio’i esbonio. Ymhlith yr enwau ffermydd mewn rhan o gynefin y Gambo fe gewch Canllefaes (Fach a Fawr), sef ‘canllef’ a ‘maes’, Hen air yw ‘canllef’ am frwydyr, felly, maes y frwydr. Heb fod ymhell wedyn mae Cytir Mawr a Cytir Bach. Ystyr ‘cytir’ yw ‘cyd’ a ‘tir’, hynny yw, yr hen arfer o rannu tir yn lleiniau gweddol fach a theuluoedd yn ffermio’u llain eu hunain. Mae Crugmor ym Mhen-parc, wrth gwrs, yn dod o ‘crug mawr’ drwy ddatblygiad naturiol yr iaith. Ac mae Cryngae Mawr ym Mlaenannerch hefyd wedi datblygu’n naturiol o ‘crwn’ a ‘cae’, sy’n rhoi disgrifiad perffaith o natur y fferm yn yr hen ddyddiau. Ond beth yw tarddiad gwreiddiol Castell Pridd a Chastell Nadolig? Fe wyddom nad ystyr bresennol y gair ‘nadolig’ sy yma, ond beth?

Dydy enwau pobol ddim mor gyffredin mewn enwau tai a ffermydd, er eu bod nhw i’w gweld weithiau, er enghraifft, Treddafydd, Castell Hywel, Beddgeraint. Mae Hewl y Bowls ym Mlaen-porth wedi’i henwi ar ôl asiant un o stadau mawr yr ardal, a dywed rhai bod ardal Gogerddan wedi’i henwi ar ôl codi’r Neuadd i ferch Plas Gogerddan ger Aberystwyth ar ei phriodas. Mae yna ddamcaniaeth hefyd fod Lôn y Ladi ym Mlaen-porth wedi’i henwi ar ôl un o ladis y plas.

Mae enwau seintiau ar ffynhonnau yn gyffredin iawn, a ffermydd wedi cymryd yr enwau hynny. Mae yna nifer o enwau diddorol ar ffermydd yn ardal Ponthirwen (neu Ponthirwaun neu Ponthirwern?). Mae rhai ohonyn nhw’n awgrymu eu bod yn gysylltiedig ag arfer y pererinion o deithio o ffynnon i ffynnon ar eu ffordd o’r mynachlogydd, er enghraifft Ystrad Fflur, i Dyddewi, waeth roedd Tyddewi yn ganolfan bwysig ar raddfa genedlaethol yn y blynyddoedd cynnar. Yn wir, roedd dwy bererindod i Dyddewi yn cyfateb i un i Gaersalem fawr ei hun. Mae’r enwau Ffynnongripil a Thafarn y Bugail yn awgrymu bod i’r ffynhonnau hyn rinweddau pwysig iawn i wella afiechydon. Mae Ffynnon-fair, Ffynnon-gog, Ffynnon Fendigaid, Ffynhonnau, Ffynnon-wen a Ffynhonwen yn adnabyddus i bawb, mae’n siŵr.

Er yr holl gyfoeth enwau sydd o’n cwmpas ni bob dydd, a ninnau heb fod yn eu gwerthfawrogi nhw’n llwyr bob amser, efallai, mae’n drist dweud bod rhai hen enwau ffermydd wedi diflannu yn ystod ein cyfnod ni, ddarllenwyr y Gambo, ac yn gwneud hynny o hyd, debyg iawn. Mi fydda i weithiau’n dyfalu pryd aeth hen dyddyn bach y Crucwyn ym Mlaenannerch â’i ben iddo? Roedd yna lôn fach i lawr at y fferm o’r ffordd fawr gyferbyn â’r Capel, ond gan fod y cloddiau wedi’u dymchwel i greu perci mwy o faint, mae’r lôn a’r enw hefyd wedi mynd.   Crug gwyn oedd yr ystyr wreiddiol, mae’n debyg, ac wedi datblygu’n naturiol yn Crucwyn. Ac mae Pwll Melyn ar ben Hewl Tanyreglwys hefyd wedi’i sychu a’r enw wedi diflannu. Ond diolch byth, mae rhai o’r enwau hyn yn parhau yn enwau’r perci.

Chwilotwr (Mary Jones, Hoddnant)

  Cyfansoddi emyn ar gyfer  Cymanfa Ganu Gyd-enwadol 

O gyfeiriad yr ucheldir

Llifa’r nentydd glân i lawr

Gan ymuno gyda’i gilydd

I roi grym i’r afon fawr,

A daw’r afon yn ei thro

I ddiwallu angen bro.

 O gyfeiriad Ebeneser,

Capel Mair a’r eglwys blwy’

Anfon neges mae’r cantorion

Am eu cydweithrediad hwy

Drwy ymuno yn un côr

I glodfori enw’r Iôr. 

Aeron (Dai Rees Dafis)

  Gwobr am y gerdd orau oll: Philippa Gibson (Gw. uchod ‘Gŵyl Gerddoriaeth Gymraeg’)

  Gwobr am y darn o ryddiaith orau oll: Hywel Rees (Gw. isod)

 ENCIL 

Petai Kirsty Young wedi digwydd fy ngwahodd i, yn lle David Beckham, i gymryd rhan yn nathliad pen-blwydd ei rhaglen radio Desert Island Discs yn 75 oed yn ddiweddar, rwy'n siwr y buaswn wedi ei siomi'n arw. 'Bydde'n well gen i aros gatre, diolch yn fowr i chi', fyddai fy ateb.

Nid sarhau yr holwr na'r BBC fyddai fy mwriad, cofiwch, ond, yn fy myw, ni fuaswn yn gweld unrhyw bwrpas o gwbl i fynd i'r ynys ddychmygol a phell honno. A'r rheswm? Mae gen i fy ynys fy hun yn barod. Oes, a fi sydd biau hi – pob darn ohoni. Mae'n rhagori ar ynys Kirsty oherwydd lle real ydyw, man y byddaf yn mynd iddo'n aml ar fy mhen fy hun, ac aros yno heb deimlo unrhyw bang o unigrwydd o gwbl. Anamal y bydd unrhyw un yn tarfu arnaf yno, a chan fod gennyf lond cwpwrdd o ddisgiau, gallaf ddewis unrhyw wyth record o'r pentwr a'u chwarae pryd y mynnaf, a pha mor uchel a fynnaf, yn ôl fy mympwy.

 Sied yw'r ynys. Ac wrth ymgolli yn yr amryfal weithgarwch a wnaf yno y darganfyddaf fy hoff encil. Roedd yr hen Gymmrodorion wedi'i deall hi i'r dim wrth annog yn eu harwyddair: 'Cared doeth yr encil'. Cytunaf â hwy bob gair. 

 Mae'r sied yn agos gyfleus i'r tŷ, lle byddaf yn ymroi i amrywiol waith llaw am oriau lawer – gwaith tra gwahanol i oruchwylion swyddfa y bûm yn ymhel â nhw gydol fy ngyrfa. Efallai mai dyna'r prif reswm paham bod gwaith llaw yn gymaint o bleser i mi. Pwysleisiaf nad dianc yno y byddaf yn ei wneud. Nid noddfa na lloches rhag y byd a'r betws mohoni. Ac nid ceisio llonyddwch gorffenedig yw'r bwriad, chwaith, nac ymhyfrydu yn y mwynder hwnnw y soniodd un bardd mor lesmeiriol amdano wrth gyrraedd canol rhyw gwmwd tawel. Ond pan fydd yr offer ar y fainc, a'r drws wedi'i gau, 'does unlle yn y byd yn well gennyf wrth ymroi'n llwyr i ba dasg bynnag fydd o'm blaen.

 Defnydd gwahanol iawn oedd gennyf i'r sied pan brynais hi. Caban aml-bwrpas ydoedd bryd hynny, lle gallwn i ar teulu fwynhau ymlacio a thorheulo ar y patio y tu allan iddo. Dodrefnwyd ef yn addas hefyd, a phrynwyd gwely bocs a matresi fel bod ein hwyrion bach cyffrous yn gallu cysgu ynddo. Ond o dipyn i beth wrth i hwyl y plant bylu, daeth y lle wedyn yn fan cyfleus i storio'r trugareddau oedd dan-draed yn y tŷ. Y pryd hwnnw, gwelais fy nghyfle. Prynais fainc ac offer trydan i drin metel a phren, a thrawsnewidiwyd y caban yn weithdy. 

   Rwy'n cyfrif fy hun yn fachan digon llawdde o hyd wrth daclo rhai o ryfeddodau technolegol a chyfrifiadurol diweddar y cartref. Ond rhowch i mi fecanwaith bob tro. Mae mecaneg yn rhagori ar gyfrifiaduraeth yn fy marn i.  Hyd yn oed pan oeddwn yn blentyn,  byddwn wrth fy modd yn mynd i berfedd unrhyw ddyfais fecanyddol a ddeuai i'm llaw. Rwy'n credu i mi dynnu'n rhydd beiriannau weindio pob tegan a gefais erioed. A phan oeddwn dipyn yn hŷn dechreuais ymddiddori mewn clociau. Clociau wedi torri oedd rhain, a'r gamp oedd llwyddo i dynnu pob olwyn allan o'r casyn a'u hailosod. Mae'n gamp mor anodd â datrys Ciwb Rubix . Rhaid cyfaddef, serch hynny, imi ddiflasu lawer gwaith wrth ganfod olwyn neu ddwy yn 'sbâr' ar ddiwedd y dasg.

A minnau wedi bod yn gweithio ar bethau mor fân â chlociau, mae'r hyn sydd ar y gweill ar hyn o bryd yn y sied, oherwydd ei faint, yn waith tra gwahanol. Fel hyn y bu: daeth cymydog i'r drws yn ddiweddar a chynnig annisgwyl. A oeddwn am gael ei feic mynydd– am ddim? Roedd wedi diflasu, meddai, o'i weld yn segur yng nghornel ei sied. Gwyddwn ar unwaith bod y cynnig yn fargen heb ei hail.

 O fewn dim o dro roedd y beic yn ei gartref newydd wedi'i lanhau'n lân o'r caglau mwd ystyfnig oedd drosto. Gosodais ef i bwyso y tu allan wrth wal y sied. Roedd yn rhaid cael munud neu ddwy yn awr i'w lawn werthfawrogi. Yn haul y bore pefriai'r fframyn aluminiwm ar sticeri gloyw. Ymestynai'r corn gyrru yn heriol syth fel cyrn tarw, gyda'r set o ddwy gliced bob tu iddo i reoli'r un gêr ar hugain. A dyna'r teiars trwchus, rhychiog: bydd rhain yn barod i wynebu'r llwybrau garwaf ar eu siwrneiau.  Y sedd bigfain wedyn, â'i gwddf hirgul. A'r olwyn gefn - rhyfeddod pennaf y beic gyda chymhlethdod y derailleur, sy'n caniatáu i'r gadwyn lithro o gog i gog i hwyluso'r gwaith pedlo, boed ar riw serth, neu ar ffordd wastad. Yn wir, yn yr haul y bore hwnnw edrychai'r beic mynydd yn hynod o osgeiddig a soffistigedig.

 Cofiais yn sydyn am rybudd fy nghymydog cyn i mi ymadael ag ef yn gynharach.

 'Yr unig nam sy ar y beic 'ma yw bod un sbocen fach wedi torri. Mae'n hongian yn beryglus ar yr olwyn gefen. Bydd yn rhaid i ti dynnu'r teiar bant i fynd ati cyn reidio'r beic'.

 'Jobyn bach hawdd', meddwn i wrtho'n hyderus. 'Fydda i ddim chwinciad wrthi.'

 Ond gwyddwn y cymerai'r gwaith rhai oriau wrth i mi fwynhau ei ddatgymalu'n llwyr ac yna ailosod pob dernyn ohonno yn ȏl – fel yn achos y clociau 'slawer dydd.

 A minnau'n synfyfyrio ar ȏl datod y nyten ar wasier olaf un, cofiais fel byddai Mam wrthi'n gwau siwmper i mi'n blentyn. Byddai'r gweill yn clician, clician yn ddyfal ddi-stop am oriau. Ac yna, sylweddolai iddi wneud camgymeriad bach yn y patrwm. Rhyfeddwn wrth ei gweld yn tynnu'r ddwy weillen allan o'r gwead a datod cannoedd ar gannoedd o bwythau nes dod at y gwall. Yna, heb yngan na 'Drato!' na 'Daro!',  roedd ganddi'r amynedd mawr i ailgydio yn y gwau.

 Mae'n rhaid fy mod i wedi etifeddi'r gynneddf honno gan Mam, oherwydd mae gennyf amynedd Job pan fyddaf yn ymlafnio â gwaith llaw sydd o ddiddordeb i mi. Cyn mynd ymhellach mae'n bwysig fy mod i'n rhoi pwyslais ar y geiriau 'sydd o ddiddordeb i mi', rhag creu camargraff. Y gwir yw fy mod yn greadur digon diamynedd tuag at liaws o weithgareddau beunyddiol, yn enwedig y dyletswyddau bach y gellir yn hawdd eu diystyrru am gyfnod - tan iddynt chwyddo'n broblem fawr gan greu stŵr a diflastod yn y diwedd.

 Wrth gwrs, digwyddai hyn yn aml pan oeddwn yn grwtyn. Gosodai Mam restr o ddyletswyddau i mi i'w cyflawni'n gyson yn y tŷ. Ond ar foreau Sadwrn, pan oedd pob plentyn arall allan yn chwarae, roedd yn rhaid i fi wneud ychydig o siopa iddi. Roedd yn gas gennyf y gwaith. Cas perffaith! Ond, daeth gollyngdod. Un dydd daeth Mair, y ferch drws nesaf, i'r drws a gofyn a garwn gael ei beic am ei bod yn gadael cartre i fod yn fyfyrwraig ym Mangor. Gollyngdod, ddywedes i? Na, roedd hwn yn un o'r digwyddiadau mwyaf cyffrous a brofais ar hyd fy llencyndod.  O'r dydd mawr hwnnw ymlaen, fuodd dim pall ar fy mharodrwydd i nôl negeseuon dros Mam.

 Beic merch oedd beic Mair. Ongl isel y bar oedd y peth amlycaf a wnai'n wahanol i feic dynion. Nid oeddwn yn hoffi'r siâp o gwbl. Gwthiais y Raleigh i mewn i sied Nhad ac euthum ati ar unwaith i'w wneud yn un mwy 'gwrywaidd' yr olwg. Tynnais i ffwrdd y fasged flaen, y gard cadwyn a'r ddau gard olwyn; codais y sedd ryw bum modfedd yn uwch, a datodais y corn â'i handlen uchel a'i droi drosodd fel bod yr handlen yn is o lawer. Roedd yn debycach i feic rasio nawr, ac roeddwn yn fodlon iawn ar ei wedd newydd.

 Bu'r Raleigh a minnau yn gyfeillion anwahanadwy am flynyddoedd. Cariodd fi i bob cwr o'r byd a oedd o fewn cyrraedd i ni ein dau. Bûm yn ei drwsio, ei iro, ei beintio, ei addurno, ac, wrth gwrs, ei ddatgymalu laweroedd o weithiau yn ystod dyddiau gwyn fy llencyndod. A nawr, drigain mlynedd yn ddiweddarach, a minnau heb fod ar gefn un beic yn y cyfamser, dyma fi 'n cael cynnig un arall am ddim am yr eildro.  

 Roeddwn yn hynod gyffrous wrth feddwl am ei reidio. Prysurais i ddodi pob rhan ohonno yn ôl i'w le, ac ymhen dwyawr roedd yn barod. Agorais ddrws y sied a'i hebrwng yn seremonïol allan i'r stryd. Tybed a oedd fy nghymydog yn fy ngweld? Neidiais ar y sedd, ond roedd hi dipyn yn rhy uchel. Hongiai fy nghoesau fel pendiliau cloc. Yn ôl â fi i'r sied i addasu'r uchder.

 Er i mi fod wrthi am hydoedd yn iro, a phwyso a thynnu, nid oedd dim yn tycio. Methais yn lân â ryddhau gwddf y sedd o'r fframyn. Roedd y rhagolygon yn dduach fyth ar ôl darllen ar y wê taw dyma'r broblem fwyaf a all ddigwydd i feic.

 Deuddydd ar ôl i mi ei adael mewn siop-trwsio-beiciau yn y dre, cyfaddefodd y perchen ei fod yntau hefyd wedi methu rhyddhau'r sedd, oherwydd roedd cyrydu drwg wedi digwydd rhwng peipen ddur y sedd a'r fframyn aluminiwm. Gallai rhagor o nerth bon braich yn y feis hollti'r fframyn a difa'r beic cyfan, meddai. Gwawriodd arnaf na fyddwn byth yn gallu ei reidio â'r sedd mor uchel.

 Ond hynny nid oedd ofid i'm, ys dywedodd y bardd. Onid oeddwn wedi cael mwynhad ohonno'n barod? Ac wedi meddwl, efallai y byddai taclo rhiwiau a llwybrau serth yr ardal wedi bod ormod o her mi. Bydd fy ŵyr pymtheg oed, sy'n dalach na mi, wrth ei fodd yn ei dderbyn yn anrheg gennyf. Cyn hir rwy'n siwr y bydd eisiau glanhau'r beic, a'i drwsio eto, a phryd hynny mi af ag ef yn ôl i lonyddwch fy encil i adnewyddu'r berthynas fer a fu rhyngom. Fe wnaf yn siwr, hefyd, y bydd angen gwneud mwy o waith arno na newid un sbocen fach.

[mrmrswales]

The Duke of Cambridge this afternoon held a Meeting via video link with the Moorlands Community Charity, Goole, East Riding of Yorkshire, who have received funding from the National Emergencies Trust coronavirus appeal.

His Royal Highness afterwards held a Meeting via video link with Dal Dy Dir, near Newtown, Powys, who have received funding from the National Emergencies Trust coronavirus appeal.

- Court Circular ll 9 April 2020